Wonden en zonden

E r zijn verschillende mogelijkheden denkbaar om te werken aan een verwond gevoelsleven. We mogen dankbaar gebruikmaken van de kennis en ervaring van psychologen en psychiaters. Soms zijn de wonden zo diep dat een psychotherapeutische behandeling nodig is.

In charismatische kring ligt de nadruk op het gebed om innerlijke genezing of genezing van herinneringen. Dat wordt dan doorgaans gekoppeld aan de behoefte om kwetsuren uit het verleden onder ogen te zien en op te lossen. In het gebed om innerlijke genezing worden beschadigde gevoelens, wonden en zonden vanuit het verleden opengelegd. De gedachte hierbij is dat in dat gebed de beschadiging van het gevoelsleven en de pijn uit de herinnering verdwijnt, doordat het verleden zelf in de (verbeelde) aanwezigheid van Jezus op een positieve wijze wordt herbeleefd. Het uitgangspunt voor deze vorm van gebed om innerlijke genezing is vooral de tekst uit Hebreeën 13:8: ‘Jezus Christus is gisteren en heden dezelfde en tot in eeuwigheid.’ Jezus wordt gevraagd de pijnlijke herinnering in het leven van een beschadigd mens binnen te gaan en de blokkades, innerlijke conflicten, angsten en gekwetstheid die in het verleden zijn ontstaan en de groei in relatie tot God, medemensen en zichzelf belemmeren, te overwinnen. De verbeelding van Jezus’ concrete aanwezig-heid tijdens het gebed om genezing van het beschadigde gevoelsleven is dus het centrale punt.

Niet afdwingen

Hier wil ik een kritische kanttekening bij plaatsen. De verbeelding kán helpen als een middel om de werkelijkheid van de aanwezigheid van de Heere Jezus te ervaren, maar dan zal ons voorstellingsvermogen wel heel bewust onder de gehoorzaamheid en heerschappij van Christus gebracht moeten worden. En zelfs als dat gebeurt, kunnen wij de aanwezigheid van de Heere Jezus niet afdwingen of naar onze hand zetten. Met ander woorden: een beschadigd gevoelsleven of de herinnering aan een traumatische gebeurtenis kan niet zomaar worden uitgewist door de aanwezigheid van Jezus daarin te claimen.

Ons verleden kan niet zomaar veranderen door een gebed waarin wij de aanwezigheid van Jezus afdwingen. Onze houding ten opzichte van het geschonden verleden kan dat wel, zodat wij genade ontvangen om ermee te leren leven. Dit is wel een langdurig en moeilijk proces.

Verzoening

Hoe kan dit proces dan wel vruchtbaar gemaakt worden in ons bestaan? Als het gaat om heling van een verwond gevoelsleven ligt voor mijzelf het uitgangspunt in het verzoenend werk van de Heere Jezus Christus. De dragende grond is de geloofswetenschap dat Hij in Zijn kruis en opstanding niet alleen onze zonden maar ook onze wonden gedragen heeft.

Jezus Christus kent ons in onze vervreemding van Hem, in de vervreemding van de naaste en in de vervreemding van onszelf als gevolg van zonden en wonden die ons bestaan doortrekken. In het verzoenend lijden en sterven en in de opstanding van Christus ontvang ik door het geloof bevrijding uit die vervreemding. Hoe diep ons leven ook verwond is door wrok, teleurstelling, angst, afwijzing en onrecht, wij mogen ons dankzij het volbrachte werk van de Heere Jezus als Zijn kinderen geliefd en aanvaard weten. Hoe gebroken ons bestaan in Gods ogen ook is, Hij wijst ons niet af, maar ziet ons door het offer van Jezus Christus in genade aan. Dat is de basis van waaruit een proces van innerlijke genezing kan plaatsvinden. Belangrijk is dan wel dat wij onszelf ook laten verzoenen met God en ons door Hem laten beminnen.

Laten zien

Vervolgens moeten we ook de moed hebben om onze wonden aan Hem te laten zien en onze innerlijke pijn hierover open te leggen voor God, hoe pijnlijk dat ook is. Doen we dat niet, dan blijven we innerlijk verwond en zullen ook de symptomen die bij ons beschadigde gevoelsleven horen niet verdwijnen. We blijven bitter, angstig, onzeker, teleurgesteld en achterdochtig. Leggen wij onze zonden en wonden niet open voor God, die ons om Christus’ wil in liefde en genade aanvaardt, dan kan Hij Zijn genezend werk niet doen. De Heere verheugt zich als wij ons verwond zijn niet verdoezelen, maar naar Hem toekomen om genezing te ontvangen. Het is het verlangen van Zijn hart om gebrokenen van hart te genezen, zegt de dichter van Psalm 147.

Zonden en wonden

Om duidelijker zicht te krijgen op het proces van genezing van een beschadigd gevoelsleven is het van wezenlijk belang om te zien dat verwondingen meestal niet op zichzelf staan. Vaak zijn ze verweven met zonden in ons leven. Het

is daarom belangrijk om te beseffen dat er verschil is tussen zonden en wonden, al is het onderscheid niet zo helder omdat ze met elkaar te maken hebben.

Enerzijds is het zo dat veel zonden uit wonden voortkomen. Alle zonden, zo maakt de Bijbel ons duidelijk, komen ten diepste uit ons hart voort. Het begint bij onze gevoelens die niet zuiver meer zijn, omdat het gif van de zonde daarin is binnen gedrongen. Dat is al aan de orde vanaf Adam en Eva, bij wie het verlangen naar macht, hoogmoed, trots, het als God willen zijn het punt is waar ze verleid worden. De zonden van haat, hebzucht, wrok en hoogmoed, vinden hun oorsprong in de fundamentele gevoelens van het mensenleven. Dat betekent dat we er rekening mee moeten houden dat een geschonden hart de bron is van allerlei problemen, zwakheden en zonden.

Overtreden

Anderzijds zijn er veel wonden van ons hart die uit zonden voortkomen. Door Gods geboden te overtreden kom je in een situatie te-

recht die pijn, verdriet en beschadiging van het gevoelsleven met zich meebrengt. Dit kan concreet zichtbaar worden bij het verbreken van een huwelijk, als een van de partners overspel pleegt

of omdat hij of zij niet in staat is met de eigen zwakheden of die van een ander om te gaan. Dat heeft vaak diepe wortels, die we eerder als wonden dan als zonden moeten zien. De concrete daad van overspel, ontrouw is echter wel degelijk een zonde en die kan leiden tot pijn, eenzaamheid en verdriet bij beide partners.

Een andere situatie waar zonden en wonden door elkaar lopen is aan de orde waar wij innerlijk zo verwond zijn dat we (nog) niet in staat zijn vergeving te ontvangen. Denk aan iemand die het slachtoffer is van misbruik of mishandeling, of die in zijn jeugd zoveel afwijzing heeft ervaren dat hij zichzelf niet kan aanvaarden en ook de aanvaarding door God niet kan aannemen. Het is dan moeilijk om te geloven dat God onvoorwaardelijk liefheeft, maar ook van harte bereid is om vergeving en genezing te schenken.

Pastoraal gesprek

Belangrijk is dat dit complex van zonden en wonden in het pastorale gesprek aan de orde komt en er een zekere ordening plaatsvindt. Om zo enerzijds de weg van heling van beschadigde gevoelens te gaan en anderzijds de zonden voor God te belijden en vergeving te vragen. Alleen een zo zuiver mogelijke onderscheiding kan helpen om vergeving en heling te ontvangen. Dit kan en zal uiteindelijk helpen om hoe langer hoe meer als een volwassen en verantwoordelijk mens in het leven te staan.

Ik gaf al aan dat met het oog op het pastoraat de basis in het verzoenend werk van de Heere Jezus Christus ligt. Dat is fundamenteel voor het werkelijk innerlijke gene-

zing ontvangen. Maar ook het gedenken kan genezing bevorderen. Wat ik bedoel? Iedereen draagt in meer of mindere mate herinneringen met zich mee aan een of meerdere pijnlijke

gebeurtenissen in ons leven. De pijnlijke herinnering hoeven we niet op zichzelf te laten staan, we kunnen er een fijne herinnering naast plaatsen. Goede herinneringen, niet zozeer uit ons persoonlijk leven, maar vanuit onze omgang met God en met Zijn Woord. Naast de herinnering aan onze verwonde gevoelens mogen we leren om genezende herinneringen te plaatsen, die God ons vanuit het Evangelie aanreikt.

Gedenken

Als het in het perspectief van de Bijbel gaat over herinneren, dan spreken we over gedenken. Gedenken is naast verzoening een wezenlijk aspect in het proces van genezing van ons beschadigde gevoelsleven. Het gaat dieper dan herinneren. Herinneren is in zekere zin graven in je geheugen en peuteren in je verwonde gevoelsleven. Herinneren is vooral een activiteit van je geest, van je verstand.

Gedenken is iets anders. Dat is niet alleen een zaak van het hoofd, maar vooral van het hart. Bij gedenken worden de woorden van God, die tevens Zijn daden zijn, door de Heilige Geest te binnen gebracht in je innerlijke mens. Die woorden en daden van God worden ons verkondigd en komen van de ander kant. Het is goed om naast pijnlijke herinneringen de gedachtenis aan wat God in de Heere Jezus Christus gedaan heeft en doet te plaatsen. Daarin kan het gedenken aan Zijn trouw, Zijn onvoorwaardelijke liefde en Zijn jawoord over ons leven, dat klonk aan het begin van ons leven bij de doopvont, helend werken. Het belangrijkste in de zoektocht naar genezing van beschadigde gevoelens is het gedenken van Jezus’ lijden, sterven en opstaan uit de doden. Hem gedenken als de gekruisigde en opgestane Heere, te midden van een wirwar aan gevoelens, kan ons helpen om inzicht en uitzicht te krijgen op de weg naar genezing. Want wat hebben wij vooral nodig om in de aanvechting rond beschadigde gevoelens en de gevolgen daarvan onze weg te gaan? Toch vooral de overwinningskracht van de Heere Jezus? Zijn opstandingskracht is sterker dan het kwaad mij aangedaan door anderen of door mij anderen aangedaan. Sterker ook dan al het negatieve in ons bestaan, waardoor wij onszelf als door God en medemens veroordeeld ervaren. Door Hem in gedachtenis te houden ontvang ik de kracht om gaandeweg mezelf, met alle butsen en deuken, als waardevol en kostbaar mens te zien voor de Heere God. Gedenken verzoent met het verleden, geeft hoop voor het heden en schenkt uitzicht op een gezegende toekomst.

J.C. van Trigt

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen