STAAT EN MAATSCHAPPIJ

Nog twee opmerkingen.
Na hetgeen wij in de laatste nummers van ons blad schreven over de voorstellen van de Staatscommissie voor de Grondwetsherziening met name over de voorstellen betreffende de vrijheid van drukpers en het lidmaatschap van vertegenwoordigende lichamen van personen, die een streven tot uitdrukking brengen, gericht op verandering van de bestaande rechtsorde met toepassing of bevordering van onwettige middelen, moeten wij volledigheidshalve nog op twee dingen wijzen.
In de eerste plaats op den omvang van de opdracht der Staatscommissie tot partieele herziening der Grondwet.
De Regeering heeft gemeend, behalve de reeds genoemde twee onderwerpen, nog bij de herziening te moeten betrekken :
het inkomen der Kroon, zoowel wat betreft het jaarlijksche inkomen van den Koning als van de dochter des Konings, benevens dat van den gemaal van een regeerende Koningin en van den gemaal eener Prinses, vermoedelijke troonopvolgster. Het inkomen van de beide laatstgenoemde titularissen bepaalt de bestaande Grondwet niet;
de schadeloosstelling en het pensioen van de leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Het voorstel der Staatscommissie is om de schadeloosstelling met ƒ 1000.— en het pensioen met ƒ 30.— per jaar te verlagen ; de regeling van de gevallen, waarin de Raad van State wordt gehoord; de mogelijkheid, Ministers te benoemen zonder ministerieel departement; de mogelijkheid om, met behoud van de grondslagen van het bestaande stelsel, het kiesrecht te wijzigen, ter bevordering van een gezonde werking van het parlementaire stelsel; de mogelijkheid, aan de Staten-Generaal een Kamer toe te voegen, welke het bedrijfsleven vertegenwoordigt, benevens enkele onderwerpen van meer ondergeschikten aard.
En in de tweede plaats hebben wij er de aandacht op te vestigen: dat, zoowel het Voorstel der Staatscommissie met betrekking tot de vrijheid van drukpers als dat ten opzichte van revolutionaire volksvertegenwoordigers niet de in stemming der geheele Staatscommissie heelt gehad. Dit blijkt uit de twee nota's, die aan het Verslag der Commissie zijn toegevoegd geworden.
De afwijkende gevoelens waren van de Vrijzinnig-Democraten en van de Sociaal-Democraten, die in de Staatscommissie zitting hadden. Deze leden, die, hoewel erkennende de gevaren, die uit de vrijheid van drukpers voor de orde en de rust kunnen ontstaan en de moeilijkheden, die revolutionaire volksvertegenwoordigers voor den goeden gang van zaken kunnen opleveren, achten niettemin de opneming van het voorgestelde artikel 7, tweede lid :
„De Wet kan regels stellen, volgens welke eene bepaalde uitgave wegens nader bij de Wet te omschrijven grove inbreuk op de openbare orde tijdelijk kan worden verboden" ongewenscht. Zij gaven voorts in overweging het door de Commissie voorgestelde artikel 86, 2e lid, luidende:
„Zij — de leden van de Tweede Kamer — kunnen tusschentijds door den Raad van State van hun lidmaatschap vervallen worden verklaard", enz.
niet in de Grondwet op te nemen.
Het woord is thans aan de Regeering, die de voorstellen der Staatscommissie zal hebben te overwegen en aal hebben na te gaan, in hoeverre zij zich met die voorstellen kan vereenigen.
Daarna zal het wetsontwerp tot gedeeltelijke herziening der Grondwet bij de Staten-Generaal worden aanhangig gemaakt.
Met belangstelling zal ons volk uitzien naar de indiening van het wetsontwerp, dat ongetwijfeld dienen kan tot versterking van het parlementaire stelsel.
Natuurlijk is bij de zaak eenige haast, nu de Grondwetsherziening nog door de tegenwoordige Kamer zal moeten worden afgedaan.

Collectieve Veiligheid.
Er zal door de hoofden en harten van de gedelegeerden der mogendheden in de Volkenbondsvergadering heel wat zijn gegaan, toen de vorige week de voorzitter van de Assemblee het woord verleende aan Haile-Selassié, de Keizer van Abessynië, om te protesteeren tegen de daden van geweld van Italië jegens het Abessynsche volk en de Volkerbondsleden op te roepen zich tegen de inlijving van Albessynië bij Italië te verzetten.
Men zal zich herinneren, dat bij het uitbreken der vijandelijkheden op den Abessynschen bodem de Volkenbond vaststelde, dat Italië in het conflict als aanvaller was opgetreden en dat de Volkenbond dientengevolge maatregelen had te treffen om de collectieve veiligheid der Staten te verzekeren.
Als maatregel nu om Italië te dwingen de vijandelijkheden te staken, werd toen voorgesteld en aangenomen de toepassing van economische sancties op Italië, welke sancties dit land buiten het wereldverkeer zouden sluiten.
Dit optreden van den Volkenbond' om het recht over de macht te doen zegevieren, heeft ongetwijfeld de vorige week de vergaderden te Geneve voor oogen gestaan, toen de invloedrijkste Staten van Europa verklaarden, dat op dit oogenblik de economische sancties niet meer konden helpen. En daarmede trok de Volkenbond zijn handen af van de rechtvaardige zaak van een zijner zwakke leden.
De mededeeling van den Engelschen Minister van Buitenlandsche zaken Eden, dat de Volkenbondsvergadering de verovering van Abessynië niet mag erkennen en ook niet van haar standpunt mag terugkeeren, dat Italië de aanvaller was, heeft echter voor Abessynië geen beteekenis. Dat land heelt van Geneve, nu de economische sancties niet meer zullen gehandhaafd worden, niets meer te hopen.
Wat te Geneve de vorige week plaats had, is in het bijzonder voor de kleine staten leerzaam.
De Volkenbond geeft nog altijd niet de waarborg voor de collectieve veiligheid.
En zoolang deze waarborg nog niet is gegeven, hebben wij hier in Nederland op onze hoede te zijn.
Onze weermacht, zoowel voor het Moederland als voor die van de Koloniën, moet in orde zijn, wil het bij ons niet den weg opgaan van Abessynië.
Regeering en volk mogen daarvan overtuigd worden.
Geen veiligheid zonder krachtige bewapening. Dat is de roeping waarvoor ons volk van Godswege gesteld is.
 

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen