'Staat betere opvoeder dan ouders!'

Mevrouw Hedy d'Ancona, PvdA-lid van de socialistische fractie in het Europese Parlement, deed enkele weken geleden bovenstaande uitspraak in een artikel in het PvdA-maandblad 'Socialisme en democratie'. Ze vindt, dat de eerste verantwoordelijkheid voor de opvoeding van kinderen moet liggen bij de overheid. Vervolgens moet die verantwoordelijkheid door de overheid worden gedelegeerd aan de ouders. 'Daarbij verschaft de overheid de voorwaarde waaronder ouders die verantwoordelijkheid naar eer en geweten op zich kunnen nemen', schrijft mevrouw d'Ancona.

Volgens haar wordt de optimale ontplooiing van kinderen door hen bij de ouders te laten in de kiem gesmoord. Volgens het kamerlid doen de meeste gezinnen niets aan de positieve kenmerken die men ze toedenkt. 'Het is een droom waarin zogenaamde natuurlijke leefverbanden, gezinnen met de kostwinnende vaders en moeders thuis, de ideale plek vormen voor het opvoeden en socialiseren van kinderen'. Wanneer de vrouw zich in het bijzonder inzet om het jonge kind op te voeden, is dit volgens d'Ancona schadelijk voor het jonge kind.

Socialisatie als een delicaat proces vereist een rustige en rijpe persoonlijkheid, een type dat niet onderhevig is aan de frustraties van de zuivere gezinsrol. Er moet volgens haar meer kinderopvang buiten het gezin komen 'opdat kinderen zich kunnen bevrijden om hun dat te verschaffen waar zij recht op hebben: ontplooiingskansen, stabiliteit en vrijheid om bij te dragen aan de veranderbaarheid van mensen door het moederen niet langer meer aan die ene moeder toe te vertrouwen'.

Wat betekenen dergelijke uitspraken voor bijbelgetrouwe christenen? Staat ons een nieuwe ontwikkeling te wachten? Krijgen we in ons land te maken met collectivistische opvoedingsmethoden, zoals die in de Sovjet-Unie worden toegepast?

Collectivistische opvoedingsmethoden in de Sovjet-Unie

In samenlevingen, waar de staat probeert de opvoeding zoveel mogelijk in handen te nemen, kunnen de ouders slechts een tegenwicht vormen ten opzichte van allerlei beïnvloeding van hun kinderen. In de in de Sovjet-Unie toegepaste collectivistische opvoedingsmethoden wordt intensief gebruik gemaakt van de groep leeftijdgenoten om het kind de communistische idealen naar de opvatting van de Sovjet-Unie bij te brengen. Dat vindt plaats in het kindercollectief dat wordt omschreven als 'een groep kinderen verenigd in gezamenlijke doelgerichte activiteiten, waarbij de activiteiten zelf door de groep worden georganiseerd'.

Het kindercollectief wordt beschouwd als de belangrijkste vertegenwoordiger van de Sovjet-maatschappij bij de opvoeding van het kind, belangrijker dan de ouders! Een eventueel anders gerichte invloed van de ouders op de geestelijke vorming van hun kinderen wordt beperkt doordat de invloed van schoolleiding en kindercollectief tot diep in het gezin reiken. (Dr. R. W. M. Croughs: 'Het kind in gezin en samenleving').

De invloed yan de ouders bij de opvoeding van de kinderen wordt bewust gering gehouden. We ontkennen niet, dat de staat bij het onderwijs en de opvoeding belang heeft en als zodanig ook hulp biedt. Maar de volgende vraag is aan de orde: 'Aan wie komt in de eerste plaats de opvoeding toe? Aan het gezin of aan de staat?'. We minachten niet de diensten, die ook de wetenschap heeft bewezen aan de opvoeding, de betekenis van veel raadgevingen, maar voor ons blijft het gezin de plaats, waar de eerste en de voornaamste opvoeding plaats heeft.

Vanouds aandacht voor het gezin

Bij het gezin denken we aan het christelijke gezin, waarin het Woord van God richtsnoer is voor het gehele leven, zowel in de verhouding van man en vrouw alsook die van de ouders ten opzichte van de kinderen. God bracht man en vrouw samen met de opdracht, die bij het huwelijk is gegeven. Behalve de wederzijdse hulp en trouw, in alle dingen die tot het tijdelijke en eeuwige leven behoren, behoort daarbij ook:

'. . . opdat zij hun kinderen (die zij zullen krijgen) in de waarachtige kennis en vreze Gods, Hem tot eer en tot hun zaligheid opvoeden' (Huwelijksformulier). Daarom is de opvoeding in het gezin ook zo'n belangrijke. Deze kan door geen school of ander instituut worden vervangen.

De gezinsontwrichtende ontwikkelingen in ons maatschappelijk leven hollen van binnenuit de opvoeding in het gezin uit. Laten we als ouders onze opvoedingstaak niet uit het oog verliezen. We mogen ons beslist niet laten beïnvloeden door allerlei onchristelijke invloeden, die ingaan tegen het Woord van onze God. In het Formulier van de Heilige Doop worden ons ook dingen aangereikt met het oog op de opvoeding van onze kinderen. We lezen er: 'De ouders zullen gehouden zijn hun kinderen in het opwassen breder te onderwijzen (onderwijs in het gezin) en te doen onderwijzen (onderwijs op de christelijke school en het onderwijs van de kerk)'.

De reformatoren legden sterk de nadruk op het onderwijs in het gezin. Om dit te illustreren geven we een citaat van Luther weer: 'Het recht der ouders over hun kinderen komt van God. Ieder ouder achte zijn kind een kostelijke eeuwige schat, die God hem te bewaren bevolen heeft, opdat hem de duivel, de wereld en het vlees niet ombrengen. Daarom ziet toe, dat gij uw kinderen vóór alles laat onderwijzen in de geestelijke dingen, dat gij ze eerst aan God overgeeft en dan aan de aardse zaken. Voor ouders is de ware godsdienst van hun huis, hun kinderen recht op te voeden. Gelooft mij, het is veel nodiger, dat gij er op let en er zorg voor draagt uw kinderen wél op te voeden, dan aflaat te verkrijgen, gebeden te doen, vreemde kerken te bezoeken of veel geloften te doen'.

Op de Dordtse Synode van 1618 en 1619 is in de 13e tot de 18e sessie (= zitting) als volgt besloten: 'Opdat de christelijke jeugd van haar tedere jaren aan naarstiglijk in de fundamenten van de ware religie en met ware godzaligheid vervuld mogen worden: in de huizen van de ouders, in de scholen van de schoolmeesters, in de kerken van de predikanten, ouderlingen, voorlezers of ziekenbezoekers'.

En wat dat onderwijs in de gezinnen betrof, werd op de Dordtse Synode uitgesproken: 'Het ambt der ouders is thuis, hun kinderen en ook het gehele huisgezin hun toebetrouwd, in de beginselen van de christelijke religie op het vlijtigst naar eens ieder begrip te onderwerpen, ernstiglijk en met vlijt tot de vreze Gods en de oprechte godzaligheid te vermanen, tot de oefening van heilige huisgebeden te gewennen, met zich mede te nemen tot het gehoor des Goddelijken Woords, de gehoorde predikatiën, inzonderheid de catechetische, vlijtig met hen te verhalen, enige kapittelen der Heilige Schrift voor te lezen, of ter voorlezing te geven, de uitnemendste plaatsen der Schrift te geven om van buiten te leren en in te prenten en dezelve op een gemeenzame en voor de tedere jonkheid bekwame wijze te verklaren, en hen alzo voor te bereiden voor de catechisatie in de scholen'.

Op deze wijze willen de reformatoren ons voorhouden, hoe we onze kinderen hebben op te voeden. Me dunkt een geweldige opdracht voor de ouders ten opzichte van hun kinderen. We hebben Gods hulp nodig, wanneer we de beloften, gedaan bij de doop van onze kinderen, in praktijk willen brengen.

Ook nu: het gezin!

Waarom schenken we vandaag zo veel aandacht aan de opvoeding van onze kinderen in het gezin? De opvoeding binnen het gezin wordt namelijk op allerlei manieren bedreigd! We begonnen dit artikel met een schokkende vraag. 'Zal de gezinsopvoeding vervangen worden door een staatsopvoeding?' Zullen bijvoorbeeld onze kinderen in de toekomst hun vakanties moeten doorbrengen in vakantiekampen? (De 250.000 kinderen van 6 tot 13 jaar in de omgeving van Kiew werden in verband met de ramp vervroegd naar de vakantiekampen gestuurd!) Maar het gevaar is ook levensgroot aanwezig dat we de nu aanwezige mogelijkheden binnen het gezin verkwanselen.

We moeten met schaamte bekennen, dat we ook in onze christelijke gezinnen steeds minder tijd hebben voor onze kinderen. Velen hebben niet in de gaten hoe ontzettend belangrijk de periode tot 5, 6 jaar is. Bij het jonge kind wordt immers de basis gelegd voor de opvoeding van het grotere kind. Door in het gezin veel tijd aan onze kinderen te besteden, kunnen we ze opvoeden tot levende lidmaten van Christus' Kerk. We moeten onze invloed gebruiken om het gevoelsleven en de gedachten van onze kinderen positief te beïnvloeden.

Bezinning!

Het wordt de hoogste tijd, dat we ons gaan bezinnen op de inhoud en de waarde van het christelijk gezinsleven. We moeten ons bij deze bezinning laten leiden door het Woord van onze God.

In de Bijbel vinden we geen gedetailleerd beeld van de ontwikkelingsstadia van kinderen. Maar wanneer we de Bijbel bestuderen, ontdekken we een schat aan gegevens m.b.t. de opvoeding. Meer dan 3000 keer gebruikt de Bijbel de woorden 'kind', 'kinderen', 'vader' en 'vaders'. De meeste keren wordt verwezen naar Gods verhouding als Vader tot Zijn verbondsvolk Israël of tot zijn geestelijke kinderen. Maar daarin liggen veel aanwijzingen voor ouders opgesloten.

Veel tekstgedeelten in de Bijbel, die richtlijnen geven aan ouders m.b.t. de opvoeding van hun kinderen, hebben voor de ouders consequenties. Het is verbijsterend, dat veel ouders de bijbelse waarheden kennen en liefhebben, maar ze zelden toepassen in de omgang met hun eigen kinderen. Laten we ons bezinnen op de geweldige opdracht, die we van God hebben gekregen. In ons land zijn er nog mogelijkheden om binnen het gezin onze kinderen op te voeden in de vreze van Zijn Naam. We zijn beslist niet bereid om de opvoeding binnen het gezin in te ruilen voor een staatsopvoeding!!!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen