Boekbespreking

De auteur die gereformeerd predikant (vrijgemaakt) is in Zuidlaren kwam sprekend over de hoofdstukken 4 en 5 uit het evangelie van Lucas onder de indruk van de schone structuur van dit bijbelgedeelte. Het is een goede gedachte geweest, de bouwstoffen voor deze preken het licht te doen zien. Uiteraard is daarbij, naar schrijvers eigen woorden, 'meer de nadruk gelegd op de uitleg dan op de toepassing'.

Het boek dient zichzelf in de ondertitel héél bescheiden aan als 'aantekeningen', maar het geeft veel méér. Het is een doorlopende commentaar op de twee genoemde hoofdstukken uit Lucas, waarin onder meer aan de orde komt: de drie verzoekingen in de woestijn, het eerste optreden van Jezus in Galilea en Zijn prediking in de synagogen van Nazareth en Kapernaüm, de roeping van Levi de tollenaar, enz. Hoewel het geen wetenschappelijke pretenties heeft is het boek wetenschappelijk ten volle verantwoord. Bovendien is het zó geschreven dat het voor iedere belangstellende bijbellezer toegankelijk is. En daarbij staat de Christus der Schriften, 'onze Middelaar in Zijn vernedering', centraal. Een enkele maal komt de vrijgemaakte problematiek rondom kerk en ambt om de hoek kijken, maar nooit op een hinderlijke manier.

Een goede handleiding voor leden van verenigingen bij het maken van onderwerpen. Ook dienaren van het Woord zullen er bij het voorbereiden van hun preken winst mee kunnen doen. De uitgever stak het werk in een smaakvol groen prachbandje.

Dr. Francis A. Schaeffer: Het kenmerk van de christen. Uitg. Buijten en Schlpperheijn, Amsterdam, 1973; 43 bladzijden; prijs ƒ2, 50.

De bekende Zwitserse predikant Francis A. Schaeffer, die in zijn opvangcentrum 'L'Abri' vele mensen die 'het niet meer zagen zitten' tot steun en tot zegen is geweest en die ook door zijn publikaties vele aangevochtenen heeft bemoedigd en vertroost, geeft in dit kleine, maar fijne geschriftje een beschouwing over 'het kenmerk van de christen'. Uitgangspunt is het Woord van Christus uit Joh. 13: 'Een nieuw gebod geef Ik u, dat gij elkander liefhebt. Hieraan zullen zij allen bekennen dat gij Mijn discpelen zijt, zo gij liefde hebt onder elkander'. En op grond daarvan stelt hij dat liefde hét kenmerk is van alle christenen, voor alle tijden en op alle plaatsen. Die liefde moet worden beoefend, niet alleen jegens mede-christenen (of die wij daarvoor houden...) maar jegens alle mensen. En die liefde moet er vooral zijn tussen christenen onderling, ondanks allerlei organisatorische en theologische geschillen en verschillen.

Om iets te laten proeven van de gedachten van de schrijver geef ik een tweetal zinnen uit het boekje weer: 'De kerk moet in een stervende beschaving een liefhebbende kerk zijn. Hoe zal een stervende cultuur ons dan gaan beschouwen ? ' '(blz. 14). En: 'Er is niemand die zo verlangt gelijk te hebben als de theoloog. De geschiedenis van de theologie is maar al te dikwijls één voortgezet vertoon geweest van het verlangen om te winnen' (blz. 36).

Een fijnzinnig boekje, vol van rijke en diepe gedachten, dat bij aandachtige lezing veel stof geeft tot meditatie, zelfonderzoek en zelfcorrectie.

Drs. K. Exalte: 'Beleefd geloof'. (Acht schetsen van gereformeerde theologen uit de 17de eeuw). Uitg. Ton Bolland, Amsterdam; ƒ 18, 90.

Dit is een boek over 'oude schrijvers' uit de 17de eeuw. En wie enigszins in die tijd en in die materie thuis is, zal onmiddellijk denken aan mannen als Teelhnck, Lodenstein, Koelman, Brakel en anderen. Maar over hen — de bekende 'oude schrijvers' — handelt dit boek niet. Drs. Exalto voert enkele theologen ten tonele die wat minder bekend zijn en die toch — vooral om de werken die ze hebben nagelaten — waard zijn aan de vergetelheid te worden ontrukt. Reeds eerder publiceerde hij over deze figuren en hun werken artikelen in 'De Waarheidsvriend', maar deze studies zijn in deze bundel geheel herschreven en uitgebreid.

De opzet van deze schetsen is zonder meer origineel. Van elk der behandelde theologen wordt ons eerst een levensschets geboden en vervolgens een weergave van het voornaamste werk dat door de desbetreffende persoon geschreven is.

Achtereenvolgens handelen deze studies over: Rudolphus Petri en zijn 'Scherm en Schilt der Kinderen Gods'; Jacobus HoUebekius en zijn 'Geestelycke Krijghsman'; Sixtus Brunsvelt en zijn 'Leevendige Christen'; Adrianus Bruynvisch en zijn 'Heyl des Heeren'; Cornelis van Niel en zijn 'Welrieckende Balsem'; Gregorius Mees en zijn , 'Gouden Keten der Saligheyt'; Florentius Costerus en zijn 'Geestelijke Mensch' en Johannes Vollenhove en zijn 'Heerlykheit der Rechtvaardigen'.

Ik kan niet anders zeggen dan dat het lezen en herlezen van deze bundel mij vele aangename en leerzame uren heeft verschaft. Drs. Exalto verstaat de kunst om deze stof zó te brengen dat men van stonde af aan wordt geboeid en dat men in één adem doorleest. En al lezende wordt men ongemerkt geplaatst middenin het kerkelijk en geestelijk leven van de 17de eeuw, terwijl men daarbij een overvloed van stichtelijke lectuur te verwerken krijgt van mannen, die nog zo dicht bij de Reformatie stonden en die het geloof dat door hen beleden werd ook beleefden. Vandaar ook de titel van het boek: 'Beleefd geloof'.

Dit is dus niet uitsluitend een boek voor theologen, hoewel pastores het slechts tot hun geestelijke schade ongelezen kunnen laten. Dit is een boek dat in handen moet komen van ieder die énige belangstelling heeft voor de vaderlandse kerkgeschiedenis en voor de oude schrijvers en hun werken.

Ik vertrouw dat dit boek gekocht en gelezen zal worden. Ik koester eigenlijk in stilte de hoop dat drs. Exalto nog meer van dit soort verborgen schatten zal ontdekken om ze te zijner tijd aan liefhebbers te tonen...

Eén opmerking maar: een prachtboek als dit had ook wel een prachtband verdiend !

Ridderkerk

W. van Gorsel

Dr. O. C. van Niftrik, DE LIEFDE. Callenbach Nijkerk, 1973, 86 blz. Prijs ƒ14, 50

Dit boekje bevat de tekst van zondagavondlezingen welke prof. van Niftrik in het voorjaar van 1970 voor de microfoon van de NCRV heeft uitgesproken.

Hij wilde van deze lezingen een boek maken, dat een theologische verantwoording gaf van wat hij had gezegd. Zijn plotseling dood in October 1972 heeft dat verhinderd. Als eerbetoon aan de nagedachtenis van Van Niftrik heeft de uitgever nu deze lezingen in een prachtige band uitgegeven.

We treffen hier echt Van Niftrik aan: een man van brede eruditie en met grote kennis van zaken, wanneer hij over een onderwerp spreekt. Ik heb vaak de indruk gehad dat in de theologische borst van Van Niftrik twee zielen met elkaar worstelden. Die indruk kwam ook nu weer bij mij boven. In zijn laatste hoofdstuk schrijft hij aan het begin: 'Nadat wij in vorige hoofdstukken heidens over de liefde gesproken hebben als heimwee en als dronkenschap, als droom en als bevrijding, als ontgrenzing en als verheerlijking, schijnt het noodzakeUjk en geboden in het laatste hoofdstuk ook nog te spreken over christelijke liefde' (blz. 76). Het valt mij moeilijk te begrijpen dat hij met dit laatste niet begonnen is. Maar zo pakte Van Niftrik soms een onderwerp aan.

Het is jammer dat hij niet de gelegenheid gehad heeft om zijn plan tot een groter boek over dit onderwerp, uit te voeren. Wellicht zouden zijn inzichten van de allerlaatste jaren de vormgeving mede hebben bepaald. , . - ^ Intussen valt er uit dit boekje heel wat op te steken. Van Niftrik zag kans zijn lezers mee te slepen op vele wegen om dan toch die van de liefde van God in Christus als de beslissende te wijzen.

W. H. Velema

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen