DE REFORMATIE OP DE VELUWE

ACTA VAN DE CLASSIS NEDER-VELUWE.
TRANSCRIPTIE VAN G. VAN DER ZEE, NED. HERV. PRED. TE VAASSEN.
III. (Slot).
Copie. Copie van die articulen also luidende. Articulen welcke die pastoirs der platten landen in Nederveluwe nae het wettelycke examen, gehouden in der Classicale vergaderinge binnen Harderwyck den 4 July ende volgens A" 1592 nae den ouden styl ^s) ingewillicht end onderschreven hebben.

1. Wy voors. pastores erkennen end bekennen eerstelyck die Schrift des Ouden ende Neiwen Testaments, die eenighe ende volcomene leere end regel des salichmakenden gelooffs end christelycken v/andels te wesen, verwerpende alles wat daerentegens strijdende is.

2. Bekennen daerbeneffens, dat die somma derselver leere in den Catechismo, dewelcke in den Nederlantschen gereformeerden kercken ende scholen geleert wort, begrepen sy; approbieren 8") derhalven ende nemen denselven als schrifftmaetich aen, belovende ons nae denselven te willen reguleren ende onse toehoorderen soveele te verclaren als eenichsins mogelyck wesen sal.

3. Voorts beloven wij oock insonderheit, dat wy alle Sondagen nae voleindinghe der predicatien onsen toehoorderen duidelick sullen vorlesen die thien geboden Gods, die twelf articulen des christelichen gelooffs, die insettinge des heiligen Doops end Avontmaels Christi, besluitende met het Vader onse, ghelijck sulckes alles in den Catechismo gevonden wordt.

4. Belangende den heiligen Doop inwilligen wy denselven in onsen feereken ter presentie onser toehoorderen also te bedienen, ghelijck het formulaer "i) in den Catechismo daervan meldet; achterlaetende den exorcismus 8") ende alle afgodische superstitiën ^^).

5. Overmitz het heilige Avontmael Christi langen tijt opten platten landen van wegen der troubelen niet is uutgedeelt worden, daermede dan alle misbruick desselven vorgecomen moge werden, sal hetselve in geenen kercken, hetsy by crancken offte gesonden, uutgedeelt werden, men hetobe dan eerst der Classis advys daervan gehoort.

6. Betreffende verners die proclamatien "4) dergener, diewelcke in den echten staedt begeven, sullen op drye achter malcanderen volgende Sondagen in den kercken nae eyn-

dinghe des sermoens '^^) geschieden ende sullen diesel ve niet balder "< > ) eingesegent of ft toesamengegeven worden, het sijn dan die voors. proclamatien sonder verhinderinge ergaen ; welverstaende dat sxilckes oock in den kercken ende niet in privaet huisen geschieden sal, alles nae uutwysen des Catechismi.

7. Wanneer die proclamationes bij den predicanten versocht werden, sullen sy met neersticheit vragen, off oock die persoonen malcanderen in den bloede offt swagerschap te nae sijn. Ende in geval eenigh dubium "") vorviel, sullen sie sonder grondtlicken bericht hebbende niet vortvaren.

8. Die naemen der gedopter kinderen, alsoock derselver ouderen, petteren ende boelen, gelij ckvals die naemen der tsamengegevene echtelieden sullen in besondere registeren met jaer ende dach ingetekent ende toe vermydinghe aller inconvenienten «s) bij den kercken verwaert worden.

9. Also oock aengaende die begreffenisse der dooden, die visitatie '''') der krancken ende andere kerkelycke ceremoniën sullen anders niet gebruickt worden dan die vorgemelte Catechismus uutwyset.

10. Overmitz oock opten fest-ende heiligendagen, door den Paus eingesett, groote affgoderye ende misbruick bedreven is worden, werdt vor raedtsaem ende noitwendich gevonden deselve geheel ende gantz te onderlaeten ''°) daeronder nochtans die Hemelvaerts-, Niejaersdach ende der naevolgende nae Paschen, Pinxteren ende Corsdach niet sullen begrepen wesen. Ende In geval die kerspelslieden ''^) in der weken een sermoen begeeren te hebben, sullen sie daertoe den Goedensdach offt Vrydach ordentlyck mogen gebruicken.

11. Die pastoren, welcke dus lange in concubinatu ''-) geseten hebben, sullen deselve persoenen ter echte nemen offt sich van hen scheiden, ten waere saecke, dat die malcanderen bslofften van echtschap vorhenen gedaen hadden. Ende waer sy gelyckewel wilden '^^), sal sulx sonder sententie des Hooffs van Oelderlandt niet geschieden. Gelyckfals sullen sy hernamals in alle nuchterheit, eer, barheit ende cuisheit ende in somma in aller vromicheit ende godsalicheit leven, opdat sie goede herders ende vorbilden haerder gemeente sijn mogen.

12. So menich mael sie op den classicale offt synodale vergaderinghen beschreven ende heropen worden, sullen sy op denselven goetwillich erschynen, om van allen poincten christelycker religon wij deren bericht in te nemen, ende alles helpen verrichten. Maer in geval nu iemandt in voors. regulen ongehorsam gevonden worde, sal deselve, ordentliek vermaent synde, van synen dienst gesuspendeert •'•') ende in geval der gedueriger continuatie affgeset worden, daerin dan die hoochge overhelt ersoecht sal worden.

13. Dese articulen sullen sonder praejuditie ''^) der synodale acten aengenomen ende niet anders geduidet worden als '"^) een aenleydinge tot denselven.

Aldus gedaen int Jaer ende Datum als boven geschreven.

Waeren dese articulen onderteeken als volget:

Absente praesite ") Henrico Heiningo : Johannes Caesarius nomine eius subscripsit jussus.

Johannes Fontanus, Assessor Classis.

Wilhelmus Wirtzfeldius, Scriba Classis.

Georgius de Coet, minister verbi in Armele.

Joannes Wilhelmi, minister verbi dei in Nunspyt.

Johan ten Uitslacghe, dienaer in Dornspyck approbeert dieselve articulos met der condition dat hy syne deliberatie bedinget op den anderden ende twelffsten articulos.

Ego Johannes Cleffken, vice ciuratus in Hirde approbotros articulos exepto secundo et duodecimo et peto deliberationem. ''^).

lek pelgrim van Hierde 'S) attesteer mitz desen, dat ick approbeer alle articulos, die in den Classe vorgesteldt sijnnen, uitgenomen den tweeden ende den twelffsten, daer op beger ick die beletynge. Pelgrum van Kierden.

Ego Bartholomaus Ter cluise, minister verbi divini in Oen approbo conscientia mea omnes articulos predictos, preterquam secundum et duodecimum et peto deliberationem. 80)

Die naeste byeencomst is bestemt te houden int Neibroeck den Xlin Augusti naestcomende.

Het gëbett gedaen synde is dese byeencomst geeindicht ende in den name des Heeren gescheiden.

Dese acta Classis waeren onderteekent Henïicus Heiningus, preses, Wilhelmus Wirtzfeldius, Scriba Classis.

Vaassen.

G. VAN DER ZEE.

1) 4 Juli 1592 ; het placaat van 22 Febr. 1583 is door den val van Deventer, Zutfen en Nijmegen niet ten uitvoer gebracht; - ) van 8 Mei 1592 ; 3) Oene ; *) het tusschen haakjes staande is een aanteekening van later; ^) verder steeds Pieck ; '^) heeft zich schriftelijk verontschuldigd; ^) verbeurd; ") somma; ") beleden; ^") het Levitische offer is vervallen ; ") (om) ; ^-) wedergeboorte ; 13) voortplanting ; !•») tegen ; 1°) eenvoudigweg ; i") opdat; i^) opdat; i*) 12 Art. des geloofs ; i») lichaamsdeelen ; 2") Wezen ; 21) bevat de bestaanswijze ; 22) verwekken en uitgaan; - ^) schepping ; - ^) redelijke wezens ; - ») zielen ; 20) (j^gj • 27) gy voorbeeld ; - s) dienst; ^o) Gene; 3°) als eigennaam ; 31) Ouderlingen; ^2) priesterschap van Christus; 33) ni, l. het offer; 34) Gene droegen dikwijls, Christus droeg zich éénmaal op; ^s) gedurige werkzaamheid; se) woord ; 3T) onderscheiden ; 38) Desgelijks in zichtbare en onzichtbare ; 39) strijdende en triomfeerende; *") Algemeen en plaatselijk ; *i) tucht; *2) rechtvaardigmaking ; ''3) wedergeboorte ; ** volmaakt; •*=) aanvankelijk ; ^e) bezwering; *'') woorden; •^^) dit, n.l.: dit is mijn lichaam; **) R.K. leer der wezensverandering ; 50) ^e Luthersche leer : in, met, en onder; si) zittingen ; ^^) Wij ondergeteekenden, pastoors op de Veluwe zijn den 4den Juli anno (15)92 gehoorzaam te Harderwijk verschenen, en na op den eersten dag de stelling(en) aangehoord te hebben, hebben wij eenvoudig als volgt geantwoord : Wij wenschen bij Gods genade te volharden bij die leer, waarin wij tot op dezen dag 5 Juli onze hoorders vele jaren onderwezen hebben ; hoedanig deze geweest is, kunt gij hen vragen. En zoo wij anders (wat God verhoede) handelden, wij zouden ons geweten geweld aandoen, hetwelk geen rechtschapene van iemand ooit eischen kan; en wij zouden een schandaal zijn voor onze schaapjes en voor vele anderen. In haast, Anno '92, 5 Juli, naar den ouden stijl ; ^3) gefundeerd ; ^4) onderzoek ; 55) opgeschort; s^) opdat; ^T) geweerd ; ss) nakomen ; 59) men volgde nog langen tijd tweeerlei tijdrekening ; e") goedkeuren ; "i) formule ; *'2) bezwering ; "3) bijgeloof; "4) huwelijksafkondigingen ; 85) predikatie; «") eerder ; 6^) twijfel ; «s) ongeregeldheden; '^^) bezoek; •'< ') nalaten ; ''1) gemeentelieden ; ''^) met een bijzit; •^3) zoo maar door blijven leven ; '^*) geschorst; •^5) voor-oordeel; '^s) lees : dan ; f'') bij afwezigheid van den voorzitter; ''^) als de vorige ; ^9) Peregrinus van Heerde, pastoor te Vaassen, als de vorige; s") als de vorige.

Onderschrift :

De vier pastoors hadden dus bezwaar tegen den Heidelbergschen Catechismus (2e artikel) en tegen de kerkelijke tucht der vergadering (12e artikel).

v. d. Z.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen