Deelgenoten en navolgers

De Geest van de Heere HEERE is op Mij
In dit laatste artikel over de Knecht des Heeren in het boek Jesaja ga ik niet meer in op de vraag wie wij onder deze gestalte hebben te verstaan. Ik neem aan dat dit in de vorige artikelen aan de orde is gekomen. Mijns inziens doen we er het beste aan onder de gestalte van de Knecht des Heeren zowel het volk Israël te verstaan als ook de Messias van Israël, die wij mogen kennen als onze Heere Jezus Christus. Hoewel de Knechtsgestalte van de Messias in Jesaja uniek is, mogen we dunkt me toch een lijn trekken naar de dienstknechtgestalte van Jezus zoals Paulus die beschrijft in Fil. 2: 'Maar heeft Zichzelf vernietigd, de gestaltenis van een dienstknecht aangenomen hebbende.'
Wanneer het dan ook gaat om het verband tussen de Knecht des Heeren en de Heilige Geest, dan mogen we m.i. ook zeggen dat het om het verband tussen de Heere Jezus en de Heilige Geest gaat. Dat de Knecht des Heeren begiftigd is met de Heilige Geest lezen we in Jesaja 61. Daar lezen we: 'De Geest van de Heere HEERE is op Mij, omdat de HEERE Mij gezalfd heeft.' Wanneer Jezus later de Schriften ontvouwt in de synagoge te Nazareth dan is het met name dit Schriftgedeelte dat Hij op zichzelf betrekt. 'Heden is deze Schrift in uw oren vervuld.' (Luk. 4 : 21) Ik wil in dit artikel over dit onderwerp vier gedachten noemen en wel in het licht van Pasen:
1. De Knecht des Heeren en de Heilige Geest
2. De Knecht des Heeren verwerft de Heilige Geest voor ons
3. De Heilige Geest doet ons delen in het werk van de Knecht des Heeren
4. De Geest maakt ons navolgers van de Knecht des Heeren.

1. De Knecht des Heeren en de Heilige Geest
Zoals gezegd spreekt de Knecht des Heeren in Jesaja 61: 'De Geest van de Heere HEERE is op Mij, omdat de Heere Mij gezalfd heeft om een blijde boodschap te brengen de zachtmoedigen.'
We mogen dit zo verstaan dat de Knecht des Heeren door de Heilige Geest wordt toegerust om zijn werk als heilswerk te verrichten. De zalving duidt op die toerusting. Zoals iemand als David werd gezalfd om koning te zijn, zo is het ook met de Knecht des Heeren. We zien deze toerusting van de Knecht des Heeren in vervulling gaan in het leven van Jezus. Niet alleen is Hij ontvangen van de Heilige Geest, maar ook wordt Hij bij de Doop in de Jordaan als Knecht des Heeren begiftigd met de Heilige Geest. De Heilige Geest daalt dan op Jezus neer in de gedaante van een duif (Luk. 3 : 22) Zo wordt de Heere Jezus vervuld met de Heilige Geest. Vol van de Heilige Geest gaat Hij zijn eerste confrontatie aan met de duivel, tijdens de verzoeking in de woestijn. (Luk. 4 : 1)
De Heidelbergse Catechismus betrekt de zalving met de Heilige Geest op het drievoudig ambt van Christus: Profeet, Priester en Koning, (vr. en antw. 31) Hiermee wordt het werk van de Knecht des Heeren zoals genoemd in Jesaja 61 treffend weergegeven. Over het profetisch ambt van de Knecht wordt gesproken als er staat dat Hij de zachtmoedigen een blijde boodschap brengt. Over het priesterlijke ambt van de Knecht wordt gesproken als er staat dat Hij de gebrokenen van hart verbindt. En over het koninklijk ambt van de Knecht (wonderlijke verbinding overigens) wordt gesproken als er staat dat Hij de gevangenen vrijheid uitroept en de gebondenen opening der gevangenis. De Knecht is de Profeet die verkondigt, de Priester, die redt en de Koning die bevrijdt. Hiermee is heel Jezus' heilswerk weergegeven. Deze drie taken zijn niet te scheiden, hoewel wel onderscheiden. Zo treedt op Pasen het koninklijke ambt op de voorgrond. De Knechtsgestalte wijkt terug en het Heer-zijn (Kurios-zijn) van Christus komt naar voren. Het is de beloning die de Vader Zijn Zoon geeft, als antwoord op zijn gehoorzaamheid als Knecht aan de Vader. Zo volbrengt de Knecht zijn enorme werk om zondaren te verlossen door de kracht van de Heilige Geest. Daar komt geen mensenwerk aan te pas. Dat de Knecht des Heeren door de Geest zijn werk volbrengt, wil zeggen dat het allemaal van God zelf komt. Alles van God, niets van ons.

2. De Knecht des Heeren verwerft de Heilige Geest voor ons
In de afscheidsgesprekken van Jezus met zijn discipelen belooft Hij de Heilige Geest te zenden of van de Vader te bidden (verg. Joh. 14 : 16 en Joh. 16 : 7). Hieruit blijkt dat Jezus door zijn gehoorzaamheid als Knecht de gave van de Heilige Geest heeft verworven voor de zijnen. Door de opstanding beschikt de Zoon over deze gave voor zijn kerk. Pasen baant de weg naar Pinksteren. Petrus zegt op het Pinksterfeest te Jeruzalem in Hand. 2: 'Hij dan, door de rechterhand Gods verhoogd zijnde en de belofte des Heiligen Geestes ontvangen hebbende van de Vader, heeft dit uitgestort, dat gij nu ziet en hoort.' (vers 33) Zo is de opstanding van Christus de garantie van de komst en de werking van de Heilige Geest in mensenharten. Pasen en Pinksteren vallen om zo te zeggen op één dag. Ja, zelfs Pasen, Hemelvaart en Pinksteren. De Heidelbergse Catechismus zegt in vraag en antwoord 50 dat Christus als ons Hoofd in de hemel hemelse gaven door zijn Heilige Geest in ons, zijn lidmaten uitgiet. We mogen dus weten dat het werk van de Knecht bekroond wordt met de uitstorting van de Geest. Wie verlegen is om de Geest legge zijn hand op het heilsfeit van de opstanding. Maar er is meer. De Geest, door de Knecht verworven, stuwt de vernieuwde schepping naar de voleinding. Naar de nieuwe hemel en de nieuwe aarde. De Geest en de bruid zeggen: 'Kom.' (Openbaring 22 : 17) Wat een perspectief biedt het werk van de Knecht. Zijn volmaakte gehoorzaamheid brengt een volmaakte herschepping tot stand.

3. De Heilige Geest doet ons delen in het werk van de Knecht des Heeren
Als dan de komst van de Heilige Geest vrucht is van de gehoorzaamheid van de Knecht des Heeren, dan wordt de vraag heel belangrijk hoe wij nu persoonlijk delen in het heilswerk van de Knecht. Hoe wordt het heil ons toegeëigend? Hoe doet de Geest van de Knecht dat nu? Wel, dat doet Hij door het geloof in het hart van de mens te bewerken. De Knecht brengt niet alleen door zijn Geest het heil voor ons tot stand, maar Hij schept ook het geloof als middel om er in te delen. Dit laatste is absoluut nodig. Het heilsfeit dient tot heilstoeëigening te worden. De Catechismus zegt zo mooi, dat Christus ons door zijn opstanding de gerechtigheid die Hij door zijn dood had verworven, wil deelachtig maken. Het geloof richt zich op Christus en zijn knechtelijke gehoorzaamheid. Het geloof is de lege hand van de schuldige mens, die hij ophoudt om Christus' gerechtigheid te ontvangen. Zo keert het werk van de Knecht des Heeren terug in de heilstoepassing. Als het voorwerp van ons geloof Als de Geest van de Knecht des Heeren in ons hart werkt, dan leert Hij ons het echec zien van al onze eigen gerechtigheid en eigen gehoorzaamheid. Maar dan leidt Hij ons tot Christus, de Knecht in onze plaats, zoals Hij het in het boek Jesaja ook was in de plaats van Israël. En het geloof mag in Christus al het dienstwerk vinden dat nodig is om voor God te bestaan. Dat ene nodige ligt niet in onszelf. Dat ligt enkel en alleen in Christus. Christus Gij zijt mijn Knecht bij de Vader. Door u mag ik weten dat ik deel in de liefde van de Vader. Verlost van al mijn slaven en zwoegen. Ik rust in het volbrachte werk van de Knecht. Zo werkt de Geest in ons hart. Wat een rust!

4. De Geest maakt ons navolgers van de Knecht des Heeren
De Geest doet ons leven van de gehoorzaamheid van de Knecht des Heeren. Dat is genade, rijk en vrij. Maar de Geest maakt ons ook tot nieuwe mensen en bekeert ons tot de gehoorzaamheid van de Knecht des Heeren. Hij maakt het echt Pasen in ons leven. 'Want nu de Heer is opgestaan, nu breekt het nieuwe leven aan.' Er is niet alleen de rechtvaardiging, maar ook de heiliging. De navolging van Christus. Het veranderd worden in ons gemoed. Het vernieuwd worden naar het beeld van Christus. De Knecht is tot Kurios = Heere verhoogd, om ons van ons 'heer-zijn' af te helpen en te brengen tot zijn dienstknechtsgestalte. Paulus zegt in Filippenzen 2: 'Want dat gevoelen zij in u, hetwelk ook in Christus Jezus was.' (vers 5) Dat alles behoort tot het werk van de Heilige Geest, de Geest van de Knecht des Heeren. Zo maakt de Knecht zijn volgelingen tot zijn mededienstknechten. Zij leren de Heere te dienen en ook elkaar. Zoals de Knecht des Heeren dat voor hen deed en hen voordeed. Zij zijn ook bereid te lijden, zoals de Knecht des Heeren dat voor hen deed en hen voordeed. 'Indien zij Mij vervolgd hebben, zij zullen ook u vervolgen.' (Joh. 15 : 20) Maar het is geen ijdel dienen en uitzichtloos lijden. Omdat de Knecht des Heeren al zijn werk volbracht heeft, zullen zijn navolgers hun taak ook volbrengen. Zo worden ze door Christus waarlijk Knechten des Heeren. Dat geldt ook voor Israël. Er staan geweldige beloften voor dit volk in de Schrift. Paulus schrijft erover in Romeinen 9-11. Israël zal eenmaal zalig worden door het geloof in de Knecht des Heeren, Jezus Christus, (vers 26) Dan zal het volk toch ook zelf de Knecht des Heeren mogen zijn. De aanvankelijke bedoeling van de profetie van Jesaja over de Knecht des Heeren wordt langs de omweg van de Messias uiteindelijk toch vervuld. De Heilige Geest zal het volk daartoe brengen. Dan zullen Israël en de kerk samen door de Geest van Christus dienstknechten en dienstmaagden zijn, die de Heere dienen in vrijheid en gehoorzaamheid. Wat een machtig perspectief. De dag komt dat de Geest het werk van de Knecht des Heeren voltooit. En God zal zijn alles in allen. Dan is het eeuwig Paasfeest.

W. Verboom, Hierden/Harderwijk

[Tekst foto 1: Vijf broden en twee vissen]

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen