Staat en Maatschappij.

Een vrijzinnig advies

De heer W. Fryling, adviseur voor de zaken der Buitenbezittingen, op het oogenblik met verlof hier te lande, heeft in een vergadering van het Indisch Genootschap te 's Gravenhage gesproken over: De Christelijke Zending in de heidensche streken van den Indischen Archipel."

Van de rede van dien Indischen hoofd­ an ambtenaar, die zich ter vergadering aan­diende als staande onder zijne politieke sympathieën aan de zijde van hen, die bij de laatste Kamerverkiezingen de meerderheid verworven hebben, dat wil dus zeggen dat ­ de heer Fryling concentratieman is, geeft de Nieuwe Rotterdamsche Courant een uitvoerig verslag.

In dit verslag vonden wij enkele beschouwingen en opmerkingen die der moeite waard zijn, om in ruimen kring bekend te maken.

Zoo verklaarde de redenaar dat het in het belang van de positie, die wij in Indie innemen, geacht moet worden om in de heidensche streken van den Indischen Archipel den arbeid der Zendelingen krachtdadig te steunen, en dat een strikte neutraliteit te dien opzichte niet mag worden betracht.

Op het woord niet werd de klemtoon gelegd, waaruit meer dan duidelijk blijkt, dat de Indische regeering niet alleen de Zending heeft te waardeeren maar die ook heeft te bevorderen. In dit verband achtte de heer Freyling het verkeerd dat de zendelingen wel eens door hun arbeidmethode, de gelegenheid laten voorbijgaan, zieltjes voor het Christendom te winnen, hun daardoor aan den Islam overlatende. En om te doen uitkomen hoe de regeering tijdens dat de heer van Heutsz Gouverneur-Generaal was, terecht bemoeienissen met de Zending maakte, deed hij mededeeling van het feit dat zendelingen het aanbod van een bestuursambtenaar in een heidensche streek, die pas aan het gezag van het Gouvernement was onderworpen, afsloegen om de bevolking te gelasten zich door hen tot Christenen te doen doopen, waardoor zij van den Islam waren teruggehouden. Desnoods hadden die zendelingen in plaats van den doop een andere ceremonie moeten stellen en dan den doop naar een later, beter daarvoor geschikt oogênblik moeten verschuiven.

Terecht verklaarde dr. J. W. Gunning, de Zendingsdirector van de School te Rotterdam die met den spreker in debat kwam, dat hij geheel aan de zijde van den zendeling zou staan, die niet wenschte dat de bevolking door een bestuursambtenaar gedwongen werd om Christenen te worden.

Maar komt het optreden van dien bestuursambtenaar waarvan de Indische concentratie man blijkbaar met instemming gewag maakt niet in een eigenaardig licht te staan waar van vrijzinnige zijde bij gelegenheid der Juni-verkiezingen in hun program er op werd gewezen dat door opgedrongen kerstening het Moederland de inlandsche bevolking onzer koloniën dreigt te vervreemden.

Doch hier had men niet op het oog de opgedrongen kerstening van den liberalen van Heutsz maar van den Christen-staatsman Idenburg.

Zoo kunnen de zaken toch merkwaardig loopen.

Intusschen gaf de heer Fryling naast de wel wat vreemde wijze, waarop hij de kerstening der Inlandsche bevolking der koloniën wil bevorderen, wenken waarvan door ons met groot genoegen is kennis genomen, o.a. waar de adviseur voor de zaken der Buitenbezittingen er den nadruk op legde dat ter bevordering van den zendingsarbeid, steun worde verleetid voorden maatschappelijken arbeid, als onderwijs, geneeskundige hulp enz.

Beter dan gedwongen kerstening, waarvan de vrienden der zending groote tegenstanders zijn, is zijn opmerking dat het onderwijs en de geneeskundige hulpmiddelen zijn die van regeeringswege krachtig behooren gesteund te worden.

In dit opzicht kan men den voortgang der zending van grooten dienst zijn.

Wij zijn den heer Fryling dankbaar dat hij als vrijzinnig man de noodzakelijkheid van overheidssteun voor onderwijs en medische hulp nog eens duidelijk in het licht heeft gesteld.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen