Het leven (11)

Reageerbuis-babies

Op 25 juli 1978 werd in Oldham (Engeland) Louise Brown geboren. Op zich geen wereldnieuws, maar wel als we vernemen, dat het hier de geboorte van de eerste reageerbuisbaby betreft. Door middel van de keizersnede is Louise ter wereld gebracht.

Slechts enkele maanden later diende de tweede reageerbuis-baby zich aan. Op 4 oktober van het zelfde jaar ziet in Calcutta (India) een meisje het levenslicht, dat eveneens op een kunstmatige wijze buiten het moederlichaam is verwekt.

In navolging van dokter Steptoe gaan meer artsen zich met deze reageerbuis-technieken bezighouden. Dit leidt tot de geboorte van meer reageerbuis-babies o.a. in Australië. Vrij recent is de geboorte-aankondiging van Elizabeth Jordan Carr in Norfolk (Virgina V.S). Zij is de eerste Amerikaanse reageerbuis-baby.

Een maand later volgt in Griekenland de geboorte van Christina lodanidou. Dit meisje dat bij de geboorte zes pond weegt, geldt als de eerste Griekse reageerbuis-baby. Op 8 januari van dit jaar lezen we in de krant over experimenten met reageerbuisbabies in het Dijkzigtziekenhuis in Rotterdam. Het bericht luidt als volgt: 'In het Academisch Ziekenhuis Dijkzigt in Rotterdam zijn experimenten gaande met bevruchtingen buiten het lichaam van de vrouw. Men mag verwachten, dat daarmee de geboorte van de eerste Nederlandse 'reageerbuis-baby' over niet al te lange tijd een feit is.' Men mag hieruit opmaken, dat bij één of meerdere vrouwen een bevruchte eicel in de baarmoeder is geïmplanteerd.

Theologen zijn verdeeld

Gelijk met de geboorte-aankondigingen in de nieuwsmedia lezen we, dat de theologen niet eensgezind zijn in hun ethische overwegingen omtrent reageerbuis-babies. Zo wijzen 'rechtse' christenen in de Verenigde Staten het ontwikkelen van reageerbuis-babies (test-tube babies) af. Anderen daarentegen verklaren geen overwegende ethische bezwaren te hebben. Zij zien in deze ontwikkeling een mogelijkheid om onvruchtbaarheid te overwinnen. Ze voegen er aan toe, dat conservatieven zich altijd al tegen moderne medische technieken hebben gekeerd. Daarbij hebben ze dan vooral de vaccinatie weerstand tegen pokken op het oog. Een Oostenrijks theoloog is van mening dat er geen principiële bezwaren tegen deze methoden kunnen worden aangevoerd, mits er geen levensgevaar voor de moeder bestaat. Hij is het niet eens met de theologen, die de reageerbuis-baby in strijd noemen met de menselijke waardigheid.

Superovulatie

De geboorte van een reageerbuis-baby is het resultaat van nieuwe kunstmatige technieken die zijn toegepast door de artsen Steptoe en Edwards. Het gaat hierbij om vrouwen, die niet op de normale wijze zwanger kunnen worden bijvoorbeeld vanwege de vernauwing van de eileiders. Door een operatieve ingreep wordt de eicel kort voor het vrijkomen (de ovulatie) verwijderd en in het laboratorium door een mannelijke zaadcel (van de vader) bevrucht. Daarna draagt de arts zorg voor de inplanting van de bevruchte eicel in de baarmoeder van de vrouw. Bij de eerste experimenten bij mensen werd de eicel operatief weggenomen, maar later paste men andere technieken toe. Als een vrouw geslachtshormonen krijgt toegediend, zal ze meer bijnarijpe eicellen tegelijk produceren. Met een zuigapparaatje kan de arts na een kleine ingreep de eicellen opzuigen en in het laboratorium laten bevruchten. Als de ingreep is geslaagd, volgt implantatie in de baarmoeder van de vrouw, waar het zich verder kan ontwikkelen totdat uiteindelijk de geboorte plaats vindt. Als meerdere eicellen als gevolg van hormoongebruik gelijktijdig rijpen en vrijkomen spreekt men van superovulatie zoals hier heeft plaatsgehad.

Kwaliteitskoeien

Deze technieken, zijn eerst uitgeprobeerd bij dieren. Bekend is de geschiedenis van van de koe met de 15 kalfjes. Door hormonen te gebruiken komen meerdere eitjes tegelijk vrij (superovulatie). Deze worden kunstmatig bevrucht met het zaad van een prijsstier en daarna weggehaald en afzonderlijk overgeplant in de baarmoeders van andere koeien. Deze dragen het embryo tot de geboorte en leveren een 'kwaliteitskoe'. Hierbij is dus gebruik gemaakt van pleegmoeders of surrogaatmoeders. Daarnaast is het mogelijk om bevruchte eitjes in een speciale gekoelde vloeistof te vervoeren voordat ze bij een surrogaatkoe worden ingeplant. Ook kleine diersoorten (konijnen) kunnen als 'transportmiddel' voor 'reageerbuisvee' worden gebruikt. Bekend is het transport van een honderdtal schapen, als embryootjes van enkele dagen oud ingeplant in de baarmoeder van een konijn. Na aankomst van dit 'transportkonijn' op de plaats van bestemming werden de embryo's ingebracht bij pleegmoederschapen en volgde een normale pleegmoederzwangerschap.

Bevruchting in vitro

Het bevruchten van een eitje buiten het lichaam van de vrouw (in vitro) is niet zo eenvoudig als wel eens wordt gedacht. Bij een volgende menstruatie kan de vrucht namelijk weer wegspoelen. In veel gevallen loopt het overbrengen van een bevruchte eicel in de baarmoeder op een mislukking uit. Gemakshalve spreken we van een bevruchte eicel, maar het is beter om al van een embryo te spreken, want zo gauw de de versmelting van de mannelijke kern met de vrouwelijke kern plaats vindt, voltrekken zich de eerste delingen en gaan we van een embryo spreken en kondigt zich het ontstaan van een nieuw individu aan. Wat gebeurt er dan met de embryo's, die het overplanten in de baarmoeder niet overleven? Het antwoord laat zich gemakkelijk raden! Het inplanten van het embryo moet gelijk vallen met de tijd, dat de bevruchte eicel in een normaal geval de baarmoeder zou bereiken. Dat betekent een reis van ongeveer vijf dagen. Een tweede hindernis is dan, dat het embryo bij de menstruatie kan afvloeien, want in veel gevallen zal de bevruchte eicel zich niet zo stevig aan de binnenwand van de baarmoeder kunnen vastzetten.

Petrucci

In 1965 slaagt de Italiaanse internist Petrucci erin embryo's van respectievelijk 29 en 59 dagen in leven te houden. Bijzonder is, dat de bevruchting buiten het moederlichaam heeft plaatsgevonden. Alleen is Petrucci niet van plan het embryo in te brengen in de baarmoeder van de betreffende vrouw of van een andere vrouw. Als het Vaticaan op de hoogte geraakt van dit experiment grijpt het direct in en sommeert Petrucci zijn experiment te beëindigen, opgeven van deze proef houdt evenwel in, dat weer een embryo het leven laat, al zeggen we erbij, dat het sterven van de vrucht evengoed op een later tijdstip spontaan had kunnen plaatsvinden. De experimenten van Petrucci moeten we toevoegen aan de reeks van proeven, die hebben geleid tot de geboorte van de eerst reageerbuis-baby in 1978. Niet onvermeld mag blijven, dat Petrucci toegeeft, dat hij pas slaagde na veertig mislukte pogingen.

Experimenten met mensen

Op grond van de beschreven proefnemingen moeten we stellen, dat een aanvang is gemaakt met het verrichten van experimenten op mensen. De laatste tijd is daar meer over bekend geworden al is dat in ander verband. We zijn nog niet vergeten, dat melding werd gemaakt van proefnemingen op geaborteerde kinderen. Deze experimenten hebben ons met weerzin vervuld. Proeven op geaborteerde kinderen zijn ontoelaatbaar. Bij de experimenten met eicellen, die buiten het moederlichaam worden bevrucht, doet zich in feite de zelfde situatie voor, ook al zijn de experimenten minder gruwelijk. Pas begonnen leven sterft in de reageerbuis. Wat vreemd eigenlijk dat men blijft spreken van reageerbuisjes, terwijl in feite gebruik wordt gemaakt van (petri) schaaltjes. Een embryo dat niet voldoet aan de norm, die de onderzoeker heeft gesteld mag niet verder leven. Al experimenterend wordt leven verwekt, dat na selectie eventueel na genetisch onderzoek wordt vertroeteld of geëlimineerd. Als het favoriete embryootje later toch ontspoort en een monsterachtig wezen dreigt te worden, wordt alsnog het experiment beëindigd en de vrucht geëlimineerd.

Aborborteren van reageerbuis-babies

Op 10 november 1977 vermengt dokter Steptoe een niet bevruchte eicel van mevrouw Leslie Brown met zaadcellen van haar echtgenoot John Brown. Ruim 8 maanden later op 25 juli 1978 ziet Louise het levenslicht. De moeder van Louise is eerst behandeld met hormonen, zodat superovulatie plaats vindt. Verschillende eicellen komen vrij en worden alle bevrucht. Spoedig volgen de eerste celdelingen. Na enkele dagen plant dokter Steptoe één eicel in de baarmoeder van moeder Leslie Brown.Het hecht zich vast en ontwikkelt zich, maar wat gebeurt er met de overige miniatuurembryootjes? Terecht vraagt de Amerikaanse commentator Ter Horst zich af of hier sprake is van een nieuwe vorm van aborteren, omdat immers slechts één cel de selectie overleeft en de rest wordt geëlimineerd. Wie heeft het recht deze selectie toe te passen? Heeft de arts de bevoegdheid deze beslissing tussen leven en dood te nemen? Ook een embryo uit een petri-schaal heeft recht om te leven, aldus de Amerikaanse commentator. Er is sprake van menselijk leven, resultaat van de conceptie of bevruchting. Daarnaast vraagt Horst zich af of het geoorloofd is leven te verwekken in de reageerbuis. Bevruchting in het laboratorium is onnatuurlijk en verwerpelijk omdat ze niet overeenstemt met de geslachtelijke voortplanting zoals God het heeft ingesteld (Genesis 2 : 24).Ook deze vormvan manipulatie met het leven kan ernstige gevolgen met zich meebrengen en kinderen met afwijkingen zijn niet uitgesloten

Gewenst moederschap of abortus

Mogen we nu alleen maar negatief oordelen over de reageerbuis-babies? Door middel van deze technieken kan een vrouw moeder worden en een lang gekoesterde wens in vervulling zien gaan. Wie zou haar dat niet gunnen! Aan de andere kant vragen we ons af of dit mag opwegen tegen de vele mislukte pogingen, die aan de geboorte van Louise Brown voorafgingen. Als het embryo mislukt, heeft het jonge echtpaar een grote - te grote - verantwoordelijkheid op zich genomen. Ook al wordt met groot verlangen naar de baby uitgezien en alles voor hem of haar geregeld, dan blijft nog het probleem, dat de conceptie op een niet-natuurlijke wijze heeft plaatsgevonden. Het zijn toch wel vragen, die we niet zomaar naast ons neer mogen leggen. In dit verband wil ik nogmaals verwijzen naar Izak, die in het bijzijn van zijn vrouw vurig bidt om de vervulling van de kinderzegen (Genesis 25 : 21). Zie ook het eerste hoofdstuk van 1 Samuel.

Grenzen

Niet te ontkennen valt, dat reageerbuis-babies een realiteit zijn geworden. De geboorte van Louise Brown en de andere kinderen bewijzen het. Het enige verschil met een 'normale' zwangerschap en geboorte is de conceptie. Deze vindt buiten het moederlichaam plaats. Verder verloopt alles op een natuurlijke wijze, maar het heeft al vele embryo's het leven gekost. De techniek speelt hierbij een grote rol. 'Geslaagde' embryo's worden in de baarmoeder (mogelijk in de toekomst ook in gastbaarmoeders) ingeplant. Maar wie bepaalt of het embryo aan de gestelde eisen voldoet? En aan welke eisen? Het is zuiverder om te stellen dat God bepaalt of het embryo zal leven. Het implanteren van een embryootje bij een vrouw door een arts, gaat veel te ver. Er bestaat geen garantie dat mislukkingen zijn uitgesloten, ook al garandeert de medicus een kind zonder erfelijke afwijkingen. Deze experimenten mogen we niet toestaan. Het 'leveren' van een baby op bestelling is ontoelaatbaar.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen