Het hoofd erbij houden

B ijna drie jaar is ds. C.A. van der Graaf nu predikant. In de herfst van 2007 werd hij als hervormd predikant bevestigd in Waardenburg-Neerijnen, zijn eerste gemeente. Meteen begon hij met het houden van leerdiensten.

‘Ik vind het belangrijk dat er zo veel mogelijk een verschil wordt aangebracht tussen de morgendienst en de avonddienst, zodat kerkgangers niet twee keer min of meer hetzelfde menu voorgeschoteld krijgen.’ Omdat ds. Van der Graaf momenteel ongeveer twee keer per maand in de avonddienst voorgaat in de eigen gemeente, kan hij ‘helaas’ niet elke zondag een leerdienst houden.

Serie preken

‘In mijn eerste jaar ben ik begonnen met een serie preken onder de titel ‘Waarom ik een christen ben’. De naam voor deze serie leende ik van John Stott. Hij schreef in 2003 een boekje met deze titel, waarin hij op persoonlijke wijze de kern van zijn geloof in God beschreef. In deze preken heb ik, heel basic, enkele kernnoties uit het christelijk geloof behandeld.

In het tweede jaar richtte ik me meer op de inhoud van de Heidelbergse Catechismus. Niet alle onderdelen van de Heidelbergse Catechismus zijn naar mijn mening even geschikt om in een kerkdienst te behandelen – ik denk aan de befaamde bespreking van de ‘paapse mis’ –, daarom koos ik ervoor om de structuur van de catechismus als leidraad te nemen.

Achtereenvolgens heb ik het geloof (Apostolische geloofsbelijdenis), het gebod (Tien Geboden) en het gebed (Onze Vader) behandeld.

Tijdens de voorbereidingen van deze preken heb ik de Heidelbergse Catechismus er steeds bij genomen als een waardevolle stem uit de traditie waarin de kerk staat. Ik wil me in de leerdiensten niet beperken tot de Heidelberger. Verschillende theologische thema’s die vandaag actueel zijn, worden in de catechismus immers niet of nauwelijks besproken. Ik denk aan Israël of aan het werk van de Heilige Geest.’

Franca Treur

‘Zo mogelijk wil ik aansluiten bij de actualiteit. Als een soort tussendoortje hebben we dit jaar daarom stilgestaan bij het boek Dorsvloer vol Confetti van Franca Treur en staat er een serie ‘Struikelblokken’ op het programma. In deze laatste reeks wil ik enkele moeilijke vragen die in of aan het christelijk geloof gesteld worden, behandelen.’

Hoe belangrijk vindt u de leerdienst voor de opbouw van de gemeente?

‘Een christen moet in de liefde tot God ook zijn hoofd erbij houden. Ik denk dat het onontbeerlijk is dat een christenmens enigszins op een rijtje krijgt en houdt wat hij gelooft en in Wie hij gelooft. De liefde tot God wordt gewekt en gevoed door de kennis die van Hem wordt opgedaan in Zijn Woord. Het is dus van belang dat christenen zicht hebben op de rode draad die door de Bijbel heenloopt. De belijdenisgeschriften, als neerslag van wat de kerk der eeuwen uit de Bijbel heeft opgedolven, helpen daarbij.’

Relativeren

‘Daarnaast ben ik ervan overtuigd dat kennis ook weerbaarder maakt tegen allerlei vormen van twijfel en kritiek, waar de gelovige op momenten mee te maken krijgt. Ik zeg hiermee niet dat kennis daarvoor immuun maakt, maar als je een beetje op een rijtje hebt welke goede redenen er zijn om te geloven wat je gelooft en als je enig zicht hebt op de onderhuidse samenhang in de Bijbel, dan kun je veel kritiek en twijfel veel beter relativeren en een plek geven.

Verder geldt: wil je buiten de kerk getuigen van de hoop die in je is, dan moet je zorgen dat je beslagen ten ijs komt. Op het moment dat je jezelf in onze tijd profileert als een volgeling van Jezus, roept dit bijna automatisch vragen op bij mensen in je omgeving. Het is goed om daarop voorbereid te zijn.

Redenen genoeg dus om te blijven werken aan het kennisniveau van de gemeente. Wat mij betreft is de avonddienst bij uitstek de gelegenheid om te werken aan deze noodzakelijke, permanente educatie.’

Denkinspanning

Hoe bereikt u dat de leerdienst onder

ouderen en jongeren een positief imago heeft?

‘Ik houd me niet zo bezig met het imago van de themadiensten. Ook wat betreft de leerdiensten geldt: zoveel hoofden zoveel zinnen.

Voor sommige mensen in de gemeente heeft het woordje leren een negatieve klank. Ik kan me dat wel voorstellen; er wordt inderdaad in de leerdienst een bepaalde denkinspanning gevraagd. Als je doordeweeks gewend bent om vooral met je handen te werken, kan zo’n dienst een opgave zijn. Tegelijk merk ik dat anderen het juist erg op prijs stellen als het geloof wat meer systematisch uit de doeken gedaan wordt. Hoe het ook zij, het is belangrijk om te blijven bouwen aan het kennisfundament van de gemeente, waarbij ik meteen zeg dat we ons hierbij afhankelijk moeten weten van de Heilige Geest.’

A4

‘Natuurlijk probeer ik te doen wat in mijn vermogen ligt om het leerproces optimaal te laten verlopen. Ik probeer mensen actief bij de diensten te betrekken. Meestal geef ik ruim van tevoren aan welk thema behandeld gaat worden en stel ik mensen in de gelegenheid om eventuele vragen die bij het thema leven, via mail, telefonisch of terloops bij mij in te leveren. Deze kan ik dan gebruiken bij de voorbereiding van de preek.

Bij het schrijven van de preek wil ik voorkomen dat de preek een soort opsomming van feiten wordt. Ik laat me daarom zoveel mogelijk leiden door de vraag: wat betekent dit thema voor onze relatie met God en ons staan in de wereld? Aan het eind van de kerkdienst krijgen de mensen een zogeheten ‘Slotakkoord’ mee naar huis. Op deze A4 geef ik een korte samenvatting van de preek, enkele suggesties om verder te lezen in de Bijbel en de belijdenisgeschriften, een aantal gespreksvragen en een kort gebed om te bidden naar aanleiding van het behandelde thema.

Ik heb van verschillende kanten gehoord dat mensen dit zeer op prijs stellen. Ze worden op deze manier in de gelegenheid gesteld om het één en ander nog eens rustig na te lezen en te overdenken. Het leuke is ook dat mensen na verloop van tijd een heel stapeltje verzameld hebben en zo ook echt een bewijs in handen hebben dat er ‘gewerkt’ wordt in de gemeente. Elk ‘Slotakkoord’ wordt na de kerkdienst op de website van de gemeente geplaatst. Van de webmaster begrijp ik dat dit voorziet in een behoefte.’

Tineke van der Waal

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen