MEDITATIE

Als David, de dichter van deze psalm, de Heere in deze woorden bidt, hem te doorgronden, komt deze bede u wellicht onbegrijpelijk voor. Wat David vraagt, is immers een feit: de Heere kent elks gedachten, doorgrondt ieders hart, ook het hart desgenen, die niet doorgrond wil wezen en dus niet met deze bede instemt.

Hebben wij het niet, reeds van onze vroegste jeugd af, geleerd, dat de Heere God alleen de Alwetende is, voor Wiens ogen niets verborgen is ? Ja, ook David, die in onze tekstwoorden bidt, heeft het bij het begin van deze psalm getuigd, dat de kennis Gods over alle dingen gaat: „Heere, Gij doorgrondt en kent mij". En die aanhef: , , Heere, Gij doorgrondt en kent mij", wordt in het vervolg nader uiteengezet. De Psalmist David prijst de Alwetende en Alomtegenwoordige God, Die hem in zijn binnenste doorziet. Geen ding zó verborgen: of 't is naakt en geopend voor Hem! Geen plaats op aarde, of de Heere is er tegenwoordig ! Mijn zitten en mijn opstaan; de gedachten, die ik voor anderen verbergen wil; de weg, die ik bewandel ; het woord zelfs, dat nog niet op mijne tong is, het is Voor de Heere niet verborgen. Vóór de grondlegging der wereld had Hij reeds in Zijn boek geschreven het uur mijner geboorte, de dag van mijn dood, de plaats van mijn werkzaamheid, de kring, waarin ik zou verkeren; al de gebeurtenissen en lotgevallen, die mij in dit leven zouden overkomen.

Zó blijkt dus de gehele psalm te zijn een verklaring en uiteenzetting van het: , , Heere, Gij doorgrondt en kent mij". Zeer diep is David doordrongen van de Alwetendheid en Alomtegenwoordigheid des Heeren.

Ziet, als nu David bidt: , , Doorgrond mij, o God, en ken mijn hart", dan is dat niet, omdat hij nog twijfelt aan de alwetendheid des Heeren. Maar hij bidt, dat de Heere, Die alleen zijn hart kent, hem ook doe verstaan, wat er in zijn hart omgaat. Hiji legt zijn hart voor de Heere open, met de bede, dat Hij. hem ook doe. kennen, wie en wat hij is. Hij spreekt het uit: Heere, hier ligt mijn hart voor Uw alziend oog geopend; ik bied mijzelve U ter onderzoeking aan - , niets wil ik voor U achterhouden: ik bid U: Dring Gij door tot in mijn binnenste en indien er nog enige verborgen zonde is, die ik niet heb opgemerkt, reinig mij daarvan, doe ze mij kennen, opdat ik die in Uw kracht verzaken mag. , , Beproef mij', o Heere, en ken mijne gedachten" : is er nog een verkeerde gedachte bij mij, niet tot Uwe ere, o, licht mij dan voor door het licht van Uwe Geest, opdat ik daarnaar mijne schreden mag richten.

, , Zie, of bij mij een schadelijke weg is" : Zie, of ik ook wandel op een weg, die mij tot schade zou kunnen wezen ; en wanneer Gij zulk een weg bij mij ontdekt, dat ik het zien mag, opdat ik die ontvliede, trek Gij zelf mij af, door Uwe ; almachtige hand, en leidt mij op de eeuwige weg, die tot het eeuwige leven leidt.

Wat bidt David hier anders dan dit: Heere, hier ligt mijn hart voor U, ik kan het niet doorgronden. Gij alleen kent het volkomen ; maak mij nu door Uw Geest opmerkzaam op al het verkeerde, opdat ik mijn verborgen afdwalingen zien mag; bewaar mij, dat ik U zou onteren en mij zelf schaden.

Deze bede wordt vaak uitgesproken, zonder dat de betekenis ervan verstaan wordt. Is het zo gemakkelijk met deze bede in te stemmen ? Neen, van nature komt het ganse bestaan van de mens ertegen in verzet; hij wenst zijn hart voor God niet bloot te leggen. Hij wil niet, dat God hem doorgrondt ; hij leeft liever in een gestadig zelfbedrog; hij sluit moedwillig het oog voor hoger licht. Door de rechtvaardige en strenge Rechter wenst hij allerminst doorgrond te worden. Met de mond mag hij Diens Alwetendheid belijden, voor Hem allerminst wenst hij zijn hart open te leggen. Zo was het reeds bij het eerste mensenpaar, als het na de val zich bij de nadering Gods verbergt. Adam wil God en zichzelf misleiden, door de schuld op de slang te werpen. Zo is het met ieder mens van nature. Vanwaar anders die uitvluchten en voorwendsels, waarmee men zijn bekering uitstelt, vanwaar anders dan van de heimelijke toeleg om eigen onwil voor God en voor zichzelf te bedekken ! Van nature willen wij niet door God doorgrond worden, van nature willen wij onszelf niet kennen, want die kennis roept ons tot een verzaken van van de zonde en een dienen van God, waarin het natuurlijk hart geen lust heeft.

Dit gebed van David: , , Doorgrond mij, o God ! en ken mijn hart; beproef mij en ken mijn gedachten; en zie of bij mij een schadelijke weg zij en leid mij op de eeuwige weg", gaat in tegen onze hoogmoed, tegen onze eigenliefde. Geen mens wil daarmee van nature instemmen. Maar als we met David door genade geleerd hebben, in deze bede ons hart voor de Heere open te leggen, dan wordt het een heerlijke bede. Bij David spreekt zich in deze bede uit een lust tot heiligmaking, een hartelijke begeerte, om naar al Gods geboden te leven. Ziet, dat is een treffend bewijs, dat David een wedergeborene is en daarom is deze bede zo heerlijk. David is zich bewust, dat hij nog maar weinig zelfkennis bezit. Hij wenst meer van zichzelf te kennen. Daar zijn misschien nog zonden, die hij buiten zijn weten koestert; daar zijn wellicht nog schadelijke wegen, waarop hij wandelt; verkeerde gewoonten, die hij, zonder dat hij het zich bewust is, blijft aanhouden, en die voor hem een beletsel bieden om toe te nemen in godzaligheid. Daarom bidt hij : Heere, doorgrondt gij mij en leer mij mijn afdwalingen verstaan. Mag ik mijzelf toch maar recht kennen, opdat ik alles vlieden mag wat U, mijn God, onteert en U in mijn denken, spreken en handelen meer mag verheerlijken.

Gelijk David, zo doet ook de oprechte Christen. Dat is juist het grote verschil met de natuurlijke mens. De natuurlijke mens wil zijn zonden niet zien, sluit er de ogen voor en bedekt ze het liefst. Maar de oprechte Christen wil ze juist zien. Omdat hij ze nog zo weinig ziet, vraagt hij naar meer zelfkennis, naar meer licht des Heiligen Geestes, Die overtuigt van zonde, gerechtigheid en oordeel. Hij vreest er voor, dat er in hem nog zonden zijn, waardoor hij aan Gods eer tekort doet en die zijn vordering in de loopbaan van Christus tegenhouden. Zijn jagen is er naar, meer aan het eigen-ik te sterven, de oude mens te doden, er voor bewaard te blijven dat hij' zou vallen in zonden, die hij niet kende.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen