Staat en Maatschappij.

De crisis.
Met 50 tegen 49 stemmen heeft de Tweede Kamer de vorige week Vrijdag de Vlootwet verworpen, met het gevolg, dat het Kabinet zijn ontslag aan de Koningin heeft aangeboden.
Dat wij dezen loop van zaken betreuren, zal, na hetgeen wij bij meer dan eene gelegenheid aanvoerden, niet nader behoeven aangetoond te worden.
Met de verwerping van de Vlootwet verklaart de meerderheid van de Tweede Kamer, ook al is het de kleinst mogelijke meerderheid, dat zij, om geen andere uitdrukking te bezigen, de noodzakelijkheid niet inziet, dat Nederland zijn internationale verplichtingen afdoende heeft na te komen.
Welk gevaar in zulk eene houding steekt, zoowel ten opzichte van onze positie als Koloniale Mogendheid, die hare neutraliteit in vaak zeer moeilijke omstandigheden zal hebben te handhaven, als met betrekking tot het demonstreeren aan de buitenwereld van de energie en de veerkracht, welke in ons volk leeft, ter verhooging van zijn crediet en solvabiliteit (vermogen om te betalen) zal, na de uitnemende redevoeringen-, welke door de onderscheidene ministers ter verdediging van de Vlootwet gehouden zijn, epn ieder, die de zaken nuchter bekijkt, duidelijk moeten zijn. Vooral in een tijd, waarin, zooals tegenwoordig, nauwlettend wordt toegezien op de mentaliteit van een volk, scheelt het heel wat of in dat volk met het oog op de landsbelangen geestkracht dan wel slapheid valt op te merken.
Een goed verstaander heeft maar een half woord noodig. En ziende op hetgeen wij hier bedoelen, lijkt het ons een ramp, dat de Vlootwet werd verworpen.
Hoe verantwoordelijke mannen, aan wie de hachelijke omstandigheden, waar in wij als volk leven, moeten bekend zijn, het hebben durven bestaan om, wat de regeering in het landsbelang op dit oogenblik noodig achtte, af te wijzen, is ons een raadsel.
Hier moet de politiek, en wel de slechte politiek hebben beslist. Wij kunnen het tot onzen spijt niet anders zien.
De Sociaal-democraten behoefden, na de mislukte campagne van den laatsten tijd, waarin zij heel wat van hun invloed moesten inboeten, een nieuw agitatiemiddel.
De Vrijziniigen staarden zich blind op den koers van het Kabinet. Zij konden het niet verkroppen dat zoo aanstonds in de Zondagswet het verbod tot lijkverbranding, het bioscoop-ontwerp, wellicht in 't opgeven van den leerplicht, misschien in het afschaffen van de Staatsloterij en laatst nog in de instemming der regeering met het Vloekverbod, een nieuwen aanval op het liberalisme zou worden gedaan. En daarom diende de stormram tegen het ministerie Ruys in werkmg te worden gebracht.
De Vlootwet werd de barricade, van waar achter men zijne aanvallen op het Kabinet richtte. En aan dat bedrijf deden een aantal malcontente Katholieken
dapper mede. Want dat het de Vlootwet zélf niet kon zijn, die op zoo intense wijze, als men dit deed, ter wille van den financieelen toestand des lands moest bestreden worden, heeft de heer Colijn met de cijfers glashelder aangetoond.
Die Vlootwet heeft voor de schatkist noch financieel voordeel nog financieel nadeel. Zij staat tegenover de rijksgeldmiddelen indifferent.
Het was de politiek, en zij alleen, die hier de rol speelde.
En als de politiek in het spel is, komt het landsbelang pas in de tweede plaats.
Dit de de droeve ervaring, welke ook thans weer werd opgedaan.
Moge de Heere ons land en ons volk in deze zware tijden nabij zijn.
Hij geve onze Koningin wijsheid en het licht Zijns Geestes.

Acte genomen
Na wekenlang wachtens geeft de redactie van „Staat en Kerk" emdelijk gehoor aan het verzoek, dat wij eenige maanden geleden deden en daarna nog eens herhaalden, om van het onderschrift, dat wij op het ingezonden stuk van den heer Nieuwenhuysen plaatsten, ook melding te maken in „Staat en Kerk". Zooals onze lezers zich nog wel zullen herinneren, hebben wij ons destijds beijverd om uit informaties, welke wij kregen, de foutieve mededeelingen recht te zetten, welke de voorzitter van de afdeeling 's Gravenhage van de Hervormd (Geref.) Staatspartij van de raadsleden Michon en Hegi ontvangen had inzake hunne aanwezigheid voor een samenkomst der drie rechtsche Raadsfracties ter verdeeling van de wethouderszetels in de Residentie. Wij verheugen er ons dubbel over de zaak indertijd aan het rollen te hebben gebracht. Want hoe tracht de redactie van „Staat en Kerk" nu de genegenheid, die de beide heeren Michon en Hegi toonden, om met de coalitie te overleggen, goed te praten ?  Het is goed om dit te onthouden. Er is, zoo zegt de redactie van het blad. — en daar komt hare lange redeneering in het kort op neer — onderscheid te maken tusschen samenspreking en samenwerking. Tot samenspreking met de coalitie waren onze raadsleden wel bereid, maar niet tot samenwerking. En dan wordt dit onderscheid met eene zekere geleerdheid nader uiteengezet, alsof het verschil tusschen de beide woorden ons niet bekend is en wij iets anders zouden geschreven hebben, dan dat de beide heeren waren opgekomen om over de verdeeling der wethouderszetels met de drie recntsche Raadsfracties van gedachten te wisselen. Feit is het dus, en dit werd ditmaal nu eens duidelijk door de redactie VMI „Staat en Kerk" uitgesproken, dat de Hervormd (Geref.) Staatspartij ook bereid is met Roomsch Katholieken als deel der coalitie, samen te spreken. Zoo open en rond was het nog nooit gezegd. En daarvan nemen wij acte.

Herwonnen vrijheid.
Onder dit opschrift schrijft „De Nieuwe Haagsche Courant" over het gevallen Kamervotum : Voor 't land en zijn koloniën is de val van het Kabinet een slag. Ook in het linksche kamp is men daar niet blind voor. „Het Handelsblad" noemde den dag van Vrijdag een dies ater. Anders staat de zaak voor de Antirevolutionaire partij. Deze heeft alles, letterlijk alles gedaan om de Regeering te steunen. Over allerlei bezwaren is zij heengestapt. Zelfs heeft zij in den heer Colijn haar besten man gegeven, om op den zwaarsten post, aan de moeilijkheden van het oogenblik 't hoofd te bieden. Haar kan, ook in de oogen harer felste tegenstanders, geen blaam hoegenaamd treffen. Het landsbelang ~ zij toonde dit met daden — ging haar voor en boven alles. Maar nu haar door het Kamervotum van Vrijdag het werk van opbouw en landsbescherming onmogelijk is gemaakt, staat ze dan ook volkomen vrij. Van een aanstonds weder optreden van een harer mannen m eenig te formeeren Kabinet kan en mag geen sprake zijn. Zij is vrij. Niet door eigen keuze, maar door den wil van anderen. En die vrijheid der Antirevolutionaire partij is een lichtstraal, die door de donkere wolken breekt. Aan die vrijheid heeft zij reeds lang behoefte. Zij snakte er naar. Hoogere plichten bonden haar. Maar nu anderen met ijskoud opzet het haar onmogelijk hebben gemaakt die plichten te vervullen, nu wordt haar als partij een weldaad bewezen, die zij niet hoog genoeg kan aanslaan. Nu aan het werk ! Nu weer vrij en fier het Antirevolutionaire vaandel in heldere kleuren ontrold ! Haar taak is niet afgeloopen. Integendeel. Het Calvinistisch levensprinciep is onuitroeibaar, omdat het wortelt in het Woord Gods. Veel werk wacht ons in de naaste toekomst. En we kunnen nu weer geheel ons zelf zijn. Daarvan moet ge de waarde niet onderschatten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen