„VERSIMPELING"
De waarheid is eenvoudig, maar daarom is zij nog niet gediend door een versimpeling, als waaraan de president van de Generale Synode zich schuldig heeft gemaakt in een artikel van zijn hand in Woord en Dienst.
Of dat artikel door zijn simpelheid of vanwege deze versimpeling is opgevallen, weet ik niet, maar feit is, dat het althans onder de orthodoxen de aandacht heeft getrokken. Ook ds. Timmer wijst er op in ons vorig nummer.
Het gaat dan vooral om de zinsnede : „Bij links alleen raak je de belijdenis kwijt en bij rechts alleen raak je de bijbel kwijt".
Dit schijnt een overweging van een man op de brug bij het bepalen van zijn koers. Zal hij het roer naar links wenden, dan raakt hij de belijdenis kwijt. Dat is zoveel als een stuurman, die zijn zeekaarten er aan moet geven. Wendt hij het naar rechts, dan zal het hem zijn kompas kosten. En dat op een bewogen zee met klippen en riffen en onder bewolkte hemel!
Doch waarom zou hij naar links of naar rechts wenden? Waarom die overweging van de man op de brug?
Die kan welbeschouwd alleen maar een motief vinden in overwegingen, die buiten kompas en zeekaarten omgaan.
Het wenden naar links of naar rechts is toch alleen maar bevolen door de koers, welke men vaart. En het schip vaart veilig, indien een juist gebruik wordt gemaakt van het kompas en de kaart.
Dat weet ds. W. óok wel, want hij wil alleen maar zeggen, dat hij het roer niet naar links en niet naar rechts kan wenden, omdat hij in beide gevallen wordt bedreigd met verlies van hetgeen men voor een veilige navigatie niet ontberen kan.
Daar komt bij, dat hij niet naar links en niet naar rechts wil, omdat dit buiten zijn koers ligt — en zo het al zijn eigen koers niet mocht zijn, het valt in ieder geval buiten de vastgestelde koers.
Die vastgestelde koers gaat dus naar zijn oordeel niet naar links. Als de president van de Synode dat op deze wijze te kennen geeft, zou je er haast niet aan durven twijfelen. Maar dan moeten de tekenen wel erg bedriegen. Of varen wij in de mist?
Hoe het ook zij, dat de vastgestelde koers ook niet naar rechts ligt, was reeds eerder gebleken en dat worden wij, bij wijze van spreken, nog dagelijks gewaar.
De versimpeling van ds. W. heeft ons nochtans dit voordeel gebracht, dat wij een verklaring kunnen vinden voor de afwijzende en afkerige houding jegens rechts. Bij rechts raak je volgens de Voorzitter der Synode de Bijbel kwijt. Dat betekent derhalve, dat naar zijn mening rechts de bijbel kwijt is. Maar zijn versimpelde uitspraak sluit ook de gedachte in, dat links wel de belijdenis, maar niet de bijbel kwijt is.
Versimpelen is gevaarlijk, want het is niet duidelijk, dat het zo is bedoeld, maar het ligt er in.
Wat nu rechts aangaat, vragen wij : Meent de op de eerste plaats gestelde Dienaar des Woords, dat iemand door een levend geloof de belijdenis der kerk kan omhelzen en de bijbel kwijt zijn?
En houdt hij , , rechts" voor zulk een dorre, confessionalistisch bevroren hoop, die van de Bijbel is vervreemd? Het heeft er alle schijn van, want hoe kan hij anders zeggen, dat je bij rechts de Bijbel kwijt raakt?
Anderszins vragen wij, of hij bij , , links" zulk een levend Schriftgeloof vindt. Het is best mogelijk, want sommigen spreken zelfs van een „Hervormd réveil !"
Dat zou dan echter een Schriftgeloof zijn, dat de belijdenis der reformatie afwijst, want immers bij links raak je volgens de Voorzitter der Synode de belijdenis kwijt!
Dit zou bovendien moeilijk te verenigen zijn met art. X van de kerkorde. Dat spreekt tenminste nog van gemeenschap met de belijdenis der vaderen. Of is heel die simpele uitdrukking slechts een rechtvaardiging voor het feit, dat hij de verantwoordelijkheid van zich afschuift op de z.g. midden-orthodoxie?
Hoe dit ook zij, het komt ons voor, dat de Voorzitter der Generale Synode niet in de eerste plaats met de mensen van rechts en van links heeft te maken bij het bepalen van de koers. Moet hij er zich niet in de allereerste plaats rekenschap van geven, dat hij met een openbaring van de Kerk van Christus van doen heeft, welke uit de reformatie is opgekomen? Voor hem moet het van betekenis zijn niet alleen op de hoogte te wezen met het geloof der reformatoren, dat in de kerkelijke belijdenis aan het woord is, maar ook rekening te houden met dat geloof en zich daarnaar te reguleren bij zijn beleid. Het gaat toch in de Hervormde Kerk, althans dat zal alzo behoren, om het geloof, dat in de belijdenis aan het woord is, en om het behoud van het reformatorisch karakter der kerk. Die belijdenis is uit het reformatorisch Schriftgeloof geboren. Men kan Schrift en belijdenis dan ook niet van elkander scheiden, al schijnt ds. W. dat te onderstellen. Zelfs een dood confessionalisme van rechts —, stel, dat dit zo simpel in het algemeen kon worden gesteld — zou de kerkregering niet vrij maken van de roeping om het confessioneel karakter der kerk te handhaven.
Derhalve kan de versimpelde uitspraak van de President der Synode over links en rechts geenszins een rechtvaardiging zijn om op het bestek van de zich op Arminius beroepende midden-orthodoxie te varen, welke èn in Schriftbeschouwing èn in het voornaamste stuk der gereformeerde belijdenis meer links dan rechts is.
Zouden wij het minder aanbevelenswaardige voorbeeld der „versimpeling" navolgen, dan zou waarlijk met niet minder recht kunnen worden beweerd: , , met de midden-orthodoxie alleen raak je èn de bijbel èn de belijdenis kwijt". Ik noem dit alleen, omdat de ervaring althans geen grond geeft om het tegengestelde te poneren : bij de middenorthodoxie alleen raak je de bijbel en de belijdenis NIET kwijt, maar zijn zij beide veilig.
Zulk een conclusie zou toch op de versimpeling van de Voorzitter gepast hebben, maar niemand zal kunnen beweren, dat zulks het geval is.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 12 februari 1953
De Waarheidsvriend | 8 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 12 februari 1953
De Waarheidsvriend | 8 Pagina's