De splinter en de balk (2)

Wat eraan te doen is? We antwoorden: 'God moet het doen!'
'God moet het doen, dus… niet wij. God Die het gedaan heeft… op Golgotha'. 'Het is volbracht'. Daarom wist Kohlbrugge zich op Golgotha tot bekering gekomen. Doch er is meer nodig dan Golgotha. Pinksteren hoort er ook bij. Het is nodig, ook, dat de Heilige Geest ons door het woord van God van alle eigen voetstukken afwerpt… en ons plaatst op het lage voetstuk waar we alle zelfroem afleren, nl. dat van de goddeloze die leert hopen op genade alleen… Daarom: God moet het doen… door zijn Heilige Geest.
Zolang dat niet doordringt tot ons merg en been… wordt het niets. God nodig. 'Och dat Gij de hemelen scheurdet, dat Gij nederkwaamt'. 'Heere, scheur open, alstublieft, alle wolken van ongeloof en alle wolken van het bedroeven van Uw Heilige Geest, en alle wolken van twijfel en van ongehoorzaamheid. Scheur ze open al die wolken die wij geproduceerd hebben.' Wij… met die balk in onze ogen… Niet allereerst die ander met die splinter… Wij… zoals Daniël bad in zijn gebed nl. 'Wij hebben gezondigd… wij hebben gedaan wat kwaad is in Uw heilige ogen.
Wij… wij… wij… kerkmensen van de gereformeerde gezindte.

Offeranden
En reken maar dat de wolken dan vaneen gescheurd worden en dat de Zon dan gaat schijnen… dat Jezus als het Licht der wereld dan heilbrengend zal schitteren en stralen. Want God blijft niet doof voor de jammerklacht van hen die Hem aanroepen in de nood. We lezen immers in psalm 51 : 19 'De offeranden Gods zijn een gebroken geest; een gebroken en verslagen hart zult Gij o God niet verachten'.
Offers van zelfgenoegzaamheid kunnen God niet behagen. Hij gruwt ervan. Maar een verbroken geest en een verslagen hart, iemand met een verbrijzeld gemoed die uitroept: 'Wee mij dat ik zo gezondigd heb', dat brengt God in beroering… zodat zijn ingewanden gaan rommelen van ontferming. 'Op deze zal Ik zien, op de arme en verslagene van geest en die voor mijn woord beeft'. Dan kan het niet uitblijven of het gaat komen… de zon breekt door de wolken heen… de Geest gaat waaien als een noordenwind en als een zuidenwind… zodat de hof van de kerk gaat geuren. De verootmoediging is niet van de lucht… de rechtvaardiging van de goddeloze functioneert helderop… en de geloofszekerheid bloeit als een roos in de woestijn van het kerkelijk leven. Doch dat blijft dan geen woestijn meer. De woestijn gaat bloeien, wordt een oase.

Dat betekent ook dat de Heilige Geest dan de wind in de zeilen van het kerk-zijn gaat geven… De windstilte is voorbij. Het schip van de kerk kan weer vooruit. Want het blokkeren van de Heilige Geest is verleden tijd. Immers, de Geest des Heeren krijgt dwarsbalken op de rails, wanneer er geen of weinig doorbrekend geloofsleven is. Waar wij in zelfhandhaving en eigengerechtigheid de Geest verhinderen ons te brengen tot de rechtvaardiging van de goddeloze en daarin tot geloofszekerheid, daar remmen wij het werk van de Geest af en mogelijk zelfs blokkeren we het. Natuurlijk, de Geest is soeverein en gaat zijn eigen ongekende gang. In die zin kunnen wij er niets aan af of toe doen. En toch spreekt de Heilige Schrift niet voor niets over de vreselijke mogelijkheid van het bedroeven van de Heilige Geest, zodat Die Zich terugtrekt. Het is zelfs mogelijk dat de Geest door ons wordt tegengestaan of uitgeblust. En dat zal zeker gebeuren waar wij de kleine vonk van het geloof die bij iemand gloeit, gaan uitdoven met onze kritiek i.p.v. die aan te blazen met een bijbelse benadering in de vreze des Heeren.

Gebed
Ondertussen zal duidelijk zijn dat verwacht mag worden dat via gebed en een Godvruchtige geloofshouding het afremmen of blokkeren van de Geest tegengegaan zal worden. Door het opbloeien van de rechtvaardiging van de goddeloze en het fonkelen van de geloofszekerheid krijgt de Geest de ruimte. Diepe waarheden van de bijbel gaan glanzen en stralen. De uitverkiezing is niet langer een probleem, maar blijde troost en vreugde. Omdat het de glorie verheft van God die onderscheid maakt waar geen onderscheid is. En het verbond van God blijft niet langer ondergesneeuwd, omdat het beleefd wordt als de diepste grond van onze zaligheid zoals die verankerd is in de trouw van God.
Er zal weer heilig vuur gaan branden om de eer van God centraal te stellen in alle verbanden van het leven. En de Geest zal hcht geven om het woord te verstaan, ook naar onze tijd toe.

Bovendien mag verwacht worden dat de Geest dan Zelf wegen zal wijzen en banen om de kloof naar de boodschap te overbruggen.
De Geest is toch ook de scheppende Geest. De Geest raakt de tong van mensen aan en weet harten te treffen. En naarmate wij leger zijn van alle zelfroem en zelfhandhaving, zal de Geest ons voller kunnen maken van alle Goddelijke wijsheid die nodig is om werkelijk dienstbaar instrument te zijn. We zullen dan ook diep afhankelijk gaan worden van de Heilige Geest. We trachten ervoor te waken de Geest voor de voeten te lopen.
We leren volgen en overgeven. Wat wil de Geest? En waar wil de Geest ons gebruiken? We lezen in het boek Handelingen dat de Geest ook kan verhinderen om ergens aan de slag te gaan, omdat andere terreinen niet langer braak mogen blijven liggen. Onze missionaire ijver moet ook gelouterd worden in de diepe weg van uit handen geven en de Geest laten voorgaan. We raken dan ook niet gefrustreerd omdat we al maar muren tegenkomen. We leren dat muren door het geloof omver gaan vallen. Of dat er poorten in zitten. In elk geval leren we overgeven en loslaten om vandaaruit een nieuwe start te maken in de kracht van de Geest.
Want 'wie Hem nederig valt te voet, zal van Hem zijn wegen leren'.

De nood van kerk, land en volk wordt ons niet enkel op het hart gebonden, doch de Geest schakelt ons ook in om aan de slag te gaan. En ook dat heeft weer alles te maken met de rechtvaardiging van de goddeloze. Want we zien ruimte van zaligheid, dan, voor zelfs de grootste der zondaren. Voor iedereen in Nederland is er hoop. Want God rechtvaardigt goddelozen. We zullen daarom als hervormden het volkskerk-karakter niet los kunnen en willen laten. Niet om ons daarmee rijk te rekenen, maar omdat de nood ons is opgelegd.

Geloofsvrucht
En ook andere kerken zullen aangeraakt worden door deze evangelische bewogenheid. Want als de Geest gaat waaien over kerkmuren heen, dan gaat de geur van geloof en liefde en vreze des Heeren uitwaaieren naar land en volk.
Bovendien zal de eenheid der kerken dan geen doel op zichzelf zijn, maar uiting van geloofsvrucht met gerichtheid op de glorie van God en het heil van zondaren. Gemeente-opbouw zal staan in het kader van ranken die, verbonden met de wijnstok, beseffen dat ze zonder Jezus niets kunnen doen. Onze uitstraling als gereformeerde gezindte zal zegenrijk werken naar verloren zondaren toe. Er zal iets van de gloed van de oude-kerk van ons afstralen. Vol zelfverloochening zullen we dienstbaar willen zijn aan het Koninkrijk van God en daarin aan medemensen. De gemeenschap der heiligen zal opbloeien. We zullen zout zijn dat bederfwerend en smaakmakend is.
Bovenal zal werkelijke vernieuwing in de kerken dan aan de orde van de dag zijn. Het dodelijke virus waarin vernieuwing verstaan wordt als hollen van het ene experiment naar het andere, zal onschadelijk gemaakt zijn. En de levendmakende medicijn van het krachtige woord des Heeren zal wonderen verrichten waarin velen tot geloof en bekering komen.

De splinter en de balk. Wie heeft de splinter en wie de balk? In elk geval worden we geroepen om de geesten te onderzoeken of ze uit God zijn. Doch dat kan enkel wanneer we zelf 'in de Geest zijn' d.w.z. wanneer de Geest woning in ons heeft en houdt. En dan komen de dingen teer te liggen. Want de Geest is teer en maakt teer. De splinter bij de ander zullen we pas ontdekken, wanneer we eerst de balk bij onszelf verwijderd hebben. We zijn niet hooggevoelend maar vrezend. Omdat we vrezen de Geest te bedroeven, God te onteren en de medemens door ergernis van het evangelie te vervreemden. Ons verlangen is om juist het tegendeel te mogen verrichten, nl. mensen bij Jezus te brengen.

Stille tijd
Dat zal ook betekenen dat we onze agenda trekken en meer tijd inplannen voor gebed en stille tijd. Hoeveel tijd per dag besteden we aan gebed en aan eten van het woord van God als het brood voor het hart, omdat we niet zonder Jezus kunnen als het Brood des levens?
We leven vandaag in een tijd dat de gesel van de jacht naar economisch rendement als een zweep over ons leven gelegd wordt.
Want de tijd is van ons… wordt ons geleerd. Terwijl de bijbel ons leert dat de tijd van God is. Vandaar: 'Mijn tijden zijn in Uw hand'. Is er vandaag niet het risico dat de vele indrukken die door media e.a. op ons afkomen, doornen zijn die het zaad van het woord van God dreigen te verstikken? Om nog maar te zwijgen van het vele gif dat via reclame en lektuur onze ziel tracht te vergiftigen. Daarom is 'tegengif' nodig nl. de medicijn van het heerlijke woord van God en de verborgen omgang met de levende Christus. Dus stille tijd nodig waarin we weer leren 'eenzaam te zijn en met God gemeenzaam'. Dat zal het vuur van het geloof en de liefde helder doen opvlammen. Dat zal de broeder en zusterband zo versterken dat de wereld aanleiding heeft om te zeggen: 'Ziet hoe hef ze elkander hebben'. Dat zal de polarisatie doen verschrompelen, zozeer zelfs dat de Heilige Geest het omsmeedt tot hernieuwde liefde. We hebben zoveel werk aan de balk in eigen oog, dat ons de tijd vergaat om ons druk te maken over de splinter in het oog van de ander. De gereformeerde gezindte zal er anders uit gaan zien dan nu.

Liefde
Is er geen reden, helaas, om te zeggen dat we in de gereformeerde gezindte van dit moment, nog behoorlijk de rechtzinnigheid bezitten, doch dat het geloof en de liefde en vooral de vreze des Meeren al te veel zoek zijn? Moet daarom de agenda niet andere prioriteiten gaan krijgen? Moet er niet meer een vorm van ascese gezocht worden, waarin tot uiting komt dat we een vreemdeling zijn hier beneên? Ook in onze gezinnen, zodat daar het levende geloof weer opnieuw gaat fonkelen?!

En wat zal dat zegenend doorwerken naar kerk en samenleving. Want Christus zal levende werkelijkheid zijn op alle terreinen van het leven. De samenleving zal weer een ziel krijgen, nl. Christus de Heere die leeft en regeert tot in eeuwigheid. En wat de splinter en de balk betreft… we zullen als gereformeerde gezindte zo zegenrijk bezig zijn met onze eigen balk, dat anderen de splinter bij zichzelf a.h.w. 'vanzelf' gaan ontdekken en verwijderen. Waarmee gezegd wil zijn dat we fonkelend getuigenis afleggen van onze rechtvaardiging als goddeloze. Ootmoed zal ons sieren… we weten ons een goddeloze… De genade van God in Christus zal ons verblijden… want we weten ons gerechtvaardigd.. We worden niet topzwaar zodat we eenzijdig doorbuigen naar één kant. Onze goddeloosheid zullen we niet koesteren. Zwartkijker worden is er niet bij. Het verlost zijn in de rechtvaardiging wordt geen eenzijdig halleluja geroep en ook geen centraal stellen van de bekeerde mens. We leren staan in het evenwicht dat Luther ons zo krachtig heeft voorgehouden, nl. 'tegelijk gerechtvaardigd en tegelijk zondaar'. Praise-avonden van de goede soort, waarin we God loven en prijzen… én boete-avonden, waarin we al bevende ons willen verootmoedigen voor de hoge God… ze zullen elkaar afwisselen. Immers, niet enkel God loven en prijzen is indrukwekkend mooi en bijbelse roeping. God aanbidden vanuit diepe ootmoed is het evenzeer. En we zullen dan minder druk zijn met onszelf en met al onze persoonlijke en kerkelijke problemen. We gaan het druk krijgen met wat er eigenlijk aan de hand is, nl. onze schuld voor God en hoe we die kwijt kunnen raken. Bovenal gaan we het dart druk krijgen met God Zelf. Om Hem ten eerste in zijn glorie te bejubelen… en om Hem ten tweede vanuit boete en berouw te aanbidden.

Genade
Bovendien heeft de balk dan geen verwijt meer naar de splinter en de splinter niet naar de balk. Want beide weten ze dat ze eruit moeten en dat alleen God door zijn genade daartoe in staat is. Dat geeft verbondenheid, solidariteit nl. èn in de schuld… èn in de verlossing door Christus. De eenheid in Christus gaat opbloeien en grondslag vormen voor eenheid in de kerken. De gereformeerde grondslag die ons zo lief is, gaat functioneren in een levend geloof. Kortom: wij gaan ons bekeren tot de levende God. En het kan niet uitblijven of God gaat Zich dan tot ons wenden in genade en ontferming. Wat zal Nederland daar van opkijken!

R. H. Kieskamp, Leerdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen