DE BARMHARTIGE SAMARITAAN

, , Wie is mijn naaste? " Deze vraag, lezers, naar aanleiding waarvan Jezus de gelijkenis van, de barmhartige Samaritaan heeft gesproken, vormde in de Joodse theologenwereld van die dagen één van de brandende problemen. Over het 'begrip , , naaste" werd ten tijde van Jezus' omwandeling op aarde verschillend gedacht. Sommige hielden alleen degenen, die tot het Joodse volk behoorden, voor hun naasten. Anderen dachten er wat ruimer over, en rekenden er ook niet-Joden onder. De Farizeeën echter begrensden het begrip , , de naaste" tot het uiterste. Alleen zij, die naar de voorschriften der Farizeeën de wet hielden, en dus ook Farizeeën waren, waren , , de naasten". Alle overige mensen, het dusgenaamde , , volk des lands", stond gelijk met de schare, die de wet niet kende, en dus vervloekt was. Men kwam niet bij hen in huis. en raakte zelfs hun kleren niet aan.

Jezus moest nu maar eens een scherpe definitie van dit begrip , , naaste" geven, ter toetsing van Zijn rechtzinnigheid. Enige nadere omschrijving, en als het kan, beperking is wel gewenst!

Wat doet Jezus nu, als Hem om opheldering wordt gevraagd? Wel, Hij neemt deze wetgeleerde op en verplaatst hem ineens naar de weg van Jeruzalem naar Jericho, waarop struikrovers hun roofovervallen op onschuldige reizigers plegen. Daar is een Samaritaans koopman het slachtoffer geworden van een moordaanslag, en nu ligt hij van alles beroofd en bloedend uit vele wonden aan de kant van de weg. , , En bijgeval kwam een zeker priester die weg af, en hem ziende, ging hij tegenover hem voorbij". Wij zouden verwacht hebben, dat er stond: , , ging hij naar hem toe". Maar neen, hij liep met een boogje om hem heen. Hetzelfde wordt ons verteld van de na de priester komende leviet. Ook hij ging tegenover hem voorbij. Beiden hadden zojuist hun tempeldienst verricht, en misschien wel het Woord Gods gehoord : , , Ik heb lust in weldadigheid en niet in offeranden". Evenwel, zij waren slechts hoorders en geen daders des Woords.

En let nu op het vervolg. Er komt een tegenstelling, ingeleid door het woordje , , maar". , , Maar een zeker Samaritaan". En dan gebeurt weer precies het tegenovergestelde van wat wij zouden gedacht hebben. , , Maar een zeker Samaritaan, reizende, kwam omtrent hem, en hem ziende", ging hij niet tegenover hem voorbij, maar , , werd met innerlijke ontferming bewogen". Hij ging op hem af, verbond zijn wonden, goot er olie en wijn in, en bracht hem naar een herberg, ter verdere verzorging. Na de waard twee penningen gegeven te hebben., vertrok hij. Zijn naastenliefde was af.

Als Christus de wetgeleerde deze gelijkenis verteld heeft, stelt Hij hem de vraag: , , Wie dan van deze drie dunkt u de naaste geweest te. zijn desgenen, die onder de moordenaars gevallen was ? " Merkt u wel, dat, zoals alles in deze gelijkenis, ook nu weer deze vraag net andersom luidt dan wij verwacht zouden hebben ? Niet: wie was de naaste van de priester en de leviet ? , maar : wie was de naaste van deze uitgeplunderde, half-dode koopman? Het antwoord is voor de wetgeleerde niet meer te ontwijken. Hij weet het best. Dat woord zou hem niet over de lippen komen. Daarom zegt hij : , , Die barmhartigheid aan hem gedaan heeft".

, , Wie is onze naaste? " En ook nu weer luidt het antwoord heel anders dan wij zo oppervlakkig zouden denken. Onze naaste is ... God, God in Christus, de Zaligmaker! Want, wie werd innerlijk met ontferming bewogen over de scharen, omdat zij vermoeid en verstrooid waren, gelijk schapen, die geen herder hebben ? Wie werd innerlijk met ontferming bewogen, toen Hij zag, dat een weduwe in Naïn haar eniggeboren zoon grafwaarts droeg ? In al deze gevallen was het de Heere Jezus Christus. Overal waar in het N.T. sprake is van innerlijke ontferming, gaat het over de Zoon van God in ons vlees.

Zie, de rovers en moordenaars zijn uitgegaan. En zij hebben toegeslagen, hard toegeslagen, zo hard, dat hun slachtoffers niet slechts half-dood, maar volstrekt dood aan de kant van de weg neerliggen. Die slachtoffers zijn wij, lezers, u en ik. En dat door eigen schuld. En let nu op de Heere Jezus. Hij buigt zich over ons neer, innerlijk met ontferming bewogen, verbindt alle wonden en heelt alle smart. Ja, dat was een wondervolle liefde, die het hart van deze goddelijke, barmhartige Samaritaan bewoog, toen Hij ons vond in onze ellende, en Zich over ons heenboog, om ons er uit op te heffen, ofschoon Hij wist, dat wij Zijn vijanden waren.

„Wie is onze naaste". God in Christus, 't Zijn de innerlijke bewegingen van de barmhartigheid Gods, waarmee ons bezocht heeft de Opgang uit de hoogte, om te verschijnen degenen, die neerliggen in bloed en wonden, om ze te verbinden en te genezen, ja, levend te maken in hun dood. Hij is de barmhartige Hogepriester, in tegensteling tot Israels priesters van de wet, Die medelijden heeft met al onze zwakheden.

„Wie is onze naaste? " De drieënige God. En deze God is zozeer onze naaste geworden, ons zo nabij gekomen, dat Hij één werd met de menselijke schuld en zonde; dat Hij deelde in diezelfde eenzaamheid en Godverlatenheid, waarin wij verkeren. Onze naaste is Hij, Die, plaatsvervangend, verzoenend en verlossend, ons leven redt van het verderf.

„Wie is onze naaste? " Ten diepste gaat het in deze gelijkenis om de vraag: Wie is God ? Hoe is Hij ? Wel, in onze tekst vindt u het antwoord. Wij prediken u een God, Die zich neerbuigt vol innerlijke ontferming over uv/ verloren en ellendig leven ; een God,

„Die U, al wat gij hebt misdreven,

hoeveel het zij, genadig wil vergeven ;

Uw krankheên kent en liefderijk geneest;

Die van 't verderf uw leven wil verschonen".

Ja, zo is God, de Barmhartige, de Genadige !

Kent u deze God, lezers ? Hij heeft Zich al over u heengebogen, toen ge er nog niet eens besef van had, toen Hij u liet dopen in Zijn naam. Laat u door Hem redden uit uw nood en dood. God is in Christus gaarne vergevend hen, die zonden hebben; betalend voor hen, die schulden hebben; genezend hen, die wonden hebben.

En, lezers, als u zo ervaren hebt. Wie in de eerste plaats onze naaste is, dan gaat u ook verstaan, wie vervolgens uw naaste is. God heeft alle mensen geschapen. Maar niet iedereen is onze naaste. De naaste is een begrip ; de naaste is een levenservaring. Ik bedoel dit: wie en wat de naaste is, kan men niet omschrijven, men kan het alleen maar zijn. Op een gegeven ogenblik brengt God u met een van uw medemensen zó in aanraking, dat u eenvoudig zijn naaste bent en hem uw liefde hebt te bewijzen. Het gebeurt , , bijgeval". Soms opzettelijk. Zo was het b.v. in november, toen wij de naasten werden van het Hongaarse volk.

En wie zich nog nooit iemands naaste geweten heeft, bedenke het woord van de apostel Johannes: , , Die zijn broeder niet liefheeft, blijft in de dood". Maar de kerk van Christus mag het weten, dat zij uit de dood is overgegaan in het leven, , , dewijl zij de broeders liefheeft". Indien dan God ons alzo lief heeft gehad, dat Hij onze naaste geworden is, zo zijn wij ook schuldig elkander lief te hebben". Indien wij elkander liefhebben, zo blijft God in ons en Zijn liefde is in ons volmaakt. Want een ieder, die liefheeft Degene, Die geboren heeft, heeft ook lief degene, die uit Hem geboren is".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen