Kerk in kruisgestalte

Jezus, Mozes en Elia

Wat hebben Mozes en Elia met Jezus te maken? En wat Jezus, Mozes en Elia met Pasen?

Een opmerkzame lezer heeft het al gedacht: we moeten denken aan de geschiedenis, die bekend staat als de verheerlijking op de berg. Een geschiedenis, die in zekere zin beschouwd kan worden als een profetie van Pasen en die diepe indruk gemaakt heeft op de discipelen. Vandaar dat drie van de evangelisten deze geschiedenis vermelden (Mattheüs 17 : 1-8; Markus 9 : 2-9; Lukas 9 : 28-36). Een ook Petrus doelt, in de tweede Petrusbrief, op deze geschiedenis als hij schrijft: we zijn geen kunstig verdichte fabels nagevolgd, toen we op de heilige berg waren. Het is geen fabel, wat we gezien hebben, bedoelt Petrus. Maar we zijn aanschouwers geweest van Jezus' Majesteit (2 Petr. 1 : 16-18).

Berg Tabor

Jezus heeft met drie van Zijn discipelen. Petrus, Jakobus en Johannes, een hoge berg beklommen. Volgens de traditie is dat de berg Tabor, niet ver van Nazareth. Een van de oude kerkvaders, Hieronymus, zegt dat al. Vandaar dat op de berg Tabor de kerk van de gedaanteverwisseling werd gebouwd, met een prachtig mozaïek. Anderen denken aan een berg veel noordelijker in het land, en daar is misschien meer voor te zeggen.

Jezus heeft de berg beklommen om te bidden. En dan gebeurt er iets heel wonderlijks: 'Hij werd voor hen veranderd van gedaante. Zijn aangezicht blonk (straalde) als de zon, en Zijn kleren werden wit gelijk het licht'. We kunnen daarbij denken aan wat er gebeurde op de Paasmorgen: dan zijn er twee engelen, van wie we lezen dat hun gedaante was als de bliksem en hun kleding wit als sneeuw. Jezus wordt door Zijn Vader verheerlijkt. Iemand schrijft ergens: het heeft iets van de hemel op aarde.

Veelbetekenend daarbij is dat het juist na de eerste lijdensaankondiging gebeurt, Jezus heeft gesproken van Zijn lijden en sterven. Nu ontvangt Hij iets van 'de heerlijkheid, die Hij bij de Vader had eer de wereld was'. En de drie discipelen mogen daar getuigen van zijn.

Mozes en Elia

Het wordt nog wonderlijker als de discipelen Mozes en Elia zien, die met Jezus samenspreken. Hoe dat allemaal geweest is. wordt ons niet gezegd. Calvijn zegt: Mozes en Elia zijn werkelijk verschenen. Anderen denken aan een gezicht, zoals de profeten dikwijls gezichten zagen. In ieder geval zullen we niet moeten denken aan een geestverschijning, zoals in onze tijd mensen contact met geesten van doden zoeken. Spiritisten hebben zich nog wel eens op deze geschiedenis beroepen. Contact met geesten van doden wordt echter in de Bijbel duidelijk afgewezen.

Wat veel belangrijker is: Mozes en Elia spreken met Jezus over Zijn uitgang (exodus), die Hij te Jeruzalem zal volbrengen, dat wil zeggen: over Zijn lijden en sterven en opstanding en hemelvaart. Beter nog: dat Hij door lijden en sterven en opstanding en hemelvaart heen, uit deze wereld zal heengaan.

In de wet geen heil

Het is niet voor niets dat juist Mozes en Elia met Jezus spreken. Mozes is de vertegenwoordiger van de wet. En Elia is de prediker van de wet, die indringend gepredikt heeft dat het volk de wet zou handhaven. De wet en de prediking van de wet hebben echter geen heil kunnen brengen. Dat ligt niet aan de wet, maar aan het volk, dat de wet overtreedt. Mozes en Elia veroordelen ons. Ze wijzen ons erop, dat we de wet niet hebben gehouden, maar overtreders van de wet zijn.

En nu zal Jezus de wet gaan volbrengen. Door Zijn gehoorzaam leven. Hij zal de zonde, die tegen de wet begaan is, dragen en de schuld verzoenen. Op de berg der verheerlijking is, nee, niet de beslissing gevallen, want die lag al in de raad van God van eeuwigheid. Maar er is wel waarheid geworden: Jezus zal de weg van lijden en sterven gaan. Hij zal de wet, die Mozes en Elia gepredikt hebben, vervullen, en de vloek van de wet dragen, en zo verzoening brengen voor allen die in Hem geloven.

Petrus

Er is nog iets waar we op moeten letten: Petrus wil het moment van Jezus' verheerlijking vasthouden. Hij wil tabernakelen (hutten van loof en takken) bouwen: voor Jezus één, voor Mozes één, en voor Elia één.

Dat is enerzijds de liefde van Petrus. Maar aan de andere kant ook dwaling. Petrus is alweer vergeten, dat Jezus heeft gezegd, dat Hij moet heengaan naar Jeruzalem om te lijden en te sterven. Stel, dat Jezus op Petrus' voorstel was ingegaan. Dat was het geen Goede Vrijdag geworden. Dan was Jezus' werk niet Zijn verzoeningswerk geweest. En daarom de wolk, die hen overschaduwt, en een stem uit de wolk, die zegt: Deze is Mijn geliefde Zoon, in Wie Ik Mijn welbehagen heb; hoort Hem.

Die wolk verschijnt, terwijl Petrus nog spreekt. Ze is dus een antwoord op Petrus' woorden. Petrus mag de verheerlijking niet vasthouden. Er schuift een wolk tussen Jezus, Mozes en Elia en hen. En de stem uit de wolk wil zeggen: Deze is Mijn geliefde Zoon, Die de berg weer afgaat. Die de weg naar het kruis gaat; in die Zoon heb Ik Mijn welbehagen. Ik heb Mijn welbehagen in het middelaarswerk dat Hij gaat volbrengen.

Jezus alleen

Veelbetekenend is dat de discipelen tenslotte niemand anders meer zien dan Jezus alleen. Mozes en Elia zijn verdwenen.

Stel, dat Jezus naar de hemel was gegaan en Mozes en Elia waren achtergebleven. Dan zouden we door de wet zalig moeten worden en dan was het voor u en mij verloren.

Of stel, dat de discipelen Jezus èn Mozes èn Elia hadden gezien. Dan zouden we zelf ook een stuk van ons behoud moeten werken. Dan zou het voor ons zijn: wet en genade, en dan was het ook verloren.

Maar de discipelen zien alleen Jezus. En dan dié Jezus Die de weg van Zijn lijden en sterven zal gaan volbrengen en zo een verzoening zal zijn voor de zondaren der wereld. Dat alleen is het fundament van ons behoud.

Tabor-Golgotha-Arimathea

De verheerlijking op de berg is voor de discipelen een bemoediging. Jezus' lijden en sterven gaat komen. Nog maar kort geleden heeft Hij daarvan gesproken. Een stukje van Zijn lijden zullen zij meemaken, in Gethsémané en met Goede Vrijdag. Maar ze mogen weten dat achter Jezus' lijden Zijn verheerlijking met Pasen ligt.

Het is ook voor Jezus Zelf een bemoediging. Hij gaat de berg der verheerlijking af, naar de kruisheuvel Golgotha. Maar achter de kruisheuvel ligt de hof van Arimathea. Daar zullen, als Jezus' lijden achter de rug is, grote dingen gebeuren. Daar zal Jezus worden verheerlijkt, als Hij opstaat uit de dood!

En nog later zal de verheerlijking volkomen zijn, op 'de eeuwige berg der verheerlijking', als er zal zijn de nieuwe hemel en de nieuwe aarde. Dan hoeft Petrus geen tabernakelen te bouwen, want dan zal het voorgoed gelden: de tabernakel van God is bij de mensen, en Hij zal bij hen wonen en zij zullen Zijn volk zijn en God Zelf zal bij hen en hun God zijn.

Pasen

De geschiedenis van de verheerlijking op de berg mag ook ons bemoedigen. Jezus heeft geen verheerlijking voor Zichzelf gehouden. Hij is de weg naar het kruis gegaan. We mogen leren leven vanuit Goede Vrijdag en Jezus belijden als de Gekruisigde voor onze zonden.

Daarbij moeten we ook leren dat de kerk een stukje van de kruisgestalte heeft. Het wordt op aarde geen triumferende of verheerlijkte kerk, maar het blijft een strijdende kerk. We mogen echter ook leren leven vanuit Pasen en Jezus belijden als de Verheerlijkte, Die zegt: Mij is gegeven alle macht in hemel en op aarde. En: Hebt goede moed; Ik heb de wereld overwonnen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen