Hoe Kerkbalans werkt

Kerkbalans is in origine een hervormd initiatief. Aan het eind der zestiger jaren bereikten het moderamen van de generale synode uit diverse gemeenten allerlei noodsignalen over de deplorabele toestand der financiën.

Maar wat moest het moderamen hieraan doen? Tot uiteindelijk de toenmalige synodepraeses ds. J. A. G. van Zanten het initiatief nam door de samenstelling van een voorlopige nota. Ondertussen waren er in enkele gemeenten al de nodige initiatieven genomen tot reorganisatie der inkomstenwerving, met opmerkelijke successen. Dit alles heeft geleid tot de vorming van de commissie geldwerving die in het begin van 1971 van start ging.

Om te accentueren dat alle takken van dienst hierbij belang hebben en medeverantwoordelijkheid dragen, werden hierin benoemd vertegenwoordigers namens of uit de vereniging van kerkvoogdijen, de algemene kerkvoogdij raad, de generale diaconale raad, de raad voor de zending, de generale financiële raad, en het moderarhen der generale synode.

Gestreefd werd er naar om mensen aan te trekken die de nodige ervaring hadden op dit gebied.

Het eerste werk was een plan de campagne maken dat zijn neerslag vond in de zgn. (blauwe) 'Nota coördinatie van de geldwerving tot instandhouding van de hervormde gemeenten verschenen in augustus 1971'.

Deze werd op grote schaal verspreid en zeer positief ontvangen. Nog altijd heeft deze nota, die het credo is van de commissie, niets aan actualiteit ingeboet.

Een van de conclusies was dat wanneer wij de geldwerving werkelijk op grote schaal en effectief willen aanpakken dit alleen maar mogelijk is samen met de andere (grotere) kerken.

Om de kerkeraden voor te lichten en er zo veel mogelijk in te betrekken werden in het najaar van 1971 alle gemeenten in Nederland, via door provinciaal belegde samenkomsten, vanwege de commissie bezocht. Verspreid over het gehele land werden in enkele maanden tijd 17 van dit soort vergaderingen belegd. Ondertussen werd de eerste landelijke geldwervingsactie georganiseerd, alleen door/ voor de hervormden onder het motto 'Trouw moet blijken' in januari 1972, met opmerkelijk succes: 30% toename van de inkomsten. Verder werden contacten gezocht met gereformeerden en rooms-katholieken. Aanvankelijk liep het allemaal wat stroef. Men moest aan elkaar wennen en met elkaars eigen problematiek rekening houden.

Dit resulteerde in de eerste gemeenschappelijke actie "Kerkappèl" voor hervormden en gereformeerden en 'Kerk van de grond' voor de rooms-katholieken in januari 1973. De gemeenschappelijke ervaring hierin opgedaan leidde tot de vorming van de interkerkelijke commissie geldwerving waarin zoveel mogelijk alle participerende kerken vertegenwoordigd zijn, waarbij vooral ook uitgekeken is naar gekwalificeerde vertegenwoordigers. Zo is de interkerkelijke commissie niet zo zeer samengesteld dan wel uit de praktijk geboren. De organisatie telkenjare van de actie Kerkbalans wordt door deze commissie voorbereid en begeleid.

Door deze ontwikkeling zijn de werkzaamheden van de hervormde commissie verschoven naar de interkerkelijke commissie, waarbij zij aangetekend dat er uit de hervormde commissie hierin een forse inbreng is.

De interkerkelijke commissie die vergadert in Zeist is als volgt samengesteld:

W. H. den Ouden (N.H.) voorzitter;

B. J. Weterman (R.-K.) secretaris, econoom aartsbisdom; ^

J. A. G. van Zanten (N.H.)

C. D. Tiggelman (N.H.) verg. van kerkvoogdijen;

mevr. W. de Ru-Schouten (N.H.) perschef n.h. Kerk;

L. V. Gelder (R.-K.);

B. Engbersen (R.-K.);

H. van Santvoort (R.-K.);

H. Kouwenhoven (R.-K.) perschef r.-k. kerkprovincie;

J. Bloemkolk (Ger.);

A. Koeman (Ger.);

A. V. d. Hammen (Ger.) perschef ger. Kerken L. Janson namens electronische media;

R. de Zeeuw (Dgz.) namens kleinere kerken.

Een bijzondere homogene en op elkaar ingespeelde club. De werkwijze is als volgt. Direct na de jaarlijkse actie komt de commissie in februari bijeen om de resultaten van de afgelopen actie te bespreken en de volgende voor te bereiden. De eerste suggesties komen op tafel voor het nieuwe motto. Zij komen uit eigen kerkelijke commissies, gemeenten/parochies of uit de vergadering zelf. Er wordt een groslijst van gemaakt. Op de volgende vergadering in maart wordt dan het motto en de periode vastgesteld en suggesties gegeven voor de visualisering. Het ontwerp van de folder en de 'verbeelding' worden in handen gelegd van de heer Tiggelman die op dit gebied een grote ervaring heeft en een reclamebureau inschakelt.

Uit enkele ontwerpen wordt dan in de vergadering van april een keuze gemaakt. Inmiddels is er al contact opgenomen met een tekstschrijver. Een en ander heeft tot resultaat dat er twee soorten folders ontstaan, een formaat lang/smal voor de reformatorische kerken, die een algemene tekst bevat plus ruimte om voor elke gemeente een tekst naar geheel eigen keuze in te drukken.

Het andere formaat 1, 5 maal zo breed voor de rooms-katholieken, met aan de binnenkant veel illustraties en weinig tekst, bedoeld als uniforme algemene folder voor alle Nederlandse bisdommen.

Het formaat van de reformatorische tekst is geheel aangepast aan de eisen van de S.M.R.A. Voor begin juni moet alles zo'n beetje rond zijn. Daarna krijgen de drukkers van Nederland (in de praktijk zijn dat zeer gespecialiseerde bedrijven) gelegenheid op de productie van het materiaal in te schrijven. Het is een enorme opdracht van circa twee en een half miljoen stuks (anderhalf miljoen voor de rooms-katholieke en één miljoen voor de andere kerken). Naarmate de oplage toeneemt wordt de prijs lager. Hier springt direct al het grote voordeel van de samenwerking der kerken in 't oog.

Goed verzorgd drukwerk tegen een relatief zeer lage prijs. Datzelfde geldt ook voor de rest van het materiaal, raambiljetten, posters, stickers enz.

De gehele organisatie van de vervaardiging der folders is in handen van de vereniging van kerkvoogdijen te Dordrecht, waarmede een zeer nauwe samenwerking bestaat.

Ook Rome komt dus naar Dordt!

Per 1 september wordt de proeffolder aangeboden ter kennismaking aan alle kerkvoogdijen inclusief de pirijsopgave en bestelmogelijkheden.

Verder volgt de aanbieding van het propaganda materiaal. Al dit materiaal wordt tegen de kostprijs beschikbaar gesteld. Daarna komen de bestellingen binnen die op volgorde worden afgewerkt.

In september vergadert de interkerkelijke club met 't oog op de presentatie van Kerkbalans in januari via een persconferentie. De drie perschefs alsmede de t.v. man geven herin hun adviezen. Contacten worden gelegd met de N.C.R.V., K.R.O., IKON wat be treft de presentatie via de electronische media (bij de E: O. bestond tot nu toe geen behoefte om op onze avances in te gaan) en de t.v. spot.

De persconferentie staat bij toerbeurt o.l.v. een der drie perschefs. In januari a.s. is de beurt aan de hervormden.

Ondertussen zijn er al de nodige contacten gelegd met het oog op het poststempel (60% van de poststukken) en de spoorwegreclame voor de jaarlijkse posters op de n.s. stations (500 stuks) in de maand januari.

Gewezen mag nog worden op de voorlichting over de geldwerving aan de jonge predikanten op het seminarie, de jaarlijkse publicatie van het jaarverslag met veel cijfermateriaal, de hulp die geboden wordt aan gemeenten bij de omschakeling op Kerkbalans enz. Verder nog de publicaties van diverse artikelen en teksten. Dit alles vanwege de hervormde commissie. Tenslotte de club van Zeist functioneert opmerkelijk goed. Echt eens een vergadering waar je met plezier naar toe gaat.

Een uitstekend team, waar serieus rekening wordt gehouden met de mogelijkheden en moeilijkheden van de partners. Ieder jaar maar weer een nieuw motto een nieuw beeld en 't lukt tot nu toe telkens weer. Een stuk interkerkelijke samenwerking waar het nu wel eens goed gaat.

Dat is de ervaring van tien jaarlijkse voorbereidingen. '

Een belangrijk gegeven daarbij is, dat er in de praktijk bij de kerkvoogdijen zelf geen misverstand blijkt te bestaan over het feit, dat Kerkbalans een zuiver vrijwillig-locale-aangelegenheid is en geen uitvloeisel is van of verband houdt met de kerkorde of enige generale regeling. Van de ropd 630 kerkvoogdijen (voorzover dit ons bekend is, maar er zijn er veel meer!), die inhaakten op Kerkbalans 80, behoorde'ruim 209^ niet tot de z.g. (aan de kerkorde) aangepaste gemeenten.

En het resultaat? Afgezien van de overige winstpunten, zijn de inkomsten aan levend geld voor de kerkvoogdijen van de Ned. hervormde kerk gestegen in de periode 1970-1980 van 80 miljoen naar ruim 200 miljoen gulden. Dit alles geeft ons de moed om door te gaan en heeft u kritiek, laat het ons weten, want tua res agitur, het gaat om uw zaak...

Oktober 1980

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen