Boekbespreking

Elisabeth Kübler-Ross werd in vrijwel de gehele wereld beroemd als de psychiater, die zich gedurende bijna haar gehele leven bezig heeft gehouden met het sterven, de dood en het leven na de dood. Haar boeken (Lessen voor levenden, Leven met stervenden, Kinderen en de dood. Over de dood en het leven daarna) beleefden vele herdrukken.

Dit boek kondigt ze aan als haar laatste boek; ze werd vorig jaar verschillende keren getroffen door een beroerte. Het boek is een autobiografie geworden, boeiend, maar erg ik-gericht. We lezen van haar werk in Polen, later in Amerika, haar vele interviews met terminale patiënten en stervenden, haar colleges over de dood, waarbij ze mensen betrok die nog maar kort hadden te leven, haar workshops in bijna alle delen van de wereld, enz. We kunnen gerust zeggen dat Kübler-Ross van grote invloed geweest is op het denken over de fasen die terminale patiënten doorlopen en het denken over sterven en de dood. Vele stukken in haar boek zijn ronduit indrukwekkend. Zo keert ze zich radicaal tegen elke vorm van euthanasie. Van een gehandicapt geboren kindje zegt ze: 'Er wordt geen kind geboren, zo gebrekkig dat God het geen speciale gave verleent', en tot de moeder: 'Het enige wat je moet doen is van je kind blijven houden alsof het een geschenk van God is'.

Dat neemt niet weg dat ik met een heel aantal dingen grote moeite heb. Kübler-Ross heeft duidelijk een wending in haar denken gemaakt, waardoor ze een heel eind op de lijn van het New-Age denken is gekomen. Ze staat positief tegenover bijna-dood ervaringen waarin mensen contact hebben met eerder overledenen en waaruit blijkt dat de wereld na de dood een goede wereld is. Zo komt ze tot de conclusie dat de dood in de traditionele betekenis niet bestaat, dat sterven 'het gemakkelijkste is wat er is', dat de dood bij het leven behoort en het leven aan de andere kant van de dood in een andere en betere werkelijkheid doorgaat. Dat weet ze ook van geesten, die haar verschenen, en die haar onder andere de opdracht gaven om de boodschap, dat het leven na de dood doorgaat, aan de mensheid te vertellen. Door die geesten liet ze zich ook leiden. Daarbij zit ze op de reïncarnatiegedachte: we zijn op de aarde gezet om proeven te doorstaan. Als we die proeven op de juiste wijze doorstaan hebben, maken we de definitieve overtocht en mogen we ons lichaam, dat onze ziel gevangen houdt, afleggen, zoals een vlinder de cocon verlaat. Vandaar de vlinders, getekend op de omslag van het boek, en de titel van het boek: 'De cirkel van het leven'. Dat alles maakt haar verhalen er niet geloofwaardiger op. Kübler-Ross ziet m.i. over het hoofd dat bijna-dood zijn iets anders is dan sterven, en dat sterven allerminst beter en gemakkelijker is: het betekent afscheid nemen van wie en wat je lief is. Ook achter de contacten met de geestenwereld zijn heel wat vragen te stellen. Conclusie: al is het een boeiend en in veel opzichten ook een leerzaam boek, het trekt andere lijnen dan die de Bijbel aangeeft. Jammer dat Kübler-Ross deze weg is ingeslagen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen