DE VEREENIGING VOOR CHRISTELIJK NATIONAAL SCHOOLONDERWIJS.

In Nederland is het in breede kringen levendig geworden : het gedoopte kind moet christelijk schoolonderwijs ontvangen. Niet neutraal onderwijs met verzwijgen van de goddelijke waarheden, die ons tot eere Gods en tot zaligheid van ons en onze kinderen zijn geopenbaard, past bij onze kinderen, die in het midden van Christus' gemeente geboren zijn en kinderen des Verbonds genaamd mogen worden — waarvan de Heilige Doop teeken en zegel is. — Neen ! bij onze gedoopte kinderen, die het erfdeel des Heeren zijn, hoort onderwijs en opvoeding in de School, zooals het hoort te zijn in de christelijke gezinnen, met gebed en dankzegging, met gebruik van Gods Woord, met gehoorzaamheid aan Gods geboden — in de vreeze Zijns Naams.
Sinds het besef verlevendigde, dat een godvruchtig ouder voor zijn kinderen godvruchtig onderwijs moet zoeken, is er op het terrein van het Christelijk Onderwijs sterke actie gekomen. Een actie, die niet alleen Nederland met een net van scholen overdekte, maar zich ook wist te organiseeren.
De onderwijzers zijn daarbij voorgegaan. Niet de besturen der scholen met den Bijbel, maar de Christelijke onderwijzers aan overheidsscholen en bijzondere scholen. 14 October 1854 richtten zij hun eigen Christelijke Vereeniging op, die bedoelde al de onderwijzers te verzamelen, die erkennen, dat de Heilige Schrift ook in de opvoeding moet zijn de eenige, genoegzame en onfeilbare regel van al haar doen en laten, dewijl al de elementen eener waarachtige opvoeding in den Bijbel zijn neergelegd.
Zoo bestaat sinds 1854 — langer dan 75 jaar nu — de Groote Vereeniging van christelijke onderwijzers en onderwijzeressen in Nederland en Indië. Op den grondslag van den Bybel, die erkend wordt als door den Heiligen Geest ingegeven, onfeilbaar en van Goddelijk gezag en dus ook als historisch betrouwbaar, is een Vereeniging van onderwijzers, die de 4000 te boven gaat, gesticht en tot op heden bij elkaar gehouden. Kerkelijke onderscheiding. Hervormd of Luthersch, Gereformeerd of Christelijk Gereformeerd, Darbist of wat ook, men werkte eendrachtig samen tot op heden. Tot splitsing kwam men niet.
Wel vereenigden 3 Mei 1896 zich christelijke onderwijzers en onderwijzeressen in de zoogenaamde Unie (niet te verwarren met De Unie „een School met den Bijbel"). Maar deze zelfstandige organisatie heeft met de kerkelijke verschillen niets te maken. Veeleer gaat het daar om sociale-belangen en rechtsverhoudingen in de school.
Geheel anders verliep het met de organisatie van de particulieren, ouders en schoolbesturen, die als voorstanders van christelijk onderwijs samen kwamen en 31 October 1860 de Vereeniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs stichtten.
Van haar — de eerste en de oudste Schoolvereeniging, onder invloed en leiding van mr. Groen van Prinsterer gesticht — splitste zich (met als dieper motief kerkelijke gedeeldheid) eerst af (16 Juli 1868) de Vereeniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs. Deze raakte aan het sukkelen, maar leefde weer op, toen ze een Vereeniging van Scholen werd en bekend is geworden onder den naam van Gereformeerd Schoolverband.
Terwijl 23 October 1890 te Rotterdam tot stand kwam de Vereeniging van Christelijk Volksonderwijs, die meer bepaald de Christelijke School in verband met de Ned. Hervormde Kerk wenscht te zien — waarbij wijlen dr. J. Th. de Visser lang een vooraanstaande plaats ingenomen heeft, naast ds. J. J. van Noort e.a.
De Vereeniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs is altijd inter-kerkelijk geweest, wat èn in de plaatselijke schoolvereenigingen die zoowel van Hervormd, als van kerkelijk-Gereformeerd of Chr. Geref. karakter zijn, èn in de leden van de Hoofd-Commissie uitkomt. Dat is haar voordeel en haar kracht en haar beteekenis. Hoewel het juist zoowel van de eene als van de andere zijde wel eens voorgesteld wordt, alsof Christelijk Nationaal Schoolonderwijs daardoor in 't gedrang moet komen. Ja, men doet wel eens, alsof de Vereeniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs zich wel kon ontbinden, om haar plaats voor anderen in te ruimen. Maar het is onze stellige overtuiging, dat hiervoor niet de minste oorzaak is. Want èn bij schoolstichting èn bij schooltoezicht èn bij de opleiding van onderwijzers èn bij examinatie doet de Vereeniging van Christelijk Nationaal Schoolonderwijs uitnemende diensten — waarbij zij èn finantieel èn paedagogisch goed werk verricht.
En het is onze stellige overtuiging dat, wanneer vele Schoolbesturen en onderwijzers meer en beter op de hoogte waren van de geschiedenis en van den arbeid der Vereeniging voor Christelijk-Nationaal Schoolonderwijs, meerderen zich juist bij deze Vereeniging zouden aansluiten.
Op verzoek van meer dan één uit onze kringen, willen we over Christelijk-Nationaal Schoolonderwijs een paar artikelen schrijven, om nader in te lichten en de vrienden van ons Christelijk Onderwijs nader op de hoogte te stellen.
Laat ons nu alvast meedeelen dat de Hoofdcommissie bestaat uit de heeren : ds. M. van Grieken te Rotterdam, voorzitter ; ds. T. Ferwerda te Amsterdam, vice-voorz.; R. Venema te Amsterdam, Kerkstraat 107, secretaris; mr. D. W. O. A. Schut te Amsterdam, penningmeester ; ds. J. Goslinga te Utrecht, ds. C. Heemskerk te Dordrecht, ds. J. Jongeneel te Groningen, ds. S. Douma te Arnhem, ds. A. W. Klinkenberg te Amsterdam, mr. J. J. de Waal Malefijt te Arnhem en jhr. mr. H. A. M. van Asch van Wijck te Doorn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen