Boekbespreking

Maarten Luther, Het Hogepriesterlijk gebed, een verklaring van Johannes 17, vertaald door drs. K. Exalto, uitg. Den Hertog B.V., Houten, 1989, 142 pag. ƒ 23,90.
Opnieuw heeft drs. K. Exalto door een vertaling een belangrijk geschrift van de reformator Maarten Luther voor velen toegankelijk gemaakt.
De uitleg van het Hogepriesterlijk gebed in Johannes 17, voor Luther zelf kennelijk een zaak van veel vreugde en troost, is naar zijn eigen wens uitgegeven en heeft ook in de vertaling in het Nederlands de bijzondere zeggingskracht, die Luther eigen is. Het voorwoord van de vertaler maakt ons attent op de thema's die in deze preken van Luther centraal staan. Er wordt polemiek gevoerd tegen de bekende fronten van Paus en dwepers, maar ook tegen de oude (en toch telkens weer nieuwe) ketterij van de Arianen, die ontkennen dat de Zoon in wezen gelijk is aan de Vader, en die daarmee alle troost voor het geloof op het spel zetten.
In het licht van de gebedsmoeilijkheden die de gelovigen ervaren — heel eerlijk geeft Luther toe dat hij zelfs het 'Onze Vader' niet eens bidden kan zonder in gedachten af te dwalen — is het een bijzondere troost te mogen zien hoe Christus gebeden heeft om het ons te leren.
Sterke nadruk ligt er in de uitleg op de eenheid van de Vader en de Zoon. De kennis van Christus is het eeuwige leven, het is het enige waar het op aan komt, niet de werken, ook niet het naspeuren van de verborgenheid Gods, maar Zijn openbaring in Christus. 'Immers door het zenden van de Zoon heeft Hij, zoals ik al zei, ons Zijn hart en genegenheden getoond, zodat we niets anders meer voor ogen hebben dan een overvloedige en ondoorgrondelijke liefde en barmhartigheid. Heb ik het hart van de Vader, dan heb ik Hem helemaal. Hem met al Zijn goddelijke macht en kracht. Het zaligmakende kennen is geenszins een prestatie van onszelf maar een geheel en al leven uit het Woord der genade.
De vragen rond de uitverkiezing komen binnen deze preken ook ter sprake. De enige weg om tot zekerheid te komen wat de vraag betreft of iemand is uitverkoren, is 'letten op de mond van Christus'. Allen die in Christus geloven zijn de gegevenen des Vaders, die door Hem bewaard worden.
Luther waarschuwt ervoor dat men niet zonder grote schade voor het geloofde Zoon Gods van de Vader kan scheiden. De rede kan de eenheid niet vatten en probeert een scheidslijn te trekken. 'Zij laat de mens Christus hangen aan het kruis, en gaat God hoog in de hemel zoeken. En dan vraagt zij zich bezorgd af: Wat zou Hij Die boven in de hemel woont toch wel denken en in het schild voeren?'
Het mag vanuit de gegeven citaten duidelijk zijn dat Luther bij de uitleg van het Hogepriesterlijk gebed weer volop de gelegenheid heeft gevonden om de centrale elementen van zijn 'theologie des kruises' op een levende en pastorale wijze in zijn prediking weer te geven. Wat we ook van Luther lezen, het gaat steeds weer over dezelfde zaken: Christus, het Woord, geloof, maar het wordt nooit eentonig omdat het zo dicht bij de Schrift Zelf zit wat hij ons zegt, en ook zo tijdloos actueel is voor het leven van het geloof. Het is aan alles te merken dat Luther er een diepe vreugde aan beleefd heeft om de biddende Hogepriester zo te verkondigen als hij in deze preken heeft mogen doen. Luther wilde dat andere christenen van deze preken profijt zouden mogen hebben, hij wil ze een 'bete broods en een dronk koud water' geven in de strijd des geloofs. Ik sluit me bij zijn verlangen van harte aan. Wie dankbaar gebruik maakt van deze prediking zal er de vreugde en vrucht zeker van ervaren. Van harte aanbevolen!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen