Van ons ging heen ds. Justus Vermaas

Vlak voordat de dankstond voor gewas en arbeid zou beginnen 4 november jl. zeiden enkele bezorgde leden van de gemeente mij dat ze juist in Dijkzigt geweest waren bij ds. J. Vermaas: 'Hij is heel zwak, hij zegt bijna niets meer.' Reden om voor hem een hartelijk gebed te doen in de dienst. In dezelfde nacht nog is hij heengegaan. 78 jaar, stil en alleen, zoals hij de laatste jaren zijn weg gegaan was. Alleen, zich gelovig toevertrouwend aan Zijn God. Zoals hij elke avond deed. Overigens: niet zonder strijd. De laatste weken waren bepaald niet zonder moeite, zonder aanvechting. Zijn voornaam-was Justus, rechtvaardige. Maar ben je ook een Justus voor God? 'Justus, dat is alleen Jezus. En wij mogen het zijn door Hem. Leg je lege hand in die van Hem.' Zo sprak ik nog met hem, eind oktober. Ik kende hem niet, toen ik in 1992 naar Delfshaven verhuisde. Daar, aan de rand van Delfshaven, was hij gaan wonen in 1983. Zo ontmoette ik hem. Hij was een neef van de in GB-kringen nog altijd zeer vermaarde ds. Jac. Vermaas uit Huizen. Een man, altijd perfect gekleed in stemmig grijs. Zijn woorden steeds met zorg kiezend, een zachte stem, een nauwelijks wisselende gelaatsuitdrukking. Ds. Justus Vermaas groeide op in Rotterdam-Zuid, bij de Maranathakerk. In 1942 was hij al klaar met zijn studie, pas 22 jaar oud. Wat wil je ook, als je op je elfde jaar er al diep van overtuigd bent dat je dominee moet worden. Hij werd hulpprediker in Feijenoord onder de hoede van ds. F. Kijftenbelt, in die tijd een begrip in Rotterdam. Een jaar later, oktober 1943, kreeg hij een beroep uit Nederhemert in de Bommelerwaard. Hij ging erheen, geassisteerd door zijn zus. Oorlogsjaren. Bij kaarslicht schreef hij zijn preek. En voor een stadsmens een vreemde wereld: geen gas en geen stroom, een pomp in de tuin. Geruime tijd moest hij ook weg uit de gemeente. Hij werd geëvacueerd naar Friesland. Na Nederhemert ging hij naar Dirksland in 1947. Hier was hij gemeentepredikant en ziekenhuispredikant. In deze tijd voelde hij zich ook geroepen om naar Indonesië te gaan. Op Midden-Java stond hij bij menig graf. Inmiddels getrouwd deed hij in 1951 intrede in Maarssen. Hier heeft hij met zijn vrouw 15 hele goede jaren gehad. Bepaald niet altijd eenvoudig, want hervormd Maarssen was - in die tijd in elk geval - geen simpele gemeente om leiding aan te geven. In 1966 werd het Rotterdam-Zuid. De eerste tijd alleen Heyplaat, daarna werd hij ook verbonden met de Oude Kerk van Charlois. Hier heeft hij gewerkt tot zijn emeritaat in 1983. Met grote liefde en trouw. Inmiddels wel wat opgeschoven, niet meer zo'n echt herkenbare Bonder, maar één die - zonder zich ooit tegen zijn achtergrond af te zetten - probeerde een eigen plek in te nemen, waarop hij de gemeente meende het beste te kunnen dienen. Op zuid zullen ze hem niet licht vergeten. Trouw, eerlijk, bescheiden, een Israëliet in wie geen bedrog was. Bekend ook door zijn jarenlange redacteurschap van het kerkblad voor hervormd zuid. Na zijn emeritaat in 1983 ging hij wonen in het gebied van onze gemeente. Zijn vrouw - kinderen hadden zij niet - werd al snel ziek. Na enkele jaren moest zij opgenomen worden in een verpleeghuis. Vermaas liet toen werkelijk alles los om haar elke dag op te kunnen zoeken en bij te staan en verder ook ieder ander die hij daar aantrof. Bij elkaar bijna 10 jaar. In deze jaren raakte hij vrijwel elk contact met collega's en studievrienden kwijt, reden ook dat ik dit stukje schrijf. In 1995 leidde ik ook de rouwdienst van zijn vrouw Rie in de Oude Kerk van Charlois. Daarna leefde hij weer even op. Zijn humor kwam terug, schaken deed hij ook weer als je het hem vroeg. Hij deed mee met een studiekring. Pas nu merkte ik, hoe goed hij theologisch geschoold was. Hoe breed belezen en bestudeerd. Op zijn nachtkastje in Dijkzigt lag het laatste boek van Kuitert. Juist had hem iemand bezocht die erg enthousiast had gedaan over het boek. 'Maar', zei hij tegen me, 'zij was nog niet zo ver in het boek als ik!' Zo is hij heengegaan. 'Om mij geen drukte, ' zei hij weleens. Maar op 11 november jl. hebben we heel bewust stilgestaan bij zijn leven en zijn dienst. 'Hij was betrekkelijk klein van postuur, ' zei mevr. J. Vree, pastoraal werkster in het verpleeghuis, 'maar voor mij was hij een heel groot mens. Als een vader. Voor mij en de andere vrijwilligers.' Dat was even heel raak gezegd. Ouderling Van Biesum sprak namens de hervormde gemeente Zuid een 'In memoriam'. Ds. C. G. Baart uit Renswoude, een zwager van zijn broer, sprak woorden van dank namens de familie. Wij lazen 1 Kor. 13 en dachten na over de woorden van Paulus: 'Want nu zien wij nog door een spiegel, in raadselen, doch straks van aangezicht tot aangezicht.' Woorden die zijn gang typeerden, zeker in de laatste jaren. Wij hebben hem neergelegd in het graf bij zijn vrouw op het kleine, stille kerkhof aan de Charloise Lagedijk. De zon brak door toen we daar stonden. Een beetje bijzij lag de grafsteen. Ik zag: zijn naam stond er al op. Alleen de datum moest nog toegevoegd worden. Zo was hij helemaal. Wie hem gekend heeft, zal hem nooit vergeten. Zijn gedachtenis zij zegen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen