Lange broeken en gedekte hoofden (2)

De afdoende tekst?

Velen, die zich absoluut er tegen verzetten, dat een meisje of vrouw een lange broek draagt beroepen zich op Deuteronomium 22 : 5, welk Schriftwoord als afdoende daartegen wordt ingebracht. We lezen daar 'het kleed eens mans zal niet zijn aan een vrouw, en een man zal geen vrouwekleed aantrekken, want al wie zulks doet, is den Heere, uwe God een gruwel'. Nu, daar kan men het mee doen, waar of niet? Wie van u naar het opschriftje kijkt, ziet daar een vraagteken staan achter 'de afdoende tekst'. Mogelijk zouden er onder u een uitroepteken hebben gezet, maar ik koos opzettelijk een vraagteken, want eerbiedig luisteren naar het Woord behoedt voor voorbarige gevolgtrekkingen. En het allereerste is, wat we moeten doen, vragen: wat staat daar nu, wat heeft de Heere hier bedoeld?

Wat staat er?

Uiteraard vermoei ik u niet met allerlei moeilijke woorden of vreemde talen, maar we ontkomen er niet aan om eens te kijken naar wat de grondtekst leert. Daarin wordt gesproken over het verbod voor een vrouw om aan zich te hebben een 'keli-gèbèr', en wat is dat? In mijn woordenboek wordt opgegeven dat het woord 'keli' betekent 'huisraad, wat behoort bij een schip, de tuigage dus, altaar-of tempelgereedschap, sieraden, tas, legeruitrusting, werktuig of instrument en dan ook kleding, wapenen'. U ziet, een hele reeks vertalingen. De schone kanttekeningen op de Statenvertaling zeggen 'Hebreeuws tuygh, gereetschap; in het hebreeuws is een woordeken, waarvan te zien is Leviticus 15 : 4'. En dan slaan we Leviticus 15 : 4 op en lezen in de kanttekeningen: bij het woord 'tuygh', dat daar gebezigd wordt: ofte vat; het hebreeuwse woord betekent hier allerlei huisraet, gereetschap, vaten, kleederen, werktuygh, roerende goet'. De kanttekeningen zijn wel goudeerlijk. Hoe men ook vertaalt, het gaat er om, dat een vrouw er niet als een man zal uitzien, noch omgekeerd. Te begrijpen is, dat Dachsel in zijn mooie bijbelverklaring zelf opmerkt: hier herinneren we er slechts aan, dat beide geslachten, gelijk nog in het oosten, bijna dezelfde kleding dragen, hoewel er een duidelijk onderscheid is, dat niet mag worden weggenomen. Bovendien behoren echter tot de uitrusting van de man, behalve de klederen, andere voorwerpen, die een vrouw niet dragen mag, bij voorbeeld, een stok, wapenen, enzovoort'. Ik denk, dat met name ook deze laatste opmerkingen van groot belang zijn, juist ook in de lijn van wat de grondtekst bedoelt. Het gaat om heel het voorkomen, de uitrusting van de man en de vrouw in onderscheiding van elkander.

Eerst enige andere stemmen

Voor alles dient het woord genomen te worden door Het Woord. Maar we verwezen u naar 'menselijke stemmen', toen we de kanttekeningen noemden, en ook op Dachsel wezen. Ik mag ook de hervormer Calvijn wel aanhalen, die bij deze tekst opmerkt: God wil het gevaar voorkomen, dat de vrouw de moed zal grijpen om hare zedigheid uit te schudden, of de man tot een wekelijkheid zich begeve, die zijn natuur onwaardig is. Hoe men gekleed is, is op zichzelven niet een zaak van zo groot gewicht, maar het is schandelijk, dat de mannen verwijfd worden, en dat een vrouw zich haar kracht zoekt in mannelijke kleding en gebaren. De beste wacht voor de eerbaarheid is de, eerbare vorm der kleding. De Oudtestamenticus Keil schrijft 'dienovereenkomstig is ook de zogenaamde emancipatie der vrouw - het verlaten van de perken, die voor het vrouwelijk geslacht gesteld zijn en het volgen van de levenswijze der mannen - een gruwel voor God.'

Hoe was de kleding?

Voor een goed verstaan van wat de Schrift ons leert, is het nuttig in het kort na te gaan hoe men in Israël ten tijde van de Bijbel gekleed ging. Om te beginnen moeten we stellen, dat zowel de mannen als de vrouwen buitenshuis een eigenlijk vormloos gewaad droegen, een soort Romeinse toga. Waarschijnlijk in de meeste gevallen vervaardigd van dikke, wollen stof, maar herders en boeren zullen bij guur weer een dergelijk kledingstuk hebben gedragen van dierenhuiden of schaapsvach­ten. In die mantel, zullen we nu maar zeggen, kon men zich, als het nacht werd, geheel inwikkelen, alsof men zich in een deken rolde. Mogelijk waren de mantels der vrouwen langer dan bij de mannen en ook meer versierd. Onder de mantel droeg men een korte, nauwsluitende 'onderrok', van wol of van linnen vervaardigd. Deze rok reikte normaliter tot aan de knieën, en kon om het middel worden gesnoerd met een leren of stoffen gordel. Arbeiders, die aan het werk gingen, trokken meestal de mantel uit en werkten in hun onderkleed, de lange mantel was veel te lastig. Maar in het openbaar vertoonde men zich natuurlijk nimmer slechts in de onderrok. De doorsnee Israëliet beschikte over een mantel, een onderrok, een gordel, als het even kon, sandalen en een hoofdbedekking tegen de zon. Wat dit betreft, is er dus duidelijk onderscheid. Dragen bij ons de mannen gewoonlijk een broek en colbertjasje, en de vrouwen een japon of blouse en rok, in Israël droeg men zonder onderscheid mantels. Dachsel heeft gelijk met zijn opmerking 'beide geslachten dragen bijna dezelfde kleding'. Als nu onder ons een man een lange broek draagt, zou de vrouw of een meisje dat kledingstuk dan ook mogen dragen, als er maar onderscheid is te zien?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen