Een vertrouwend avondlied

In de psalmen klinkt nogal eens stem en tegenstem. Althans: de zinnen zetten tegenstellingen op noten. Dat was ook in de voorafgaande psalmen het geval!

Psalm 1: twee wegen die een mens kan gaan, twee heel verschillende wegen: de weg van Gods belofte en gebod, het licht tegemoet en de weg van de zonde, het donker tegen.

Psalm 2: de volken die de Heere de oorlog verklaren en de Koning van Israël, die ons zijn vrede aanbiedt.

Psalm 3: het morgenlied van David, de door God gezalfde koning en de velen, die, om Absalom heen, tegen hem opstaan.

Na het morgenlied van Psalm 3 het avondlied van Psalm 4. En opnieuw een tegenstelling: Davids vertrouwen op zijn God en het wantrouwen van de mannen om hem heen. De omstandigheden, waarin dit lied aansluit bij Psalm 3, vanwege de 'velen', die zich laten horen tegen Davids belijden in. Toch is hun spreken in de beide psalmen verschillend en 'de mannen' tot wie hij zich in vers 3 richt, doen eigenlijk meer denken aan een vroegere periode in Davids leven, nog vóór hij koning werd. Toen hij op de vlucht was voor koning Saul, die hem achterna zat en geen rust gunde.

David was op die vlucht niet alleen. Bij hem hadden zich gevoegd, mannen die zich óók de woede van koning Saul op de hals hadden gehaald of om een andere reden de samenleving ontvluchtten. Wanneer wij de verhalen uit die periode lezen, merken wij, dat die mannen het lang niet altijd met David eens waren. Zij vonden hem veel te slap tegenover de woede van Saul. 1 Samuel 24 vertelt, hoe Saul plotseling verscheen in de spelonk, waar David met zijn mannen zich schuilhield. Als dat geen kans is, die God je geeft, zeiden Davids mannen, sla toe! Maar David deed het niet en hij weerhield zijn mannen ook om Saul iets te doen 'Hij is de gezalfde des Heren', zei hij, 'niemand mag hem het leven nemen, dan God alleen'.

Daar begrepen zijn mannen niets van. David zou toch koning worden?

Ja, maar op Gods tijd en op zijn manier, zei David, ik zal het in zijn handen laten en het niet eigenmachtig zelf bewerken. Dat viel bij zijn metgezellen lang niet goed. Zo'n haast had de Heere blijkbaar niet, om aan Sauls leven een eind te maken. Als je daarop moest wachten, dan kon je lang vluchteling blijven. Zij wantrouwen de Heere hierin. Maar David houdt het op Gods toezeggingen. Hij vertrouwt: de Heere vervult zijn belofte op zijn tijd en op zijn manier.

Als wij deze tegenstelling voor ogen houden, wordt deze psalm meteen doorzichtig tot op ons eigen leven. Die tegenstelling immers van vertrouwen op Gods beloften tegen de feiten in - èn het wantrouwen aan wat de Heere heeft beloofd, het wantrouwen gezien de feiten die wij beleven - dat is er nog net zo als in Davids tijd. Het is er vaak allebei in ons leven: de ene keer zetten we een uitroepteken achter Gods beloften, de andere keer zetten wij er een krans van vraagtekens omheen.

Vertrouwen en wantrouwen, het is de stem en de tegenstem in dit lied, waarbij al zingend het vertrouwen de boventoon gaat voeren.

Misschien wekt het overdenken van dit lied ook uw vertrouwen, op God. Dat zou een fijn geschenk zijn om onze dagen mee te vervolgen, op welke weg God ons ook doet gaan. Al zou het zijn als David, in een spelonk, achter in een donkere spelonk. Maar wie daar het woord van God bewaart, beleeft de opening van zijn leven in het gebed tot God als in deze psalm.

Het lied is opgedragen aan de dirigent van het koor in het heiligdom. Op de neginoth, dat wil zeggen: bij snarenspel.

De psalm zet in met een gebed. Als ik roep, letterlijk: in mijn roepen, wil mij antwoorden, o God. Het is nooit vanzelfsprekend, dat de Heere reageert op ons roepen. Wij laten Hém zo vaak roepen zonder dat wij antwoord geven. Ons past het vragen wel: nu ik roep, Heere antwoord mij, want van uw woord moet ik het hebben, uw verlossend woord.

O God van mijn gerechtigheid.

Hier kijken we vreemd op. Wat betekent dat 'mijn' gerechtigheid? Hoe kan iemand daarmee de Heere onder de ogen komen? Heeft David dan geen idee van zijn schuldig leven, zoals Jesaja zegt: onze gerechtigheden, onze beste werken dus, zijn voor de Heere als iets dat je bij de lorren doet, een kleed vol gaten? Het klinkt alsof David zegt: de God op Wie ik recht heb. Nu, met permissie, dan hebben wij onze catechismus beter geleerd...

Ik denk, dat David het helemaal niet heeft over iets goeds dat in hém is, of een recht dat hij heeft. Hij denkt aan de Heere als rechter, die zijn belofte nakomt en aan de verdrukte recht verschaft.

De Heere had hem het koningschap toegezegd. Niets wees er op, dat het zover zou komen. Saul wilde hem uit de weg ruimen. Maar zou de Heere zijn woord laten vallen? Gods gerechtigheid is, dat Hij woord houdt en redt allen die op Hem hopen. Hij trekt de dingen recht in ons leven door de vergeving der zonden en het nieuwe leven van gehoorzaamheid, waartoe Hij onze wil neigt door zijn Heilige Geest.

De God van mijn gerechtigheid, dat betekent: de God van mijn redding, de God die er voor zorgt dat ik tot mijn bestemming kom, tot zijn bestemming.

Dat gaat overigens meestal niet zonder slag of stoot, niet zonder moeite en pijn. Maar in de nood is de Heere nabij, die ruimte maakt in onze benauwdheid. Dat heeft David niet van horen zeggen alleen, nee, zo heeft hij de Heere leren kennen en zo leert nog ieder Hem kennen, die bij Hem schuilt. Als de duisternis zich om ons toesluit en we kunnen geen kant meer uit, dan is het zo geweldig, dat de Heere ruimte maakt.

De benauwdheid van zorg en diep verdriet kan ons leven zo toesluiten dat we geen licht en geen uitkomst meer zien. Wat is het dan een verlossing, wanneer de Heere zijn woorden in ons hart doet leven. Dan is het alsof Hij zegt: wat je ook mee moet maken. Ik ben met je altijd, ook nu. Dan komt er ruimte, dan haal je weer adem. Dan beleef je je verdriet met God en Hij schenkt zijn vrede in je hart.

Die ruimte maakt in benauwdheid - dat is precies de betekenis van de naam Jezus, de Zoon van David, in volstrekte zin 'de gunstgenoot die de Heere zich heeft afgezonderd' tot ons behoud, de Koning ons van Israels God gegeven.

Dat geldt heel bijzonder, wanneer wij beleven, dat de zonde ons leven insnoert. O, in onze dwaasheid denken we, dat de zonde het leven verruimt. Wat wordt er niet allemaal mogelijk als je Gods geboden aan de kant zet! Maar in werkelijkheid is het andersom: door de zonde wordt onze schuld voor God groter en groter. Als de Heere daarvoor de ogen opent in zijn woord dan gaan we dat ervaren als een benauwenis. Alsof je de levensadem wordt afgesneden. Dan is de Heere Jezus onze bevrijding. Zijn verlossend woord, zijn vergevend offer, die mij ruimte maakt in benauwdheid.

Als David daaraan denkt, hoe de Heere bevrijdt en helpt, dan herhaalt hij zijn roepen, want hij weet dat de Heere vergeeft en helpt: wees mij genadig en hoor mijn gebed. Zo zet de psalm in met een gebed van vertrouwen, waardoor het gebed een opening wordt, waardoorheen wij onze zorgen en zonden kwijtraken bij Hem. Iedereen die in zorgen zit beleeft het wel eens, dat hij er over spreekt met die of die, maar daarbij het gevoel krijgt: zij luisteren wel, maar ik kan mijn nood toch niet echt aan hen kwijt, ik blijf er toch mee zitten. Hoogstens ben je even opgelucht, maar er is geen sprake van ruimte in benauwdheid. Maar bij de Heere kunnen wij het kwijt. Werp uw bekommernis op Hem en laat het los, wanneer u biddend amen zegt. U hebt het in zijn hand gelegd: waar kan het beter zijn?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen