In en om hervormd Den Haag (2)

Samen op Weg

Het Samen op Weg-proces loopt in de ene wijk uitstekend en in een andere wijk weer heel moeizaam. Centraal gezien is het zo dat Samen op Weg van groot belang wordt geacht. Te nemen beslissingen mogen niet van nadelige invloed zijn op het SoW-gebeuren. Binnen afzienbare tijd wil men komen tot de vorming van een voorlopige Algemene Kerkeraad voor Den Haag.

Gereformeerde Bond in Den Haag

De Gereformeerde Bond heeft in Den Haag nooit een grote aanhang gehad. Het isolement was ons vaak wel dierbaar. Landelijk gezien sta je als stadsgemeente aan 'het front. Maar of de stadsgemeente dat zelf ook altijd beseft?

De beperkte aanhang van de Gereformeerde Bond zal zeker ook te maken hebben met de bijbelse prediking van de vele ethische en confessionele predikanten, die in Den Haag gestaan hebben. Diepe sporen en rijke vrucht heeft hun prediking mogen dragen.

Mijn indruk is dat zij die sympathiseerden imet de Gereformeerde Bond over het algemeen van buiten hier in de stad zijn komen 'wonen. Dat geldt ook nu nog wel.

De eerste predikant uit de kring van de Gereformeerde Bond was W. Bieshaar. Gekomen in 1920 werd hij in 1924 directeur van de G.Z.B. Zijn opvolger, S. van Dorp, kwam in 1925 en ging in 1940 met emeritaat. Na hem kwam in 1940 K. van de Pol, die in 1942 vertrok naar Ede. Van 1943 tot aan zijn emeritaat in 1977 stond H. Talsma hier. L. Wüllschleger kwam hier in 1982 en vertrok in 1992 naar Middelburg. Ondergetekende kwam in 1992 vanuit het naburige Bleiswijk.

Tot 1975 was de 'Bondspredikant' gewoon wijkpredikant. Hij had een wijkkerk en ging verder ook voor in de andere hervormde kerken. Naast de wijk had hij ook zijn eigen 'aanhang' uit de hele stad. In 1975, het emeritaat van ds. H. Talsma kwam in zicht, leek het er op dat er voor hem geen opvolger zou kunnen komen. Het compromis dat toen tot stand kwam hield in dat de predikantsplaats behouden bleef maar dat de wijkgemeente voor de Gereformeerde Bond verloren ging. Sinds 1975 bestaat er daarom een orgaan van bijstand ten behoeve van hervormd-gereformeerde prediking en pastoraat: de kerkeraadscommissie Marcuskerk. Het rouleren van de hervormd-gereformeerde predikant over alle andere kerken kwam toen ook ten einde. Dat valt te betreuren. Hoewel, een eigen kerk voor de hervormd-gereformeerden had voor de opbouw van de eigen gemeente grote voordelen.

Vanaf 1975 is de Marcuskerk (gebouwd in 1961) die 'eigen' kerk geweest. Men begon er 20 jaar geleden met een handjevol kerkgangers. Ik denk dat onze gemeente in die jaren, de vacature Talsma ging ook maar liefst 5 jaar duren, door het nulpunt is heengegaan. Maar het vertrouwen in de trouw van God gaf moed om door te gaan. Ook hier bleek menselijke verlegenheid voor onze God de gelegenheid om Zijn trouw te tonen.

Nu is op zondag(morgen) de kerk goed gevuld. Naast de ouderen, ook veel jongeren en jonge gezinnen. Ongeveer de helft van al onze gemeenteleden is jonger dan 45 jaar. De jongeren behoren zelfs tot het meest trouwe deel van de gemeente en zijn heel betrokken bezig met de vragen rond de roeping als christen en christelijke gemeente (in de stad).

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de groei van de gemeente ten koste is gegaan van andere kerken. Er zitten onder de huidige gemeenteleden nogal wat mensen die afkomstig zijn uit de Gereformeerde Gemeente, de Christelijke Gereformeerde Kerk en ook wel de Gereformeerde Kerk.

Ondanks de nog steeds doorgaande trek uit de stad, ook van onze mensen, blijft de kerkgang redelijk stabiel. Er zijn toch ook steeds weer mensen, die op hun zoektocht naar brood voor het hart, op een keer in de Marcuskerk komen, en er blijven komen. Wat dat betreft maak je heel verrassende en bemoedigende dingen mee. Prediking naar Schrift en belijdenis, prediking van genade voor zondaars, blijkt ook in 1995 werfkracht te bezitten.

Tegelijk is het een zorg om de grote Traditie niet al te zeer te verpakken in de kleine traditie. Onze eigen subcultuur blijkt ook drempelverhogend te werken. Ons aanhoudend gebed mag wel zijn dat de Koning der Kerk, ons in Den Haag en landelijk binnen het geheel van de Gereformeerde Bond, wijsheid geve om vanuit de eigen traditie de grote Traditie getrouw en aansprekend te vertolken. Diepgaande bezinning daarop binnen de G.B. is van het grootste belang.

Met dankbaarheid constateren wij dat er ook altijd weer kerkelijk meelevende mensen die (vanwege werk hier in de stad) er (bewust) voor kiezen om ook hier te gaan wonen en de gemeente in de stad komen versterken. Wij zien altijd naar hun komst uit.

Ik ga u niet vermoeien met getallen, maar kan u wel vertellen dat er in de Marcuskerk sprake is van een bloeiend kerkelijk leven. Kerkelijk meeleven dat in veler leven, door Gods genade, gedragen wordt door geestelijk leven.

Maar er zijn ook wel zaken die pijn doen. Dan denk ik met name aan het gescheiden optrekken van de Gereformeerde Bonders in deze stedelijke regio. U vindt Gereformeerde Bonders niet alleen in Den Haag, maar ook in Loosduinen, Rijswijk en Voorburg. Maar er is onderling nauwelijks of geen contact. In een enkel geval zijn de verhoudingen zelfs geheel verstoord. Ai ziet, hoe goed, hoe lieflijk het is, dat zonen van hetzelfde huis als broeders samen wonen, zingt psalm 133. Maar dat valt hier tegen. Verootmoediging is hier op z'n plaats, want 'waar liefde woont, gebiedt de HEER' de zegen'.

Ook de contacten binnen de Gereformeerde Gezindte hier in Den Haag zijn of heel beperkt of geheel afwezig. Kennelijk verkeren wij in Den Haag als Gereformeerde Gezindte nog in zo'n bevoorrechte positie dat wij elkaar links kunnen laten liggen. Wij hebben nog niet het gevoel dat we met de rug tegen de muur staan.

Wat ook mogelijk zou zijn, maar toch ontbreekt, zijn contacten met groepen buitenlandse christenen. Ook hier ligt een open terrein.

Marcuskerkgemeente in een stad

Voelt de Marcuskerkgemeente zich hier in de stad betrokken op het gebeuren in de stad? Dat zou beter kunnen. Natuurlijk is daar het feit dat we uitsluitend mentale gemeente zijn mede debet aan. Ik heb daar zelf ook last van. Ik woon zo'n 5 kilometer. van de kerk in een riante buitenwijk en weet nauwelijks wat zich in de (volks)wijk rond de Marcuskerk afspeelt.

Misschien houden wij ook te weinig van de stad. De herkomst van veel gemeenteleden van buiten de stad draagt daaraan zeker bij. Toch valt dat te betreuren. Want het is van groot belang dat je houdt van de stad waar je woont en houdt van haar inwoners en je betrokken voelt bij haar wel en wee. Juist dan is het mogelijk om in woord en daad in haar midden anderen op de hoogte te brengen van de heilsfeiten.

Van Marcuskerk naar Bethlehemkerk

In de nabije toekomst staan er, vanwege de sanering in het gebouwenbestand, ingrijpende dingen te gebeuren. Op, Deo Volente, zondagmiddag 3 september zullen wij onze laatste kerkdienst hebben in de Marcuskerk om op zondagmorgen 10 september onze eerste dienst te hebben in de Bethlehemkerk (uit 1931) aan de Laan van Meerdervoort.

Dat ons deze kerk als nieuwe behuizing is toegewezen, vervult ons met dankbaarheid. Afgezien van de Grote Kerk en de Nieuwe Kerk hadden wij geen betere en mooiere kerk kunnen krijgen. Het geeft ook aan dat de verstandhouding met de centrale hervormde gemeente goed is. En ook de contacten met de wijkgemeente ter plekke, die nu haar kerk moet opgeven, zijn goed en stemmen hoopvol.

De Bethlehemkerk is een markante kerk en welhaast de enige hervormde kerk die nog duidelijk in het stadsbeeld aanwezig is. Mar het is wel een grote kerk. Te groot voor onze gemeente. En ik deel niet het optimisme van Niek Scheps, die schreef dat de Bonders er wel voor zorgen dat zij deze kerk elke zondag vol hebben.

Wat wij wel betreuren, is dat er voor ons geen werkgebied c.q. wijkgemeente in zit rond de Bethlehemkerk. Dat is namelijk wel altijd het streven geweest van de kerkeraadscommissie. Slechts één keer zijn we daar heel dicht bij geweest, in 1987 leek een wijkgemeente in de binnenstad en de Nieuwe Kerk aan het Spui als kerk, tot de mogelijkheden. Maar vanwege interne verdeeldheid is dat op het laatste moment niet doorgegaan.

Momenteel wordt er binnen de CK en onze kerkeraadscommissie wel nagedacht over de wenselijkheid en de mogelijkheid om te komen tot de vorming van een Buitengewone Wijkgemeente. Maar dan wel een BW zoveel mogelijk analoog aan een gewone wijkgemeente. Het is niet de bedoeling om de afstand naar de centrale gemeente te vergroten.

Maar ook in die situatie zullen wij blijven zoeken naar mogelijkheden om te komen tot een 'werkgebied' in de stad ten behoeve van missionaire en diaconale activiteiten. Want wij willen voorkomen dat in de gemeente de mening postvat, dat het Evangelie er alleen maar is voor sympathisanten van de Gereformeerde Bond. En daarbij: een gemeente die in zichzelf is opgesloten, is introvert en dreigt een belangengroep te worden. En dat kan toch onze roeping niet zijn!

Toekomst

Moge de nieuwe Bethlehemkerkgemeente van straks, op de één of andere manier, aan de Laan van Meerdervoort op terreinen waar onheil is, getuigen van het heil in Jezus Christus. De Heiland gebruike ons tot heil van mensen. De verkondiging van het Evangelie onder het hoge gewelf van de Bethlehemkerk zij tot eer van God en tot heil van mensen.

In het donker zijn van verre de verlichte wijzers van de toren van de Bethlehemkerk zichtbaar. Zij zeggen ons hoe laat het is en trekken aandacht en geven richting. De Pinkstergeest waaie krachtig in de Bethlehemkerk en haar gemeente. Dan zal in deze donkere wereld, van binnen in de kerk en naar buiten het Licht der wereld schijnen. En is het niet dat Licht, wat Den Haag nodig heeft? Juist in de stad is de vorst der duisternis zo manifest aanwezig. De verkondiging van het Woord van God zegge ons hoe laat het is, trekke aandacht en geve richting. De Geest van Pinksteren werke ook hier geloof en bekering.

Bethlehemkerk, broodhuis; plaats voor hongerige bedelaars. Wekke de Heilige Geest een honger in Den Haag naar het Brood dat werkelijk verzadigen kan.

Ons gebed is of wij door Gods genade vanuit ons nieuwe broodhuis, de wijsheid en de bezieling van de Geest ontvangen om met gulle hand door te geven van wat wij uit de milde hand van onze Heere ontvangen: levend Brood.

En tot Gods Koninkrijk kome, zij de Koning der Kerk ons genadig.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen