Bezinning op de zending

DE DERDE BIJEENKOMST

Voor de derde keer kwam een aantal (vooral jonge) mensen uit de kring van de Geref. gezindte bijeen om zich opnieuv»? en verder te bezinnen op de zendingsvragen. Er moesten op deze eerste februari in de consistorie van de Chr. Geref. Kerk van Utrecht-C. stoelen bijgezet worden, zo groot was de belangstelling voor de G.B.Z. (Gereformeerde bezinning op de zending).

De sfeer die er op zo'n bijeenkomst heerst is verkwikkend. Eén ding bindt allen samen, nl. om samen op een gereformeerde wijze het Evangelie in de wereld uit te dragen en zich daarop dan ook grondig te bezinnen.

Nadat drs. Moerdijk uit Purmerend de vergadering geopend had en ook een brief voorlas van de fam. Geuze uit Kenya (drs. Geuze verzorgde de vorige keer de inleiding over 'afrikanisatie') werd al spoedig het woord gegeven aan drs. H. van 't Veld te Ede, die sprak over: Het gereformeerd karakter van de zending in de missionaire praktijk.

Daar de inleider slechts zes jaar als taalkundige in één gebied heeft gewerkt, meent hij dat zijn opmerkingen met slechts een grote bescheidenheid geplaatst kunnen worden, temeer daar het onderwerp bijzonder omvangrijk is.

Het gereformeerd karakter kan pas in de praktijk blijken. De principia van missiologen of zendingsbesturen blijven een slag in de lucht, indien ze niet geconcretiseerd worden in beleid en missionair handelen.

Pijnlijk moet gekonstateerd worden het manco aan een zendingsleer, voortgekomen uit de geref. gezindte. Voetius en Hoornbeeck hebben wel het een en ander geschreven, maar het geeft voor vandaag niet zo veel. Erkennen we de zendingsleer van Warneck, Bavinck, Kraemer, Hartenstein, Freytag, Vicedom of Hoekendijk wel of niet of ten dele als 'gereformeerd'? Wie heeft ze als zodanig getoetst, geëvalueerd, zo nodig aangevuld, verbeterd of herschreven? Hoe willen we de missionaire praktijk toetsen op het gereformeerd karakter ervan, indien dit laatste slechts in een ongeschreven traditie en vage notities zijn weerslag vindt?

De missionaire praktijk verhoogt de verlegenheid nog, want wie overziet eeuwenlang, wereldwijd zendingshandelen? Zelfs als we ons beperken tot de zendingspraktijk van de geref. gezindte vertoont de concrete situatie grote onderlinge verschillen.

ZENDINGSTYPEN

De moderne zending (Oegstgeest en Baarn bv.) geeft tegenover de zending van de geref. gezindte de volgende tegenstelling c.q. accentverschillen te zien wat de zendingsleer betreft: Bij de moderne zending resp. a. Missio Dei; God die ook in andere religies reeds

werkt; b-het heil voor de wereld, al vervalt het onderscheid tussen kerk en wereld niet; c. de geschiedenis en het Koninkrijk Gods; d. de dialoog, het gesprek en de presentie.

Bij de geref. gezindte resp. a-De zendingsarbeider, die in Gods opdracht het

b. d. zendingsbevel van Mt. 28 uitvoert; het redden van enkelingen, al wordt de wereld niet uit het oog verloren; de bekering en kerkplanting, m.a.w. een andere 'vulling' van het Koninkrijk Gods; de Woordverkondiging, de bediening van de sacramenten en soms nog de apologie.

Wat de missionaire praktijk betreft zien we bij de moderne zending oecumenische samenwerking, werelddiakonaat en ontwikkelingshulp, terwijl bij de geref. gezindte ieder voor zich handelt, het diakonaat Primair via de zending acht te geschieden en men het nnanciëren en meeregeren nodig acht tot men zich overbodig heeft gemaakt.

Men kan niet alleen zeggen dat de zending van de geref. gezindte minder haar theologisch-theoretisch gezicht vertoont dan Oegstgeest en Baarn en meer haar missionaire praktijk, maar ook-dat, terwijl de zendingsleer van de moderne zending ver op de missionaire praktijk vooruit is, de missionaire praktijk van de geref. gezindte vaak 'moderner' is dan wat als zendingsleer, als 'gereformeerd karakter van de zending' in theoreticis wordt aangeboden.

PRAKTIJK

Uitvoerig ging de referent in op de praktijk van de zending waar hij deze vragen onder ogen zag:1. Waar kon het gereformeerd beginsel gerealiseerd

worden? 2. Waar is het niet of nog niet in praktijk gebracht

en om welke reden? 3. Waar is de praktijk 'moderner' dan het beginsel? De missionaire praktijk heeft steeds te maken gehad met een uitblijvende veirwerkelijking van wat men graag wilde.

De zonde wordt meer als vergrijp tegenover de stam gezien dan als overtreding tegenover de Heilige. Bovendien blijven syncretistische tendenzen bestaan. De vraag dient te worden gesteld of dan in de geref. zendingspraktijk wel voldoende geappelleerd werd.

In de missionaire praktijk, uitgaande van de geref. gezindte, staat de zendingsarbeider vaak in een moeilijke positie tussen zendende instantie en jonge kerk. Als de geref. zendingsgedachte zich voornamelijk op de enkeling wil richten, door wie zij de gemeenschappen en structuren denkt te bereiken, dan gaat zij er van uit dat het Evangelie een dynamiet onder de samenlevingsverbanden kan betekenen. De zendingsman zucht wanneer hij ervaart dat, al gaan de goden op de zendingsvelden zwijgen, de adat blijft spreken. Zo kwamen vele andere practische punten aan de orde.

BESPREKING:

In de bespreking wordt gevraagd of het niet typisch gereformeerd is om geen aparte geref. zendingsleer te hebben. Er is een geref. theologie en moet men deze niet overal in de bizondere situaties toepassen? Primair moet er zelfs geen aparte theologie voor de zending te zijn, wordt opgemerkt. Daarop antwoordt drs. Van 't Veld, dat wij als geref. gezindte wel weten hoe het niet moet, maar waar staat wat we zelf willen? Juist tegenover een theologie vanuit een bepaalde achtergrond zouden we gediend zijn met een zendingsleer vanuit het geref. belijden, waarbij zowel aan de theorie als aan de methodiek aandacht wordt geschonken, zoiets als J. H. Bavinck bv. Het zou goed zijn wanneer er zo iets was, daar door instanties beleidsbeslissingen moeten genomen worden. Heeft de GZB met zijn 'principia' wellicht een begin gemaakt?

Heel de geref. dogmatiek heeft te weinig een missiologische spits, wordt beweerd.

Gereformeerd is het zich voortdurend bezinnen op de grondslagen en ze toepassen in de verschillende situaties. Bavincks dogmatiek is bv. niet rechtstreeks te doceren bij de opleiding van inheemse predikanten.

Een andere vraag die veel aandacht krijgt is of de jonge kerken niet een belijdenis moeten hebben, die meer ingaat op de concrete situatie. Onze formulieren van enigheid kunnen aan de jonge kerken gegeven worden als instrument om tot een eigen belijdenis te komen. De meeste jonge kerken hebben ze echter niet als instrument gebruikt, doch als museumstuk, vinden 'n eigen belijdenis niet zo belangrijk. De jonge kerken moeten zich echter hoeden voor syncretisme. Men heeft er behoefte aan duidelijk te weten waar de grenzen van het christendom liggen en wat magie is.

Onze belijdenisgeschriften zijn sterk gericht tegen ketterijen in de kerk. De jonge kerken zouden op dezelfde wijze gediend zijn met een belijdenis die zich richt tegen het heidendom.

De vraag is via welke methode de jonge kerken kunnen komen tot een geref. belijden. Eén van de zendingsdeputaten zegt: 'Wij hebben doorgaans weinig geduld. Wij zijn slechts 50 jaar bezig. Misschien hebben ze over 50 jaar wel een belijdenis?

VERVOLG. '

De bespreking van dit tot veel denk-en gespreksstof gevend referaat, zal nog worden voortgezet op vrijdag 5 april om 7 uur 's avonds, weer in een van de vergaderlokalen van de Chr. Geref. Kerk van Utrecht-C. aan de Witte Vrouwensingel.

Ds. G. Boer, zendingspredikant op Ambon, zal dan een inleiding houden in aansluiting op wat besproken is en helaas nog onbesproken moest blijven. Het is goed om samen als geref. gezindte ons te buigen over de vragen, die er zijn!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen