Een mens, van God gezonden (*)

Een luisteroefening. Zo zouden we deze overdenking graag willen typeren. En dat niet alleen om aan te sluiten bij de naam van één der onder ons gangbare catechesemethoden: Samen luisteren. Nee, in de leer zijn, discipelschap, laat zich alleen zo verstaan en beleven: als een oefening in luisteren.
De woorden die we samen horen hebben betrekking op Johannes. De man, die in Gods heilsgeschiedenis een even grote als unieke plaats heeft ingenomen. Een figuur met wie geen van ons zich ook maar in de verste verte kan identificeren. Waarom dan toch juist op een catechesedag naar deze woorden geluisterd, vraagt u? Het valt om te beginnen op, dat Johannes' dienst wordt getypeerd met woorden die kenmerkend zijn voor het discipelschap, het leerling zijn van de Heere Jezus: zenden en getuigen. De catechese is een functie van de gemeente. De gezonden gemeente. Gezonden om te getuigen. Van die gemeente maken wij deel uit, als catecheten en als catechisanten. Samen in de leer: 'leer ons o God van zaligheden ons leven in Uw dienst besteden'. De dienst die zich omschrijven laat met de woorden 'zenden' en 'getuigen'…
Vervolgens, en daarbij willen we uitvoerig stilstaan, treft het ons, dat de tekst van Johannes nadrukkelijk spreekt als van een mens. Er was een mens… Onze God neemt ons in dienst als mensen. Er was een mens. Eigenlijk staat er zoiets als: er werd een mens. Je hoort er het woord 'genesis' in: wording. God zendt een getuige van het Licht. Niet wanneer en omdat er een mens 'is', klaar en geschikt is. Nee, maar zie: er wordt een mens. Verootmoedigend is dat, vindt u niet? Jazeker. Maar ook en evenzeer vertroostend. Wat kennelijk niet 'is', kan komen; kan 'worden'. Dank zij Hem, door Wie alle dingen gemaakt (dat is: geworden) zijn: het Woord (vers 3). Er werd een mens… En hoe! Lees Johannes' geboortegeschiedenis er maar op na. 'De Heer is God, erkent dat Hij ons heeft gemaakt, en geenszins wij; tot schapen die Hij voedt en weidt, een volk tot Zijne dienst bereid'.
Er was een mens… Een mens van gelijke bewegingen als wij, zou Jakobus zeggen. Johannes: de Heere is genadig. Ja, maar genade ontmenst de mens niet, schreef wijlen ds. Van Sliedregt eens met verwijzing naar een woord van Kohlbrugge. Een mens… zullen onze catechisanten ons zó ontmoeten? Een mens, die niets menselijks vreemd is, kwetsbaar, broos. Mens. Dus ook mede-mens. Of veel meer on-mens? Zullen we ons mens-zijn (weer) trachten te verschuilen achter de facade van het ambt, het gezag dat we dragen? Laten we ons niet kennen? Meer mans. Minder mens. In psalm 9 wordt gebeden: 'O Heere, laat de heidenen (de volken) weten dat ze mensen zijn'. Laat ons, catecheten, kerkelijke medewerkers, Heere, weten dat wij mensen zijn…
Er was een mens van God gezonden… Ons mens-zijn komt op ons gezondenzijn niet in mindering. 'Gelijk de Vader Mij gezonden heeft,' zei Jezus, 'zend Ik ook u.'
Daar zit een geheim achter. Een geheim, dat we hoe dan ook niet zullen aanranden. Het hoogheilige geheim van de incarnatie, de vleeswording van het Woord. Het Woord is vlees geworden (vs. 14). Hij, Die God uit God en Licht uit Licht is, werd mens (Nicea). Mens van vlees en bloed. Ons vlees en bloed nam Hij aan, verzekert ons het avondmaalsformulier. 'Zie de mens!' De Mens, van God gezonden. En bid: o, Zoon, maak mij Uw beeld gelijk. Gezonden… Komen dus, naar mensen, jongere en oudere medemensen toekomen, ook in de catechese. Veelal niet als geroepen, als zaten ze op je te wachten. Nee, maar wel als gezonden! Zending. Daar zit beweging in. Naar de ander toe. Om daar te zijn, waar hij/zij is. De vraag is dan of we dat ook van onze jongeren weten, waar ze 'zijn'. Waar ze zitten. Alleen dan zullen we ze echt kunnen benaderen. Van God gezonden… Dat mogen we tot onze troost bedenken. Juist als we onszelf zozeer mens weten: klein, bang, zwak, schuldig. Als we er zoveel moeite mee hebben, en er steeds meer tegen op zien. Dat we gezonden zijn. Dat we een Zender hebben. Dat God achter ons staat. Zeker, dat is een diepe ernst. We werken in opdracht. Dat wil wat zeggen! 'Ga heen in deze, uw kracht'. Kracht??? Maar, Heere, ik ben niet, ik heb niet, ik weet niet, ik kan niet… 'Ga heen in deze, uw kracht… heb Ik u niet gezonden?'

Gezonden om te getuigen van het Licht; het waarachtige Licht; het Licht der wereld, Jezus Christus. Getuigen, dat woord ademt een juridische sfeer. Opkomen voor de Waarheid, zeg maar. Bijvoorbeeld door de leugen aan de kaak te stellen. De Waarheid, niet in formele, abstracte zin als een stelsel van 'goddelijke waarheden'. Maar ten nauwste betrokken op Hem, Die de Waarheid Zelve is, Jezus Christus. Groot en goed sprekend van Hem dus. Zulk een getuigend element doet niet alleen de catechese, maar ook de catechisanten goed. Er komt warmte naar hen toe. Er spreekt liefde uit ons bezig zijn. We worden persoonlijk… Getuigen, dat kan ook inhouden: lijden, martelaarschap. Johannes heeft het aan den lijve ervaren. En hij niet alleen! U en ik, wij hoeven wat dat betreft geen grote woorden in de mond te nemen. Ons wordt veel bespaard. Veel meer dan wij veelal beseffen. En toch… wat kan onze zending ons soms zwaar vallen. Een kwelling. Een marteling, waaraan we lijden. Laten we ons voor onze God, voor elkaar en voor onszelf niet groot houden. Laten we eerlijk zijn en ons uitspreken, hoe moeilijk dat ons ook vallen kan. Wat een zegen als er zoiets is als een goed team-verband, waarin we mogen werken. Als er openheid is in een kerkeraad. Als collegae elkaar in ringverband bijv. de helpende hand reiken i.p.v. de loef afsteken. Daarnaast is er ook de mogelijkheid iemand in vertrouwen te nemen of inzake de catechese een afspraak te maken, ook voor een vertrouwelijk gesprek, met dr. Verboom. Ook voor wat onze zending betreft geldt, dat gedeelde smart halve smart is… Van Johannes lezen we dat hij tot een getuigenis kwam om van het Licht te getuigen, opdat ze allen door hem geloven zouden. Dat laatste is om zo te zeggen de doelstelling: dat ze allen door hem geloven zouden.
Daar is het onze Zender om begonnen. Daar zal het ook ons, gezondenen in de catechese bijv. om te doen zijn: om geloof, geloofsbelijdenis ook. Daarom bezigen we toch maar liever het woord geloofsoverdracht i.p.v. godsdienstige vorming. Zeker wel, daarbij zijn best vragen te stellen. Maar zijn die dan niet ook en evenzeer bij de tekst te stellen? 'Opdat ze allen (allen, niet maar enkelingen, deze hier en gene daar) door hem (die mens, van God gezonden) geloven zouden. Geloven in de ware zin van het woord. Niet dat dat Johannes' werk zou zijn. We lezen in vers 11 van hen die geloven, dat ze uit God geboren zijn. Achter het komen tot geloof gaat het geheim schuil van de wedergeboorte. Dat geheim zullen we, op wat voor arminiaanse wijze dan ook, niet prijsgeven. Integendeel. We zullen het veelmeer in diep ontzag eerbiedigen. Maar toch, het staat er dan toch maar: opdat ze allen door hem geloven zouden! Laten we het zo dan ook biddend en werkend laten staan, met alle spanning die daar in ligt. Laten we hoopen verwachtingsvol getuigen van het Licht. Getuigen met de kennelijke bedoeling te bewegen tot het geloof. Mensonmogelijk? Ja, maar er was een mens, van God gezonden. Van die God, bij Wie geen ding onmogelijk zal zijn!

*) Overdenking, uitgesproken op de catechesedag te Nijkerk, 12 sept. jl.

D. Dekker, H. I. Ambacht

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen