De leerkracht als TomTom

Allereerst komen de vakken die de geest betreffen aan bod, als eerste het godsdienstonderwijs. Frank van den Bos, docent godsdienstdidactiek, heeft zijn bijdrage de veelzeggende titel de leerkracht als TomTom gegeven. Godsdienst op de basisschool is meer dan een vak. Het is een way of life. Als het goed is, staat het iedere dag op het rooster. Het is van belang dat voor geloofsonderwijs en - opvoeding de adequate zaken in de meest gevoelige periode aan te bieden. In zijn artikel geeft Van den Bos een overzicht van de kenmerken, die behoren bij een bepaalde leeftijdsgroep. Onder het kopje De leerkracht als een TomTom komt duidelijk tot uiting dat de leerkracht richtingbepalend is voor de kinderen. Juist op het gebied van de beleving is hij een rolmodel. In de godsdienstlessen wijst de leerkracht de Weg. Verhalen moeten beleefd, dus verteld worden! Na iedere bijbelles moet er een verwerking plaatsvinden. Kinderen moeten kunnen nadenken over het verhaal. Zo kunnen ook mogelijke misverstanden opgeruimd worden. Tevens krijgen het zingen en het bidden in dit artikel aandacht.
Laat leerlingen gebedspunten aandragen. Ook het geestelijk lied kan de vertelling uit de Bijbel doen verwerken. Verder worden er over het symboolgebruik, bijvoorbeeld het ontsteken van een adventskaars, behartigenswaardige dingen geschreven.
In het hoofdstuk De geest komt verder aan de orde: filososfie, sociale vorming (jij bent uniek), morele vorming en drama aan de orde. Het artikel over drama zal op een aantal scholen herkenning geven, terwijl andere scholen – ik denk aan het reformatorisch onderwijs – zich daarin niet zullen herkennen. Toch is het geen verkeerde zaak om aan de hand van dit artikel je als schoolteam daar opnieuw op te bezinnen.

De tong
In het hoofdstuk De tong komt allereerst muziek aan de orde. Femmelies Minnema, leerkracht op een evangelische basisschool, beschrijft een tweetal casussen: uit onder- en bovenbouw. Muziek heeft in het basisonderwijs een extra dimensie: muziek met als doel en betekenis om God te eren. Maar dat niet alleen.
Kinderen krijgen ook te maken met muziek die niet christelijk is. Leerlingen uit roep 7 en 8 beginnen al snel over Idols, TMF, MTV of The Box. In de muzieklessen moeten leerkrachten leerlingen toerusten hoe ze dienen om te gaan met niet christelijke muziek en muziek die goddeloos is. Zo kunnen ze ook wat de muziek betreft zelfstandig als christen in deze wereld staan.

In zijn artikel over de Nederlandse Taal behandelt Peter Bareman, verbonden aan de Gereformeerde Hogeschool te Zwolle, de ontwikkeling van de taal bij kinderen en staat hij stil bij drie uitgangspunten voor het taalonderwijs op de basisschool: leerlingen dienen geholpen en gestimuleerd te worden in hun taalontwikkeling, taal heeft een communicatief karakter en kinderen moeten afgesproken taalconventies hanteren. Achter deze benadering gaat de overtuiging schuil dat christelijk onderwijs kinderen opvoedt om de levende taal in al zijn creatieve en communicatieve aspecten te leren beheersen en te ontwikkelen. Bij het ontwikkelen van deze aspecten staat de leerkracht centraal. Ook in het taalgebruik moet de leerkracht tonen dat hij volgeling van Christus is. Bareman geeft voorbeelden hoe de school leerlingen kan leren de taal als unieke scheppingsgave te gebruiken.

De hersenen
Kun je christelijk rekenen? Voor iedereen is twee en twee toch vier? Op deze vraag gaf prof. J. Waterink in zijn Grondslagen van de didactiek al een positief antwoord. Ook Nico den Besten, docent rekenen aan de hogeschool Driestar educatief, komt tot deze slotsom. Allereerst geeft hij een aantal kenmerken uit de verschillende ontwikkelingsgebieden van kinderen om goed realistisch rekenonderwijs te geven. Daarna geeft hij een aantal lesvoorbeelden waarbij het christelijk aspect duidelijk naar voren komt. Rekenonderwijs is meer dan het leren oplossen van rekenproblemen. In het rekenonderwijs liggen ook volop mogelijkheden om Gods Woord en Zijn schepping beter te leren kennen. In dit hoofdstuk komen ook de zaakvakken aan de orde. Zo behandelt Arthur van den Oever, docent geschiedenis aan Driestar educatief, of geschiedenis mensenwerk of Gods werk is.
De ruimte ontbreekt om uit het hoofdstuk De spieren het gymnastiekonderwijs te bespreken. Een goede raad als slot: laat schoolbesturen hun leerkrachten dit boek cadeau doen met de opdracht om zich te bezinnen op de verschillende vakgebieden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen