UIT DE PERS

Over de zich opnieuw oriënteerende theologie is nog al wat te doen. Denk maar aan een naam als van prof. Karl Barth. Ook Emil Brunner (denk aan zijn boek „Der Mittler" of „De Middelaar") wordt dan genoemd.
Dr. J. Thijs, Geref. predikant te Zwolle hield onlangs een referaat over „De Grondgedachte van Emil Brunner". We laten het verslag van deze lezing hier volgen.
„Referent komt tot de volgende conclusies : In Brunner's theologie blijken de begrippen „persoon" en „woord" van beheerschende beteekenis te zijn. Met elkaar verbonden constitueeren zij de grondgedachte van dit systeem. Brunner gaat uit van de persoonlijkheid Gods en stelt als doel der openbaring, dat de mensch persoonlijkheid worden zal. De openbaring is dan ook woord en wel in den zin van „Anrede". Ze is dat omdat God een persoon is en omdat ze zoo den mensch tot een persoonlijke beslissing tot het geloof als „Entscheidung" oproept en hem daardoor persoonlijk maakt. Deze theologie is een personalistische en een woord-theologie. Ook de dualistische opvatting van de verhouding tusschen God en wereld, eeuwigheid en tijd, openbaring en geschiedenis is voor Brunner's theologie van fundamenteele beteekenis. Zijn personalistisch systeem is in het raam van dit dualisme gezet. Maar op de vraag : waar is het hem om te doen ? welke beschouwing van God, van den mensch en van het heil wil hij voordragen ? moet het antwoord luiden : de persoonlijkheid Gods, het geloof als een persoonlijke, zedelijke daad, de verhouding tusschen God en mensch als een personalistiscne en actualistische, de bemoeienis Gods met den mensch als bestaande in woord, in „Anrede."
Het woord, waarin God zich openbaart, is een persoon: het vleesch geworden Woord, Jezus Christus. Maar al is het een persoon, het is en blijft toch woord, „Anrede Gottes". Brunner gebruikt voor Christus bij voorkeur den naam „het Woord", omdat er volgens hem in Christus niets anders gebeurt dan een spreken Gods. De Logos is : „wat God ons te zeggen heeft." En dan wordt de openbaring door hem nog beperkt tot den „Christus in het vleesch", tot den Goddelijken persoon in Jezus.
Deze openbaring is tevens de verzoening. De verzoening ligt niet in een afzonderlijk werk van Christus, maar in Zijn existentie. Dat Christus er is, dat God komt.in het persoonlijke Woord, is de verzoening. In de vleeschwording geschiedt de verzoening reeds en de kruisdood van Jezus is niets meer dan de voleindiging der vleeschwording, de voltooiing van het komen Gods in de menschelijke existentie. Er is bij Brunner geen plaatsvervangende voldoening, evenmin een dadelijke gehoorzaamheid. En de verzoening is bij hem een algemeene. Ook het geloof behoort bij hem tot de openbaring. Openbaring is openbaring aan mij en dat wordt ze pas in mijn geloof. Als de mensch gelooft, wordt Christus woord Gods tot hem. Het geloof is Gods spreken in mij en het is ook God zelf, die in ons hoort en antwoordt.
In het spreken Gods bestaat volgens Brunner geheel Zijn heilswerk in deze bedeeling. Objectief is er geen verwerving der zaligheid en subjectief is er geen wedergeboorte en geen unio mystica. Wij hebben niets dan het Woord.
De critische opmerkingen beperken zich tot deze grondgedachte en betreffen Brunners openbaringsbegrip, zijn geloofsbegrip en zijn Godsbegrip. Referent wijst aan het slot óp den invloed van Kant en Kierkegaard en acht het een onhoudbare bewering, dat in het kleed van Brunners theologie de oude Gereformeerde waarheid zich aan onzen tijd zou voorstellen."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen