De Gereformeerde Bond in tegenspraak met zichzelf?

Er staat nog meer lezenswaardigs in het artikel: „Conciliekoorts" van Elseviers Weekblad van 8-11-'69. Nadat de schrijver een passage uit het interview in „Hervormd Nederland" heeft aangehaald, dat de synode bij haar besluit tot de organisatie van een a.k.v. waarschijnlijk heeft vergeten, dat zij daarmee de deur openzet voor een nevenstructuur in de kerk naast de presbyteriale orde, antwoordt deze journalist: „Dat was de synode niet vergeten”.
Het lijkt wel alsof hier een lid van het moderamen van de synode aan het woord is. Dit vermoeden wordt haast tot aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid, wanneer wij de volgende passage letterlijk citeren:
„Zij was evenmin vergeten, dat de Gereformeerde Bond die zich nu krampachtig vastklampt aan de huidige kerkorde, zich in 1951 juist met hand en tand heeft verzet tegen de invoering van deze kerkorde. Het is dus realistisch om te hopen, dat de gereformeerde bonders over een jaar of wat tot de vurigste voorvechters van een algemene kerkvergadering horen .
Dit noem ik zuivere demagogie en waarheidsverdraaiing. Immers de afgevaardigden van hervormd gereformeerde overtuiging hebben in 1951 — uitzonderingen daargelaten — niet tegen deze kerkorde gestemd vanwege haar presbyteriaal karakter. Integendeel! Het tegenstemmen tegen deze kerkorde is uitvoerig gemotiveerd (zie de betreffende handelingen van de synode). De motieven waren
1. het zetten van het apostolaat (art. 8) vóór het belijden (art. 10) waardoor een overspannen apostolaatsopvatting kon ontstaan.
2. de onhelderheid van art. 10 inzake het belijden.
3. de omkransing van de ambtelijke vergaderingen met raden, die een eigen leven kunnen gaan leiden.
4. de onduidelijkheid van de grenzen van de kerk (de z.g. geboorteleden).
Er is meer te noemen. Maar deze punten gaven de doorslag in het stemmen tegen deze kerkorde en niet haar presbyteriaal karakter. Op een haast griezelige manier hebben deze afgevaardigden gelijk gekregen, punt voor punt. Hadden zij maar niet het gelijk aan hun kant gekregen. Dit is intussen wel gebeurd!
Het apostolaat (eerst de kerk-wereldvisie, nu de kerk-maatschappij-visie) vervormt en verslindt het reformatorisch belijdend karakter van onze kerk.
De onhelderheid in het belijden leidde telkens opnieuw tot compromissen, waarbij vitale stukken van het gereformeerd belijden worden aangetast.
De raden zijn hoe langer hoe meer een bedreiging geworden voor het presbyteriaal karakter van onze kerk. Ja, wij moeten schrijven, dat vanuit de raden een grote aanslag wordt gepleegd op deze orde. Blijkbaar verdragen de presbyteriale lijn (van beneden naar boven) en de synodale (lees de lijn van de raden, enz.) zich niet met elkander. En dat is ook zo! Wij hopen dit op een andere keer nader aan te duiden.
De vaagheid bij de grenzen van de kerk wreekt zich in jarenlange discussies over de geboorteleden, volle kaartenbakken en lege kerken en catechisatielokalen.
Deze toelichting was nodig om het in­ fame van het gezegde van deze synodale informatie-gever aan de kaak te stellen.
Is het niet het goed recht van hervormd gereformeerden (en niet alleen zij!) op te komen voor de presbyteriale lijn van de kerkorde, die er is?
De gereformeerde bond klampt zich niet krampachtig vast aan de huidige kerkorde, maar wil evenmin, dat er met de orde van de kerk wordt omgesprongen als met een voetbal. En daar begint het op te lijken.
Wie de verheven lofzangen op de nieuwe kerkorde in 1951 van allerlei woordvoerders opnieuw leest, staat perplex hoe sommigen van hen na achttien jaren deze als niet meer bij deze tijd passend waarderen. Is dit de hooggeloofde reorganisatie, die kanalen zou graven voor de Heilige Geest? Het zou voor deze synodale woordvoerder beter zijn zijn hoon aan het adres van de Ger. Bond te sparen en zichzelf eens de vraag te stellen: Hoon ik nu niet zelf mijn eigen enthousiasme, waarmee ik deze kerkorde heb begeleid, nu ik vandaag medewerk om deze b.v. via art. 30 om hals te brengen? Dat is realisme, d.w.z. beantwoordend aan de feiten, die iedereen controleren kan.
Gezien de houding van de bond, dat hij gebleven is bij zijn bezwaren tegen de kerkorde, omdat deze bezwaren op de Schrift en de belijdenis gegrond zijn, is het te verwachten dat hij ook blijft bij zijn bezwaren tegen deze algemene kerkvergadering. Zo staan de zaken.
Tenslotte een opmerking over de laatste passage aan de Ger. Bond gewijd.
„Daar komt trouwens bij dat zelfs in de Gereformeerde Bond geen volledige eensgezindheid heerst. Men zal waarschijnlijk tal van individuele leden en verscheidene jongere predikanten van de Gereformeerde Bond mogen verwelkomen op de bijeenkomsten voor de Algemene Kerkvergadering.”
Over die eensgezindheid in de Gereformeerde Bond moet deze synodale woordvoerder zich maar niet al teveel „zorgen" maken. Die valt erg mee. Hij kan zich beter zorgen maken over de wijze waarop het voorstel tot het houden van een a.k.v. in vele delen van de kerk is ontvangen.
Maar afgezien daarvan, de gereformeerde bond is geen pruisisch leger, waarin geldt: Bevel is bevel. Wij hebben als hoofdbestuur een advies uitgebracht. Meer niet. Er is en blijft de vrijheid van en in het Woord Gods voor ieder van de leden. Wij zijn te diep aan elkander verbonden dan dat wij niet doorzien, dat de tactiek altijd is geweest: Verdeel en heers! Wij zijn al gehard en gestaald in de methoden van bepaalde zijden om de bond tegen de bond uit te spelen of wat forser: de bond met de bond dood te slaan.
Waar deze tactiek op gemeentelijk, provinciaal en synodaal niveau ook „resultaten" mocht hebben of gehad hebben, allen, die zich daarvoor geleend hebben, ondervonden de meest bittere ervaringen van hun leven. Welke dan? Dat zij eerst „gebruikt" werden, zeer hoog geprezen werden, overal werden ingehaald totdat . . . zij niet voldoende kneedbaar bleken en als overtollig werden afgeschreven. Er zou menig bitter levensverhaal te schrijven zijn en aan deze synodale woordvoerder aan te bieden zijn waarin hij de ontzettende aanklachten tegen dit systeem zou kunnen lezen en zijn eigen aandeel in deze schuldige taktiek zou herkennen.
Wie weet zouden dan nog de ogen opengaan en zou het een en ander nog goed gemaakt kunnen worden — niet meer aan de overledenen, maar wel aan nu nog levenden. De rechterstoel van Christus, waarvoor wij allen moeten verschijnen, zal wat openbaar maken. En wij leven maar kort!
De les uit de historie mogen zijn, dat wij op een eerlijke wijze aan alles willen meedoen, maar ons niet laten gebruiken om straks na onze „diensten" verleend te hebben bij de vele teleurgestelden en soms verbitterden aan de kant gezet te worden. Maar dit is een nevenmotief. Het hoofdmotief is: Wij zijn, die wij zijn, omdat God ons leerde uit Zijn Woord en wij het leven des geloofs herkennen in de belijdenis en — wat de orde van de kerk betreft — willen leven zoals de Heere ons geboden heeft. In die weg hopen wij op de genade Gods ook voor de kerk, die ons lief is.
Z.                                                                                                                              G. B.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen