Uit het Nieuwe Testament

Nog éénmaal zouden wij ons historisch overzicht voortzetten. De vorige maal zagen wij de ontwikkeling van het Chiliasme, vooral binnen de Afgescheiden Kerken. Ditmaal richten wij de blik in andere richtingen.

Onder de Ethische Theologen in ons vaderland waren er eveneens, die de mening voorstonden, dat het Duizendjarig Rijk nog in de toekomst zal aanbreken. Over het algemeen aanvaardden zij echter geen lichamelijke opstanding vóór de éne wederkomst van Christus. Geen vrederijk dus in zichtbare zin. Doch in zedelijke, geestelijke zin. De scheidsmuur tussen hemel en aarde zal als het ware wegvallen, de in de Heere ontslapenen zullen een nieuwe betrekking gevoelen met de gemeente op aarde nog, zó dat zij die nader zullen komen. En de nog op aarde verkerende gelovigen zullen aanvankelijk verheerlijkt worden, zij zullen met nieuwe krachten uit de hemel worden aangedaan, waardoor zij boven alle verleiding en verderf zullen verheven zijn. De tegenstelling tussen triumpherende en strijdende Kerk zal opgeheven zijn als een voorlopige aankondiging van de volkomen heerlijkheid na de Wederkomst.

Wij noemen hier de namen van Chantepie de la Saussaye Snr. en Gunning Snr. Anderen echter wezen het Chiliasme af.

Nog enkele andere stromingen en personen moeten hier worden genoemd.

In de vorige eeuw maakten zich, mede als reactie tegenover de dorheid van het godsdienstig leven in de officiële kerken, allerlei stromingen breed, die óók weer de nadruk legden op de verwachting van de toekomst des Heeren. Die stromingen kunnen wij samenvatten onder de naam Adventisme. 't Is begrijpelijk, dat wij onder de aanhangers van deze stromingen tevens vurige chiliasten aantreffen. Maar hier ging men vaak veel te ver en wilde men aangaande die toekomst veel meer vaststellen, dan de Schrift ons werkelijk openbaart. Zo treffen wij hier ook de meest zonderlinge voorstellingen aan omtrent het Duizendjarig Rijk.

Behalve aan het Adventisme denken wij hier aan andere stromingen, die eveneens vaak hun oorsprong vinden in een reactie op de ingezonkenheid van de officiële kerken. Het Baptisme en Darbysme. Hier ontmoeten wij eveneens aanhangers van het Chiliasme. De bekendsten zijn wel J. Bunyan, de schrijver van de Christenreize naar de Eeuwigheid, en de geweldige prediker Spurgeon. Ook bij Bunyan vinden wij de gedachte van de 7 wereldperioden, ieder van 1000 jaar, waarvan het Rijk uit Openbaring 20 de laatste zal zijn. Bij Spurgeon treffen wij weer de voorstelling aan van een eerste lichamelijke opstanding der gelovigen en van een regering van Christus op aarde vóór het einde der wereld. Bovendien geloofde Spurgeon eveneens in een toekomstige bekering van Israël.

Afzonderlijk noemen wij hier nog de naam van Blumhardt, de bekende predikant uit Möttlingen, die niet alleen leefde in een sterke toekomstverwachting, doch tevens Chiliast was.

Wij noemden enige namen van bekende personen uit het buitenland, uit Engeland en Duitsland. Wat ons eigen land betreft, denken wij in dit verband nog aan enkele personen, ook onder ons niet onbekend. Wij bedoelen H. C. Voorhoeve Jzn. en zijn zoon J. N. Voorhoeve, bekend door het tijdschrift „Timotheüs", en vooral Joh. de Heer, bekend door het blad „Het Zoeklicht".

Ook bij hen vinden wij weer de gedachte terug van een zevende, duizend, jarige, dag voor de wereld, waarin de Satan gebonden zal zijn en Christus op een bijzondere wijze op aarde zal regeren. Aan die regering zal de eerste wederkomst van Christus voorafgaan. Ook Israël zal als volk Gods hersteld worden en weer het volk der Openbaring zijn, dat de banier des kruises opheft onder de heidenen, die in groten getale zullen toestromen. De beloften uit het Oude Testament aangaande het vrederijk van de Messias zullen tijdens die regering in vervulling gaan. Aan het einde van die periode zal de Satan nog weer even macht ontvangen om de strijd tegen Christus te hervatten. Maar tevergeefs. Ook dan zal Christus Triumphator blijken en het eindgericht houden. Waarna Hij het Koninkrijk aan de Vader zal overgeven en de eeuwige heerlijkheid een aanvang zal nemen!

Opmerkelijk is, dat de Kerken steeds weer met de leringen van het Chiliasme te maken gehad hébben, doch dat geen enkele Kerk de eindverwachtingen van het Chiliasme in haar belijdenis heeft opgenomen.

In de laatste jaren is de Eschatologie, de leer van de laatste dingen, weer veel meer naar voren gekomen en in nieuwe banen geleid. Daarop werkten natuurlijk bepaalde factoren in: de twee geweldige wereldoorlogen, de enorme vooruitgang van de natuurwetenschappen en de enorme vlucht van de uitvindingen op technisch gebied, de toenemende spanning en onzekerheid in verband met de atoombewapening, de ineenstorting van de optimistische wereldbeschouwing en de gebeurtenissen met het volk Israël. De vragen in verband met de toekomst van Israël worden opnieuw bestudeerd. Echter, ten opzichte van het Duizendjarig Rijk zijn de meningen vaak vaag en beknopt.

Onder de nieuwere theologen zijn er, die in Openbaring 20 gedachten, aan heidense godsdiensten ontleend, menen terug te vinden. Waarbij de vraag rijst: wat is dan in dit hoofdstuk de eigenlijke openbaring des Heeren?

Afgezien van deze opvatting zijn er de laatste tijd in ons land theologen, die vóór de wederkomst van Christus nog een soort intermezzo van vrede en rust verwachten. Anderen wijzen dit af, en leggen er de nadruk op, dat de Schrift juist geen ruimte zou laten voor een dergelijke verwachting, omdat ze veel meer getuigt van toenemende afval en vervolging aan het einde der tijden.

En, even weer de blik naar het buitenland werpend, K. Barth laat de mogelijkheid van een lichtend intermezzo in deze geschiedenis open, tegenover de duisternis van de heerschappij van de Boze.

En, om weer naar ons land terug te keren, in zijn Dogmatiek als Apologetiek laat prof. Haitjema eveneens ruimte voor een dergelijke verwachting. Hij ziet in de leer van het Chiliasme dit waarheidselement, dat er dus in déze bedeling nog een periode zal zijn, waarin de Satan en de anti-christelijke machten gebonden zullen wezen en de Kerk weer haar leidinggevende plaats in de cultuur zal mogen innemen, zodat dan door de bijzonder zegenrijke gevolgen daarvan reeds in de tijd een weerkaatsing van de eeuwige verlossing gezien zal worden. Haitjema zegt zelf, dat hij geen overtuigd geestverwant van Hoedemaker zou zijn, indien hij dit waarheidselement in het Chiliasme niet beleed. Het ideaal van de kerstening van de cultuur, waarbij de Kerk als een moeder en koningin in het middelpunt staat!

Overigens is ook prof. Haitjema geen chiliast, en wil hij niet weten van een tweevoudige opstanding en van een dubbele wederkomst van Christus. Wie deze leert, komt, ook volgens hem, in strijd met de Schrift en de belijdenis der Kerk.

In de allerlaatste jaren heeft onder de buitenlandse theologen P. Althaus het Chiliasme afgewezen. Daartegenover staan de opvattingen van theologen als O. Cullmann en W. L. Schmidt. Van de hand van H. Bietenhard in Bern verscheen een belangrijke dissertatie over Openbaring 20 en het Duizendjarig Rijk. Hij ziet ook de inhoud van Openbaring 20 als iets, wat nog in de toekomst en in deze bedeling, vervuld moet worden.

Dezelfde gedachten vinden wij in ons land terug bij prof. H. Berkhof, dr. De Roos en S. S. Leenhouts.

Intussen, met deze laatste, wat droge opsomming, willen wij dit historisch overzicht besluiten. Wij komen nu tot de verklaring van Openbaring 20 zelf. Doch hiermee beginnen wij een volgend keer.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen