Staat en Maatschappij.
Een politiek advies.
„De Gereformeerde Kerk" maakt zich bezorgd over de lezers van De Waarheidsvriend en over de geestverwanten van dit blad.
Die bezorgdheid heeft intusschen geen betrekking op de vraag, of den Hervormd-Gereformeerden wel recht wedervaart, wanneer het in confessioneele gemeenten gaat om een predikant van gereformeerd beginsel beroepen te krijgen. Evenmin bedoelt die bekommernis om uiting te geven aan een gevoel van wrevel en afkeer, wanneer, zooals in de Rijswijksche gemeente plaats had, de Gereformeerden door de Confessioneelen op onrechtmatige wijze buiten de deur worden gezet.
Neen, over dit alles zwijgt de Gereformeerde Kerk, de bezorgdheid van den politieken redacteur van het blad gaat echter over het feit, dat zoovele Hervormd Gereformeerden deel uitmaken van de Anti Revolutionaire partij.
Dit vindt deze redacteur verkeerd „vanwege het separatistische gevaar, dat met het R o o m s c h e gevaar hand in hand gaat". ...
Dat separatistische gevaar zit 'm in de „vrije school" met prijsgeving der openbare, zelfs van de relatieve neutraliteit en ook in het loslaten van de leuze : „heel het volk en heel de Kerk", en het sturen in de richting van de „losmaking der zilveren koorde". Dit gevaar leidt, naar de Gereformeerde Kerk (beweert, tot een ander gevaar n.l. tot het reiken van de hand aan Rome, wat practiscli zou gebleken zijn in het voorstel tot het opheffen van het Processieverbod.
Het ligt niet in onze bedoeling om op de genoemde gevaren opnieuw in te gaan. In ons blad is zoo menigmaal het standpunt van den Gereformeerden Bond uiteengezet ten opzichte van de vrije school, de Volkskerk, het losmaken der zilveren koorde en zoo dikmaals aangetoond, hoe absoluut onjuist het is om de Antirevolutionaire partij het verwijt te doen, dat zij de hand zou hebben gehad in het voorstel tot het opheffen van het processieverbod, dat het zou zijn : „uilen naar Athene dragen" om nogmaals bij deze punten stil te staan.
Waar wij echter wel iets over willen zeggen, is over het politieke advies, dat de „Gereformeerde Kerk" speciaal aan de Hervormd-Gereformeerden geeft.
Dit advies geeft eene keuze tusschen twee te volgen wegen.
De eerste weg is zich aansluiten bij de Christelijk-Historische Unie.
Wij zouden den politieken redacteur van de Gereformeerde Kerk willen vragen, of het stemmen op, de candidaten der Unie wel genoegzame waarborgen geeft tegen plannen tot opheffing van het processieverbod ? Heeft die redacteur ook kennis genomen van de candidatenlijst van de Christelijk-Historische Unie ? En zoo ja, heeft hij dan niet opgemerkt dat no. 2 van die lijst mr. de Geer is, die het rapport van de Staatscommissie inzake de Grondwetsherziening onderteekende, in welk rapport juist geadviseerd wordt om het processieverbod op te heffen, en dat no. 3 der lijst is dr. De Visser, die als Minister zitting heeft in het Kabinet, dat het voorstel tot wijziging van het Vide Hoofdstuk der Grondwet indiende ?
Maar de redacteur van de „Gereformeerde Kerk" wil de Hervormd-Antirevolutionairen niet aan den eersten weg binden.
Wij begrijpen — zoo schrijft hij — dat vele Hervormde Antirevolutionairen, met name de geestverwanten van De Waarheidsvriend, daartegen (d.i. tegen het aansluiten bij de Chr. Historische Unie) bezwaar hebben — vanwege het ethische gevaar binnen de Unie, dat ook weer blijkens de laatste uitlatingen van Minister de Visser inzake de benoeming van prof. Cramer niet denkbeeldig is.
Doch mijdt men de Unie om het bedoelde ethische gevaar, dan blijft voor de Hervormde Antirevolutionairen — en nu komt de tweede weg — de Hervormde (Gereformeerde) Staatspartij de aangewezen partij.
Hebben de Hervormd-Gereformeerden dus geen lust, om zich bij de Chr. Hist. Unie aan te sluiten, dan hebben zij nog een andere keus in de Hervormde (Gereformeerde) Staatspartij.
Over laatstgenoemde Staatspartij hebben wij bij meer dan eene gelegenheid ons oordeel gezegd. Wij volstaan met te herinneren wat onlangs ds. Wagenaar, van Rotterdam, een der warme vrienden van den redacteur van de Gereformeerde Kerk over de Hervormde (Gereformeerde) Staatspartij zeide : „We voelen sympathie voor een aantal dingen in die partij, maar de partij zelf is zuiver clericaal, daarom moeten we er tegen waarschuwen".
Zoo de zaken staande, komt het ons voor, dat de lezers van ons blad zoowel als hunne geestverwanten, onder dankzegging voor het gegeven politieke advies van de Gereformeerde Kerk, maar het beste doen met te blijven in de politieke organisatie, waarin zij zich op het oogenblik bevinden.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 7 april 1922
De Waarheidsvriend | 4 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 7 april 1922
De Waarheidsvriend | 4 Pagina's