In gesprek met jongeren… (2)

Het gesprek gaande houden!
In het vorige artikel is aangetoond hoe belangrijk het is om het gesprek met jongeren gaande te houden. In het gezin, in de kerkelijke gemeente, op school en noem maar op. Want waar het gesprek ontbreekt, daar raak je het contact kwijt. Dan zijn er geen werkelijke ontmoetingen meer, je verliest het zicht op elkaars leefwereld en voor je het weet leef je volslagen langs elkaar heen, zoals dat in de samenleving van vandaag zo vaak gebeurt. Ieder voor zich…!
Zo mag het in een christelijk gezin niet. Zo mag het in de christelijke gemeente evenmin. Zo wil God het niet.
Dus: in gesprek blijven met onze jongeren, ook als ze ouder worden en bijna volwassen zijn. (Ik schrijf dit er voor alle duidelijkheid nog maar even bij, omdat deze artikelenserie gericht is op het omgaan met jongeren van ± 16 jaar en ouder.)
Voor blijvend gesprek en blijvend goed contact is een aantal voorwaarden noodzakelijk. Daar wil ik nu wat dieper op ingaan.

In welke tijd leven we?
Het is belangrijk om goed in de gaten te hebben in welke tijd jongeren opgroeien. In welke cultuur en samenleving ze hun weg moeten vinden. Ds. J. Maasland heeft in dit blad – in deze zelfde serie – uitvoerig daarbij stilgestaan, enkele maanden geleden. Daarom kan ik het nu kort houden. Alleen dit wil ik nog wel even kwijt.
Er zijn nogal wat ouders en andere opvoeders (predikanten, ambtsdragers) die vermoedelijk niet voldoende beseffen wat er allemaal veranderd is ten opzichte van de tijd toen zij zelf jong waren. Tegen hen zou ik willen zeggen: onderschat dit niet!
Nog nooit zijn allerlei ontwikkelingen zo snel gegaan als de laatste 20 à 25 jaar.
Voorbeelden?
Jongeren zijn veel en veel eerder mondig dan enkele tientallen jaren geleden. Via onderwijs, wetgeving en de hele ontwikkeling in de samenleving is dit 'gewoon' zo. Als je 18 bent, dan ben je een zelfstandig burger in deze maatschappij.
Een heel ander voorbeeld.
Vergis ik me, als ik stel, dat nog nooit de verwarring en verstarring in de kerk(en) zo hevig is geweest als nu?
Zaken die nog maar enkele jaren geleden goed en op een correcte manier bespreekbaar waren, leiden nu tot geweldige polarisatie en zelfs tot explosies!
En dan de ethische ontwikkeling die ik in het vorige artikel al even aanstipte.
We kunnen allemaal wel een rijtje opnoemen: abortus, euthanasie, vragen rond homofilie, verslaving, criminaliteit enz., enz.
Voeg er nog aan toe de sterke hang naar het mystieke, het occulte, oosterse godsdiensten en allerlei bewegingen (denk aan New Age), die in opmars zijn en hebben enigszins een beeld van de wereld waarin onze jongeren leven en opgroeien.
Zijn we ons dat voldoende bewust?

Moeten we dan alles weten?
Levendig kan ik me voorstellen dat ouders (of anderen) dit dit lezen, zich vertwijfeld afvragen: moeten we dan alles weten?
We kunnen het zelf niet eens bijhouden, laat staan dat we jongeren kunnen helpen! Mijn antwoord kan kort zijn.
Nee, u behoeft niet alles te weten en jongeren verwachten ook geen pasklaar antwoord.
Maar ik wil u wel een paar vragen stellen? Heel direct en heel persoonlijk.
Heeft u (maakt u) tijd voor uw kinderen? Of hebben we het te druk met ons werk, onze carrière, onze TV-series, onze bij-baantjes, onze vakanties, onze bezoeken aan vrienden en kennissen?
Leest u wel eens een goed informatief boek over bijvoorbeeld een beweging als New Age?
Vraagt u wel eens aan uw opgroeiende zoon: 'Joh, ik hoor wel eens wat over house-muziek. Hoe zit dat nou precies? Weet jij daar wat meer van?'
Als er een clubje vrienden van uw kinderen in huis is, gaat u er dan wel eens tussen zitten en toont u uw belangstelling en raakt u in gesprek? Of zitten ze nooit in de kamer, maar boven? (zie het artikel van ds. P. Vermaat enkele weken geleden).
Horen uw kinderen na de kerkdienst wel eens van u 'Ik heb veel gehad aan deze dienst, want…'.
Nee, u hoeft niet alles te weten.
Het gaat om liefde, aandacht, tijd, belangstelling, openheid!

Jong geleerd, oud(er) gedaan
Als iemand denkt: 'Daar ga ik vandaag mee beginnen…', dan juich ik dat van harte toe. Begin ermee, liever vandaag dan morgen.
Toon uw belangstelling voor hun leefwereld, hun vragen. Wees eerlijk ten aanzien van uw eigen (geloofs)vragen. Geef ze aandacht! Maar… ik zeg er wel iets bij…
Opvoeding, begeleiding van kinderen en jongeren is een proces, dat al bij de geboorte begint.
Eigenlijk al daarvoor.
Als kinderen klein zijn, moet het gesprek al beginnen.
Heel eenvoudig, gewoon over het spelen, de vriendjes e.d.
Of na het voorlezen uit de kinderbijbel over diepere zaken.
Als ze groter worden, dan wordt van ouders gevraagd dat er belangstelling is voor school, voor huiswerk, voor de club, de catechisatie e.d.
Kortom: u kunt het zelf wel invullen.
Een spreekwoord zegt: 'Jong geleerd, oud gedaan'.
Als dat ergens geldt, dan zeker in de opvoeding.
Het gesprek moet jong beginnen, moet doorgaan in de kinderjaren, zich vervolgen in de tienerleeftijd en gaande worden gehouden bij het volwassen worden.
In gezin en gemeente! Want wat voor ouders geldt, geldt ook voor ambtsdragers, leidinggevenden in jeugdwerk, onderwijsmensen e.d.

En als het nu eens niet lukt?
Op sommige lezers is dit artikel misschien wat scherp overgekomen. Wellicht zelfs 'wettisch'.
Dat laatste is allerminst mijn bedoeling. Met wetticisme komen we niet ver, in het gezin niet en in de kerk niet.
Scherp is wat ik geschreven heb (vooral de directe vragen) wel.
Dat mag toch?
Het gaat om het belang van (uw) kinderen en jongeren?
Daarom laat ik m'n vragen onverkort staan.
Ik heb er wel behoefte aan om nog iets te schrijven voor die ouders (ouderen), die – met een gevoel van schuld – verzuchten: 'We hebben onze kinderen zo veel als in ons vermogen lag, onderwezen in de leer der zaligheid (doopformulier). Veel met hen gepraat, en toch… het is niet gelukt. Ze zijn het spoor bijster.
Tegen u zou ik twee dingen willen zeggen. In de eerste plaats dit.
De Bijbel spreekt bijna op elke bladzijde over vergeving van onze schuld. En dan gaat het niet om wat aanwijsbare fouten en tekorten, maar om de hele schuld van ons leven!
Wie in het geloof op Jezus Christus ziet, mag weten: Hij heeft mijn schuld betaald. Ook als ik ten opzichte van mijn kinderen tekortgeschoten ben. 'Maar', zegt u, 'de pijn blijft'.
Mijn antwoord is – en dat bedoel ik beslist niet goedkoop – Hij kan die pijn wegnemen, op Zijn tijd en op Zijn manier.
Vervolgens mag ik u wijzen op de HEERE, de God van het Verbond. Hij sloot met ons èn onze kinderen een eeuwig Verbond der genade. En dat verbreekt Hij nooit!
Hij blijft getrouw. Daar mogen we ons toch aan optrekken?
Ook als het gesprek met onze kinderen stokt en het contact verbroken is.
Er is immers toch een Heiland (= Heler)? In dit verband denk ik aan wat de oefenaar Wulfert Floor (vele lezers zullen zijn naam en geschriften kennen) eens heeft gezegd: 'Als ik niet meer met mijn kinderen over God kan spreken, dan kan ik altijd nog met God over m'n kinderen spreken…'
Ook dat bedoel ik niet goedkoop, maar diep-ernstig!

A. J. Terlouw, Zeist
Staffunctionaris HGJB

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen