Torenspitsen-Gemeenteflitsen

TIENHOVEN
Beknopte geschiedenis van de hervormde kerk te Tienhoven.
Aan de Lek in de Alblasserwaard ligt het dorpje Tienhoven. De kerk staat aan de Lek in een vreemde kronkel, de rivierdijk is er als een lus omheen gelegd in de 2e helft van de 13e eeuw. In de 1e helft van de 10e eeuw was er al bewoning in Tienhoven en ontstond er de behoefte aan een Godshuis. Er werd een kerkzaaltje, eenzogenaamd secretaria gebouwd van tufsteen, een vulkanische natuursteen afkomstig uit het Eifelgebergte in Duitsland. De dakbedekking was van stro vermengd met klei. Het kerkzaaltje was rechthoekig, ± 14 m lang, ± 8 m breed en ± 7 m hoog en gewijd aan Sint Nicolaas. In de 12e eeuw vond de 1e uitbreiding plaats en werd in westelijke richting een klokketoren gebouwd, eveneens van tufsteen met een zadeldak van stro en klei. De grondmaten waren 3,50 m x 3,50 m. De hoogte was gelijk aan het kerkzaaltje, de klokketoren werd ± 13 cm los van de westgevel gebouwd, wat tot op heden nog duidelijk is te zien. Nog geen honderd jaar later werd de toren verhoogd tot ± 15 m. Inmiddels was het stenen bakken uitgevonden en werden de gevels vanaf het tufstenen gedeelte opgetrokken met kloostermoppen, dit zijn bakstenen van 32 cm lang, 16 cm breed en 8 cm dik, er werd een stompe eikenhouten spits gemaakt en afgedekt met natuurstenen dakleien afkomstig uit de buurt van Koblenz in Duitsland.
In de 14e eeuw werd de kerkzaal verhoogd zoals wij nu het kerkschip kennen. De romaanse kap werd gesloopt en de aanwezige ingang met de ramen werden dichtgemetseld. Vanaf de huidige water- of cordonlijst werden de gevels met de raampartijen opgetrokken in baksteen. In de raamopeningen werd glas-in-lood aangebracht. De kap werd gemaakt van eikenhout met aan de binnenzijde een tongewelf en de buitenzijde afgedekt met natuurleien. Ook werd er een nieuwe ingang gemaakt, die tot op heden nog steeds in gebruik is. Door de rigoureuze verbouwing was de romaanse kerkzaal veranderd in een gotisch kerkschip.
Nauwelijks was het kerkschip voltooid of men begon de kerkzaal te vergroten door het bouwen van en gotisch koor in oostelijke richting en het nog een keer verhogen van de toren.
De voltooiing van deze uitbreiding van de kerk en de verhoging van de toren waren gereed ± 1650.
Kerk en toren hadden toen het uiterlijk zoals wij ze nu beide tot op de dag van heden kennen.
Het zuiderportaal werd aan het einde van de 18e eeuw gebouwd.
De eerste restauratie van de kerk vond plaats in het eind van de vorige eeuw. Wegens vochtdoorslag werd de noordgevel van het kerkschip in zijn geheel vernieuwd. De glas-in-lood-ramen werden vervangen door houten ramen met blank glas. Het eikenhouten tongewelf werd bekleed met riet en wit gepleisterd. Er werd een preekstoel aangekocht van de hervormde gemeente te Leerdam. Al het meubilair werd geverfd in een gelige grenen kleurige verf.
In de vijftiger jaren van deze eeuw vond er weer een restauratie plaats aan kerk en toren en werden alle wijzigingen van de vorige eeuw ongedaan gemaakt, zodat kerk en toren weer in hun oude luister werden gerestaureerd zoals zich deze voordeed in 1650.
Door uitbreiding van de kerkelijke aktiviteiten ontstond de behoefte aan een grotere consistorie. Die was namelijk onder de toren. In 1977 werd met een aantal vrijwilligers de huidige consistorie gebouwd. Gelijktijdig werd de kerk voorzien van centrale verwarming.
De bouwgeschiedenis van kerk en toren overziende, is hier in Tienhoven al ruim duizend jaar het evangelie, Gods Woord verkondigd en doorverteld. Geslachten zijn gekomen en gegaan, hebben het woord der verzoening gehoord, de sacramenten zien bedienen en eraan deelgenomen als de zichtbare tekenen van het evangelie. Duizend jaar is het verzoeningswerk van de Here Jezus centraal gesteld door tal van dienaars van het Goddelijke Woord.
De kerk is niet voorzien van een orgel. Omstreeks 1955 werd gestart met kopermuziek. Voorheen was men gewoon dat er een voorzanger was, maar daar er problemen waren om dat goed te doen verlopen, werd er besloten om een aantal koperblazers van de plaatselijke muziekvereniging 'Crescendo' te belasten met de begeleiding van de diensten.
Ieder jaar zijn er ongeveer 26 kerkdiensten van april tot oktober. Wat begon met een drietal muzikanten is na een aantal jaren uitgegroeid tot de huidige bezetting, te weten: twee trompetten voor de eerste partij, sopraan, aangevuld door een bariton. Een trompet voor de tweede partij, de alt. Twee trombones voor de tenorpartij. Een bes bas voor de baspartij.
Laten wij hopen, dat dit uniek gebeuren nog vele jaren voortgang mag vinden. De betekenis van het kerkzegel is als volgt:
In het midden de Heilige Nicolaas aan wie de kerk is gewijd met zijn staf, omgeven door de symbolen van de sacramenten en een randschrift. Boven zijn hoofd de duif als teken van de Heilige Geest. Links een korenaar, teken van het brood dat gebroken wordt. Rechts een druiventros, teken van de wijn.
De tekenen van het gebroken lichaam en het vergoten bloed van onze Heere Jezus Christus. In het randschrift de naam van de hervormde gemeente te Tienhoven met daartussen de bijbeltekst Psalm 65 : 10, de rivier Gods is vol water. Dit vanwege de ligging aan een van Neerlands grootste rivieren. Maar bovenal als teken van Gods trouw en oneindige liefde bewezen al meer dan duizend jaren aan de hervormde gemeente te Tienhoven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen