Tekst voor tekst

(De Heilige Schrift kort verklaard en toegelicht)

Onder de titel 'Tekst voor tekst' is onlangs een 1072 bladzijden tellend boekwerk verschenen bij Boekencentrum Den Haag. Een nieuwe, beknopte verklaring van de Bijbel, van Genesis tot Openbaring. In één band. Op zich is dat al iets unieks. Wie zich immers in het bezit wil stellen van een commentaar op heel de Heilige Schrift, moet in het algemeen op zijn boekenplank één a twee meter reserveren om alle delen uit dat ene commentaar een plaats te geven. Bovendien legt hij een x-bedrag aan geld op tafel, dat een veelvoud is van wat hij uitgeeft voor 'Tekst voor tekst'.

Niet elke tekst

Daarom is het — denk ik — best een goede greep geweest van de redactie en de uitgever om in één band de voornaamste gegevens te verzamelen die nodig zijn voor een goed verstaan van wat er in de Bijbel tekst voor tekst wordt gezegd. Niemand mag dan natuurlijk verwachten, dat elke Bijbeltekst tót op de bodem wordt gepeild en verklaard. En zelfs niet, dat alle teksten, de één na de ander, aan de orde komen. Dat is in Tekst voor tekst' niet het geval. Hoewel de titel dat wel even doet vermoeden. Soms zal men naar een tekstverklaring zoeken en die niet vinden. Maar daar staat dan tegenover, dat men steeds over de omgeving, het tekstverband zoveel waardevolle informatie aantreft, dat men het alles toch beter gaat verstaan.

Hoofdstuk voor hoofdstuk, perikoop na perikoop — overzichtelijk ingedeeld — wordt de ganse Heilige Schrift doorwandeld. Dat houdt in, dat steeds ook de grote lijn van een Bijbelboek zichtbaar blijft. En dat is immers voor het verstaan van een tekst van uitermate groot belang. De Bijbel is geen boek om uit te citeren slechts, maar om te lezen van a tot z en telkens weer opnieuw ('lectio continua'). Daarom acht ik het ook van groot belang, dat aan de behandeling van de hoofdstukken en perikopen van een Bijbelboek ook een meestal vrij uitvoerige inleiding voorafgaat, waarin de belangrijkste inzichten worden weergegeven m.b.t. het ontstaan, de structuur en de opzet van dat Bijbelboek. En het valt mij op, hoe juist in deze inleidingen met kennis van zaken enerzijds, getrouw bijvend bij het Schriftgeloof (de Bijbel is het Woord van God) anderzijds, wordt geschreven. Overigens moet de eenvoudige lezer die theologisch niet of minder geschoold is, zo nu en dan wel een paar keer overlezen om het geschrevene te kunnen bevatten.

Heel de Schrift

Heel de Schrift. Van a tot z. Ja en dan ook de gehele Schrift als een eenheid. Kennelijk hebben de commentatoren die aan dit monumentale boekwerk hebben meegewerkt niet als los zand aan elkaar gehangen. Zij hebben zich gerealiseerd, dat zij — bezig zijnde met een (klein) onderdeel van de Bijbel, in feite allemaal met die ene Bijbel bezig waren. Daarom worden b.v. de Psalmen met het oog op de Messias Jezus Christus gelezen en verklaard. En daarom wordt bij exegeses van Oudtestamentische teksten niet bij voorbaat een 'Paulinische exegese' uitgerangeerd (een soort modeverschijnsel van onze tijd). Verder (hoe kan het anders) wordt bij de uitleg van Nieuwtestamentische teksten de wortel van het Oude Testament aangeboord. Kortom, het boekwerk is ook een eenheid geworden.

Bij dit alles blijft natuurlijk onverlet, dat iedere medewerker op de hem eigen wijze schrijft. Dat betekent ondermeer ook, dat er verscheidenheid is in de benadering van wat het wetenschappelijk Bijbelonderzoek van de laatste eeuwen aan resultaten heeft opgeleverd. Het betekent in een enkel geval echter, dat er sprake is van een Bijbelkritische benadering van een tekstgegeven. Ik heb daar althans geen spoor van ontdekt. Als men tenminste b.v. een onderscheid maken tussen Jesaja en een Deutero-en Trito-Jesaja maar niet te snel tot Bijbelkritiek rekent. De scribenten, komend uit de Gereformeerde Gezindte, hebben — voorzover ik oordelen kan — zich van een Bijbelkritisch omgaan met de Heilige Schrift verre gehouden. In één woord: deskundigheid en gelovige affiniteit aan het Bijbelwoord gaan hand in hand, terwijl de doelstelling nl. om zo te schrijven, dat het voor een breed lezerspubliek leesbaar zou zijn, m.i. uitmuntend is geslaagd.

Monumentaal

Ik zou dan ook de redactie (en de redactiesecretaris ir. J. V. d. Graaf), maar ook alle medewerkers heel hartelijk willen bedanken voor dit schone werk. Helaas zijn drie medewerkenden intussen ons door de dood ontvallen, prof dr. J; H. Kroese, drs. J. J. de Heer en prof dr. J. P. Versteeg. Iets van de erfenis die zij mochten nalaten en waardoor hun gedachtenis tot zegening moge zijn vindt de gebruiker van Tekst voor tekst' gelukkig in deze lijvige bijdrage aan een beter verstaan van het Woord van God, in de Heilige Schrift ons gegeven. Ook zo is dit boek een monumentaal werk.

Over de uitgave door het Boekencentrum niets dan lof

Een stevige bruine band bewaart het opgeslagen materiaal voor de bezitter van het boek en — als hij er niet slordig mee omspringt, ook nog wel voor zijn nageslacht.

Wensen?

Of er dan niets te wensen overblijft? Ja zeker. In de eerste plaats is te wensen, dat velen dit standaardwerk zullen gebruiken. Het is voor persoonlijke Bijbelstudie, maar ook voor kringen en Bijbelstudiegroepen zeer aan te bevelen. Dat is mijn eerste wens. Mijn tweede wens is, dat de gebruiker van het boek steeds naast de in dit boek gebruikte Nieuwe Vertaling ook de Statenvertaling legt. Het zou me ook wat waard zijn geweest, als de samenstellers van het boek van de Statenvertaling waren uitgegaan. Niet slechts, omdat die de onder ons vertrouwde is en omdat we juist in deze dagen met dankbaarheid het 350-jarig bestaan ervan hebben mogen gedenken. Maar vooral omdat de Statenvertaling gewoon beter is dan de Nieuwe. Ik zeg dit van de vertaling als geheel. En ik meen te mogen zeggen, dat de argumenten voor deze uitspraak voor ieder die wel eens een heel Bijbelboek van het Hebreeuws/Grieks naar het Nederlands heeft pogen over te brengen — in het algemeen gesproken — zonneklaar zijn. Trouwens één en andermaal is er in besprekingen van 'Tekst voor tekst' reeds op gewezen, dat de Statenvertaling bepaald meedoet in deze Bijbeluitleg. Daarom is voor mij het gebruik van een andere vertaling in dit boekwerk geen onoverkomelijk bezwaar, al had ik liever gezien, dat de weergave van de teksten in de geliefde en vertrouwde Statenvertaling zou zijn gegeven. Nu zeg ik: laten de gebruikers van het boek deze er maar naast leggen.

Nog meer wensen? Wat mij betreft had het ook wel een boek van 1100 pagina's mogen worden. Hier en daar wat meer onderbreking van de tekst met een blikvangertje, b.v. een landkaartje. Maar ik kan begrijpen, dat men dit erg summier heeft willen houden.

Tenslotte ik wens deze korte Bijbelverklaring in veler hand. Moge de Heere het veelomvattend werk van de vele medewerkenden rijk zegenen. 'Zoekt u in het boek des Heefen en leest' (Jes. 34 : 16). En:

Uw woord kan mij, ofschoon ik alles mis. Door zijne smaak én hart én zinnen strelen.

(Ps. 119:84ber.)

C. den Boer (B)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen