Globaal bekeken

Vrijzinnigheid in kaart gebracht', kopt een artikel van Hans te Winkel in VrijZicht, het vrijzinnige blad voor levensbeschouwing en cultuur. Hoe het aantal vrijzinnige predikants- plaatsen (plaatsen met een vrijzinnige predikant) in de hervormde kerk daalde:
• Het aandeel vrijzinnig-hervormde predikantsplaatsen bleef tot eind jaren dertig nagenoeg hetzelfde (1926:28, 5%, 1936: 27,2% van het totaal aantal hervormde predikantsplaatsen). Na de oorlog zette een daling in (1947:22, 4%, 1956:19,3%, 1961:17,5%). Daarbij moet bedacht worden dat een aanzienlijk deel van deze predikantsplaatsen (lang) vacant was. In 1936 gold dat voor 24,2% van de vrijzinnige predikantsplaatsen en in 1947 zelfs voor 34,5% (vrijzinnige predikantsplaatsen waren vaker en langer vacant dan rechtzinnige).
Tot halverwege de zestiger jaren rekende toch nog steeds een substantieel deel van de hervormde dienstdoende predikantsplaatsen zich tot de vrijzinnigheid: 1961: 283 predikanten, 1966: 238 predikanten; een aantal van hen waren niet aan een gemeente verbonden, maar werkten in algemene dienst van de kerk of met een bijzondere opdracht (bv. in een ziekenhuis). En al sinds het begin van de 20e eeuw waren ook altijd hervormde predikanten werkzaam geweest in afdelingen van de WH (in 1966:12) of in die van de NPB (in 1966 ook 12). In de zeventiger en tachtiger jaren slinkt het aantal vrijzinnige predikantsplaatsen snel. In 1966 waren er nog 198 vrijzinnige predikanten in hervormde gemeenten werkzaam; twintig jaar later nog 58 en in het jaar 2000 nog 33.
Wat betreft de regionale spreiding vinden er ook opvallende verschuivingen plaats. In 1926 werkte van alle vrijzinnig-hervormde predikanten 484% in de drie provincies Groningen, Friesland en Drenthe; bijna de helft dus! In 2000 was dat 27 %; nog ruim een kwart. Die cijfers zijn voor Noord- en Zuid-Holland samen: 1926: 27,9% en 2000: 57, %; een verdubbeling, waarbij met name Zuid-Holland (zie tabel) een opvallende ontwikkeling laat zien.

Uit het boek van ds. A.F. Troost:
Praten met Prediker;
Uitg. ARK-Boeken, Amsterdam; (zie Aankondigingen) een fragment bij Prediker 6.
De rijkdom van deze wereld kan ons niet bevredigen. De rijkdom die de massamedia ons voortoveren is niet meer dan schone schijn. En de rijkdom die een volmaakt inzicht in de zin van het leven ons zou kunnen brengen is voor mensenkinderen niet te bereiken. Een intens verlangen daarnaar maakt je alleen maar wanhopig.
Hoe langer ik erover denk, des te meer ga ik geloven dat je gelijk hebt, Prediker, groot gelijk! Genot is van God. Het genieten van de kleine dingen van elke dag, dat is een vreugde waarbij de glans van elke andere rijkdom dof en doods in de schaduw staat.

Leendert Bron, boomchirurg in de Betuwe, vertelde ooit eens in het televisieprogramma Showroom over zijn beroep. Gevraagd naar zijn bezigheden zei hij lachend:
Boomchirurg ... ha ... ha ... vroeger heette ik gewoon snoeier. Als iemand in de tuin een boom heeft met een dooie tak en hij zaagt die er netjes glad af, dan is-ie ook boomchirurg. Dan heeft-ie ook z'n best erop gedaan en dan is de boom hem zeer dankbaar. Als ik een boom zie die ik opgeknapt heb, dan ben ik in mijn hart heel trots. Ik werk ook op buitenplaatsen van rijke mensen. Daar ben ik helemaal niet jaloers op. Dat hoeft ook niet, want jij mag net zo goed naar die bomen kijken en er net zoveel van genieten als die mensen. Als je door zo'n bos loopt, mag je al het mooie ervan afkijken en jou kost het niks als je erdoor loopt, maar de mensen waar het van is, die kost het hopen geld. Die liggen 's nachts wakker omdat ze het niet meer betalen kunnen ...

Beste Prediker, jij zei ooit: 'Beter is het zien der ogen dan het jagen der begeerte.' Zo is het. En gezegend de mens die daar van genieten kan!'

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen