Boekbespreking

Dit boek is de Nederlandse vertaling van het in 1985 verschenen boek van Wesley Ariarajah over onze verhouding tot andere religies. Ariarajah was directeur van het Bureau voor Interreligieuze Betrekkingen van de Wereldraad van Kerken. In dit boek bepleit hij hartstochtelijk de dialoog met andere religies. Ik moet zeggen dat lezing van dit boek voor mij op een grote teleurstelling is uitgelopen. De dialoog met andere religies betekent voor de schrijver dat we elke religie in haar waarde moeten laten zonder de ander te trachten te brengen tot het geloof in Christus. Daarvoor zou de Bijbel zelf aanleiding geven. In de Bijbel zou sprake zijn van een andere houding ten opzichte van andersgelovigen dan door vele christenen wordt aangenomen. Of men hindoe, boeddhist of moslim is, we zijn evenzeer een kind van God en broeders en zusters van elkaar, pelgrims, die onderweg zijn en die samen bij God, onze gemeenschappelijke Schepper behoren (blz. 28). En de 'exclusieve' teksten in de Bijbel dan, waarin van Christus wordt gesproken als de enige weg tot zaligheid, zoals "Niemand kan tot de Vader komen dan door Mij' (Joh. 14 : 6) en 'Wie niet gelooft, is alreeds veroordeeld' (Joh. 3:18)? In die teksten klinkt meer de opvatting van de evangelist Johannes en van de Oude Kerk door dan de opvatting van Jezus, zegt de schrijver. Jezus wekt volgens hem nergens de suggestie dat Hij de Middelaar is, laat staan de enige Middelaar tussen God en de mens, zoals bijvoorbeeld Paulus later verkondigt (1 Tim. 2 : 5) (blz. 39).

Hetzelfde valt volgens de schrijver te zeggen van de woorden in Handelingen 4:12 ('Er is onder de hemel geen andere Naam gegeven, door Welke wij moeten zalig worden') of van uitspraken van Paulus of van de schrijver van de Hebreeënbrief. De teksten waarin er sprake van is dat Christus de enige weg, de enige Verlosser, de enige Middelaar enz. is, zijn de taal van het geloof en moeten verstaan worden binnen de context van de geloofsovertuiging van die tijd. We moeten ons niet aanmatigen dat deze belijdenissen definitief zijn (blz. 41); zulke aanspraken leiden alleen maar tot onverdraagzaamheid en arrogantie en tot ongeoorloofde veroordeling van eikaars geloofsvisies. Dat betekent dat de schrijver de dialoog niet ziet als methode, maar dat hij deze inhoudelijk vult: het is onjuist om anderen te benaderen met de boodschap dat Jezus de Weg, de Waarheid en het Leven is. Zelfs zegt hij: als we anderen niet kunnen accepteren als Gods kinderen tenzij zij geloven zoals wij, spreken en handelen we niet vanuit de boodschap van het Evangelie (blz. 51).

Leidende gedachte van de schrijver is, dat hij uitgaat van een theocentrische benadering (een benadering die God centraal stelt) en deze uitspeelt tegen een christocentrische benadering (die Christus centraal stelt). Er zou in de protestantse theologie teveel eenzijdige aandacht voor Christus geweest zijn waardoor God 'compleet naar de achtergrond gedrongen werd' (blz. 86).

Tweede leidende gedachte is, dat hij uitgaat van het Koninkrijk van God los van het Middelaarswerk van Christus en dat 'weinig religieuze begrenzingen heeft'. Heb ik het goed dat de schrijver in het Koninkrijk van God niet veel meer ziet dan 'zoeken naar en bouwen aan gemeenschappen met een echt menselijk karakter'? (blz. 83). Ook de Schriftopvatting van de schrijver, waarbij hij de ene Bijbelschrijver uitspeelt tegen de andere en een flink aantal Bijbelgedeelten ziet als neerslag van het geloof van de Oude Kerk, deel ik niet. Ik meen de opvattingen van de schrijver van de heler harte te moeten afwijzen. In de beide bijdragen (van Michal L. Fitzgerald, 'De Katholieke Kerk en de interreligieuze dialoog' en van dr. D. C. Mulder, 'Eén God, één weg, één mensheid') wordt een iets gematigder standpunt ingenomen, maar klinkt anderzijds toch een grote openheid voor het standpunt van Ariarajah door. Het is het goed recht dat een boekje als dit verschijnt. Maar het is m.i. zeer beslist onjuist dat het als een positieve bijdrage uitgegeven wordt onder verantwoordelijkheid van de organen voor zending en Werelddiakonaat van de Nederlandse Hervormde Kerk en de Gereformeerde Kerken in Nederland. Wat blijft er op. deze wijze van de zending over? Dit boekje zal de betrokkenheid bij de zending, die van deze organen uitgaat, zeer beslist niet bevorderen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen