De Maria Magdalena's en Pasen

Meervoud?

Misschien kijkt u wat verwonderd op als u de kop van dit artikel leest: de Maria Magdalena's (meervoud!). Jamaar, zegt u... we ontmoeten in het Nieuwe Testament toch maar één Maria die de toevoeging Magdalena achter haar naam heeft staan? U hebt gelijk. Het 'meervoud' moet u echter opvatten in de zin van: ook vandaag zijn er ongetwijfeld nog vrouwen die op Maria Magdalena lijken, die zich in deze vrouw herkennen. Maar om dat zo te kunnen stellen is het eerst zaak wat beter kennis te maken met Maria Magdalena zelf. Die toevoeging 'Magdalena' is trouwens niet overbodig want we ontmoeten in het Nieuwe Testament heel wat Maria's. We denken dan uiteraard in de eerste plaats aan de moeder van Jezus: Maria uit Nazareth! Maar we ontmoeten ook een Maria van Bethanie: de zuster van Martha en Lazarus en een zekere Maria van Klopas (Joh.19 : 25) En dan zijn we nog steeds niet volledig.

Magdalena
De toevoeging 'Magdalena' verwijst naar de plaats waar deze Maria vandaan komt: het plaatsje Magdala, gelegen aan het meer van Galilea (zo'n vijf kilometer boven Kapernaum). In het Nieuwe Testament maken wij voor het eerst kennis met haar in Lukas 8 : 2. In dat gedeelte (8 : 1-3) lezen we dat Jezus rondreist 'van de ene stad en vlek tot de andere, predikende en verkondigende het Evangelie van het Koninkrijk Gods'. Overal verkondigt Jezus Christus het goede nieuws. De 12 discipelen zijn bij Jezus. Maar zij niet alleen. Er zijn ook vrouwen die Hem volgen. In vs. 2 worden ze nader geïntroduceerd: 'en sommigen vrouwen, die van boze geesten en krankheden genezen waren, namelijk Maria, genaamd Magdalena, van welke zeven duivelen uitgegaan waren'...

Bevrijding
Jezus Christus heeft deze Maria bevrijd! Verlost van demonische machten! Maria Magdalena zal straks op Pasen de eerste zijn die de Opgestane Heiland persoonlijk ontmoet. (Joh. 20). Maar Zijn enorme macht heeft zij al eerder mogen ervaren. Hier in Galilea. Waar zij eerst getiranniseerd werd door die afschuwelijke boze geesten. Zeven duivelen staat hier expliciet. Dat is geen kleinigheid. Wat een druk zal dat op haar leven hebben gelegd. Wat een onrust zal er in haar hart zijn geweest. Je bent je zelf niet, je wordt geleefd, je voelt je niet vrij. Je bent niet gelukkig. De Maria Magdalena's en Pasen. Pasen: het open graf. Jezus Christus die de dood overwint. Die de machten heeft onttroond. Maria Magdalena: voor de ontmoeting met Jezus een gebonden vrouw.

Ook nu?
Herkenbaar? Je moet altijd ontzettend voorzichtig zijn om overal maar even de invloed van de satan te bespeuren... en mensen zomaar het etiket 'occult' op te plakken. Want behalve de problemen die mensen dan al hebben, krijgen ze er ook nog een probleem bij dat ze 'occult belast' zijn. Alsof hun andere problemen nog niet erg genoeg zijn... Toch valt niet te ontkennen dat juist ook in onze tijd er mensen zijn die 'geestelijk gevangen' worden gehouden. Getiranniseerd. Een paar maanden geleden was ik op het Spui (het plein vlakbij de Kalverstraat). Er stond een vrouw midden op het plein. Ze stond keihard te gillen. Hysterisch. Onafgebroken. Een voorbijlopende vrouw liep even naar haar toe... een poging om haar wat op te vangen en te kalmeren, maar ze werd uitgekafferd en droop af. Een ontzettend triest tafereel. Wat deze vrouw scheelde? Ik kan het niet vaststellen, maar er was wel het een en ander aan de hand. En zij is de enige niet. Mensen die geleefd worden. Gevangen zitten! En daardoor ook in een geweldig sociaal isolement terechtkomen. Gemarginaliseerden, noemen wij dat tegenwoordig. Maria Magdala was ook zo'n vrouw.

Rust
Soms wordt Maria Magdalena vereenzelvigd met de zondares waarvan we lezen in Lukas 7, de vrouw die Jezus' voeten zalft. Maria Magdalena wordt dan afgeschilderd als een prostituee. Zo werd bijvoorbeeld in 1324 in Napels een huis voor gevallen vrouwen het Magdalenahuis genoemd. Maar we lezen er niets van in het Nieuwe Testament. Trouwens, het is al erg genoeg wat Maria moet meemaken. De ontmoeting met Jezus verandert haar leven. Ze is weer benaderbaar. Begint weer te leven. Er valt weer met haar te leven. En vanaf dat moment volgt Maria Magdalena Jezus. Ze blijft heel dicht bij Hem. Heel dicht bij haar Bevrijder. En zo trekt ze met Hem mee van Galilea naar Jeruzalem. Van Magdala naar Jeruzalem. Toegewijd. Samen met andere vrouwen bekostigt zij de reis van Jezus. Haar vrijheid, geschonken door Jezus Christus, gunt ze ook aan anderen. Daar is haar leven op gericht. 

Waar zijn de mannen?
Opvallend, deze vrouwen! De twaalf discipelen en deze vrouwen, samen achter Jezus aan! Er gaat een signaal van uit. De twaalf discipelen roepen de rest van het volk op om zich achter Jezus te voegen! Deze vrouwen sporen de mannen aan, om niet afzijdig te blijven. Waar zijn de mannen? De vrouwen volgen, maar de mannen?! Herkenbaar? Zie ik het verkeerd dat er in het algemeen meer vrouwen op het Woord van God betrokken zijn dan mannen? Maria Magdalena. Ze gaat niet meer bij Jezus vandaan! We komen haar in het Nieuwe Testament opnieuw tegen aan het eind van Jezus' leven.

Erewacht
Op Golgotha slaat zij, samen met andere vrouwen, van verre het lijden en sterven van Christus gade (Mt. 27 : 56). Wat moet dat voor haar geweest zijn? Hij die haar het leven had weergegeven, wordt gedood! Hij die haar uit de duisternis had verlost, treedt nu Zelf in de duisternis. Haar band met Jezus dreigt doorgesneden te worden. De band die zo intens was. Dat blijkt ook na Zijn sterven. Jozef van Arimathea en Nicodemus hebben Jezus Christus begraven. En als zij dat voltooid hebben blijft Maria Magdalena, samen met de 'andere Maria', bij het graf achter. Een erewacht. Hij die haar bevrijdde, wordt nu gevangengehouden door de dood. Maria Magdalena moet dit verwerken. Als de sabbat aanbreekt moeten zij daar weg. Maar de sabbat is nog niet voorbij of Maria Magdalena gaat weer naar het graf terug.

Het laatste
Samen met de andere vrouwen: om het lichaam van Jezus te zalven. Om zo de geur van de dood tegen te gaan. Om de herinnering aan de levende Jezus 'levend' te houden! Dat is alles wat ze nog doen kan. De nagedachtenis aan haar 'tijdelijke' Bevrijder zal ze zo lang mogelijk in stand houden. Bij het graf gekomen constateert Maria dat de steen voor het graf is weggerold. De 'deur' van het graf staat open. In grote paniek snelt ze terug naar de stad, alarmeert Petrus en Johannes en keert achter hen aan terug naar het graf. Waar is het lichaam van haar geliefde Meester? Het is de Evangelist Johannes die ons in hfdst. 20 een close-up geeft van deze intens verdrietige vrouw. Ze weent! Ze is niet alleen haar levende Heere kwijt, maar nu ook nog Zijn lichaam. Al wenend kijkt zij in het graf en ziet daar twee engelen. Op de vraag waarom zij weent, antwoordt zij: 'omdat zij mijn Heere weggenomen hebben, en ik weet niet, waar zij Hem gelegd hebben'.

Enkelvoud
Een ontroerend antwoord. Intens geformuleerd. 'Mijn' Heere. Enkelvoud. Claimt Maria Magdalena Jezus voor haar zelf? Een vorm van 'heilsegoïsme', alleen maar uit op eigenbelang? Het is toch ook de Jezus van Petrus en van Johannes en van alle andere gelovigen? 'Mijn'. Dat geeft aan hoe centraal de plek van Jezus in haar leven was. Hoe ingrijpend Zijn daad van bevrijding. Hoe genezend Zijn optreden. Om Hem draaide het in haar leven. Hij was haar grote ontdekking! Leg dit 'enkelvoud' niet 'oppervlakkig' uit, het geeft juist iets aan van de 'inhoud' van haar geloof. Geen verlossing als zwevend idee, maar een ingrijpen Gods: concreet en echt! En nu wordt er weer ingegrepen. Opnieuw door Jezus Christus.
Als haar blik gevangen is door de dood en zij zich blindstaart op het lege graf... klinkt achter haar een stem: Maria. De stem van Jezus. Maria maar denken dat het de tuinman was... maar die kent haar niet. Jezus wel! Maria.

Maria
Zou Hij in Galilea haar zo hebben bevrijd? Haar naam noemend? ! Maria keert zich om: Rabbouni. Mijn Meester. De echo van Pasen! Opnieuw wordt Maria bevrijd. Nu niet van zeven duivelen, maar nu van de angst Jezus voor altijd te moeten missen. Verder te moeten zonder Hem. Maria. Ze wordt bij de dood weggeroepen. Weg bij het graf vandaan. Dat is Pasen! Een soort commando: je moet(!) geloven, je moet (!) blij zijn? De Heere God werkt persoonlijker: Maria! Hij noemt je naam. Hij spreekt je aan. In je persoonlijke omstandigheden, net zoals bij Maria eerst in Galilea, maar Hij spreekt mij ook aan in de diepste punten van mijn leven, bij het open graf, als daar de basisvragen boven komen... Als ik met de dood word geconfronteerd en ik zelf niet meer weet waar ik het zoeken moet. Maria! Genade is ontzettend persoonlijk. Je wordt aangesproken door God. Hij kent je bij name!

Persoonlijk
De zonde 'depersonaliseert'. Maakt je persoonlijkheid stuk. Heel expliciet was dat bij Maria Magdalena gebleken voor haar eerste ontmoeting met Jezus. Zeven duivelen die haar leven beheersen... dan heb je geen leven. Dan ben je jezelf niet...dan word je geleefd. Je raakt je identiteit kwijt, je hebt geen eigen naam meer. Je bent een 'het' en niet langer een 'hij' of' zij'. Zeker in de stad merk je dat, wie kent mij nu eigenlijk echt? ! Je ontmoet heel veel mensen: in de tram, op het station, in de winkelstraat. Maar wie 'kent' mij nu eigenlijk? Wie weet nu hoe je heet? Ben je als mens tegenwoordig geen optelsom van pincodes en nummers? Geef me uw postcode maar even, wordt je gevraagd. Wie je bent doet er vaak niet meer toe. Genade is 'persoonlijk'. Maria!

Loslaten
Geldt dat ook niet voor al die andere Maria Magdalena's. Mensen van wie je de naam niet weet, die je eigenlijk ook niet hoeft te kennen, liever zelfs niet kent. Oh ja, die vrouw, die schreeuwt altijd zo. Die man, die komt hier altijd voorbij, laat maar gaan. Zo is Jezus niet! Hij roept mensen tot Zich. Hoe? Hé, jij daar, ja jij?! Nee, Hij noemt je naam! Maria wordt door Jezus niet vastgepind op haar verleden. Hij komt haar juist toekomst bieden. Door dood en graf heen! Maria, Ik heb je bevrijd van die zeven geesten, maar Ik kan je zelfs bevrijden van de banden van de dood. Ik gaf je een 'nieuw' leven, zonder demonen, maar Ik geef je ook een leven, zonder de dood! Helemaal nieuw! Maria! Ze grijpt Jezus vast. Om nooit meer los te laten. Om weer op de oude voet verder te gaan. Laat me los, Maria. Zeg mijn broeders: Ik vare op tot Mijn Vader en uw Vader en tot Mijn God en uw God. Raakt ze Jezus toch weer kwijt? Moet ze toch weer zonder Jezus verder? Nee, Hij vaart op, maar Hij verliest Maria Magdalena niet meer uit het oog. Nooit meer! Ze blijft bevrijd! Ze is verlost. God heeft haar welgedaan. Toen en nu! En tot in eeuwigheid!

Hopeloze gevallen?
De Maria Magdalena's en Pasen. Hopeloze gevallen bestaan niet. Wel 'hopeloze mensen'. Mensen zonder hoop. Toen de enkele jaren geleden overleden bekende zendingsman Lesslie Newbigin als zendeling uit India naar Engeland terugkeerde, vroeg men hem: 'wat vond u het moeilijkste in de overgang van India naar Engeland?' En voortdurend gaf hij als antwoord: het verdwijnen van de hoop. Pasen: er is hoop! Christus leeft. 'Hopeloze mensen' wil God bij de naam roepen.

Pasen 2001
Op hetzelfde plein (het Spui) waar ik een paar maanden geleden die vrouw hoorde schreeuwen, komen op 1e paasdagmiddag enkele christenen bij elkaar, ze hopen op dat plein eerst wat paasliederen te zingen om vervolgens met mensen in gesprek te komen over de opgestane Heiland. Hopelijk is deze vrouw er ook! En kan zij worden aangesproken door Jezus. Met name! En hopelijk ook de andere Maria Magdalena's. Jezus heeft hen namelijk wat te zeggen. Het is immers Pasen (geweest). Maria's worden geroepen en gezonden!

C. VAN DUIJN

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen