Seksualiteit en preken

Dit citaat van mevrouw Alie Hoek-van Kooten uit een artikel van het Nederlands Dagblad (15 november 2010) is een reactie op een onderzoek dat heeft plaatsgevonden onder christelijke jongeren over hun opvattingen wat betreft seksualiteit. Ze is geschokt over de uitkomsten. Het blijkt namelijk dat een groot aantal jongeren van christelijken huize nagenoeg niet anders met seksualiteit omgaat dan jongeren van niet kerkelijke afkomst. Hoe komt dat zo? Dat is één van de vragen uit het krantenartikel. Hoek-van Kooten komt dan tot bovengenoemde uitspraak. Zij constateert dat het in de zondagse prediking zo stil is over dit onderwerp. Door deze houding laten we onze jongeren over aan zichzelf, zegt ze. Of beter gezegd, aan de wereld die haar ideeën wel verkondigt. Haar uitspraak geeft te denken. Is de houding van ‘laten we het er maar niet over hebben’ herkenbaar? Laten predikanten dit onderwerp in het algemeen gesproken zondags inderdaad rusten? Tijdens een studiedag over dit thema waren diverse mensen het eens met de constatering van Hoek-van Kooten. En áls seksualiteit in de prediking aan de orde komt, dan gebeurt dat in zulke algemene bewoordingen dat niemand er wijzer van wordt.

Tegengeluiden
Móet het dan in de verkondiging over seksualiteit gaan? Is er niet alles voor te zeggen om daar heel terughoudend in te zijn? Ik noem twee mogelijke tegengeluiden. In onze gebedshuizen is het een heilig gebeuren. Het mag daar komen tot een ontmoeting met de levende God. De Heilige Schriften worden geopend. Het taalgebruik behoort dan ook gepast te zijn. Het gevaar bij concrete uitwerking van deelthema’s die met de seksualiteit te maken hebben, is dat je populair en platvloers wordt in je verwoording. Er zijn ook zaken die niet benoemd kúnnen worden (Ef.5:12). Het tweede tegengeluid is dat we ook uit pastoraal oogpunt rekening te houden hebben met jonge kinderen in de kerkdienst. Een kind hoeft niet alles te horen.

Toch geen taboe
Het zijn argumenten die ertoe doen en waar we rekening mee hebben te houden. Toch ben ik ervan overtuigd geraakt dat er zondags in de verkondiging op het onderwerp van de seksualiteit geen taboe mag rusten. De belangrijkste reden daarvoor is de Bijbel zelf. Op vele plaatsen lees je in de heilige Schrift over seksualiteit. Levend vanuit de gereformeerde traditie geloven we in tota scriptura (heel de Schrift). Wat concreet betekent dat je niet om dit wonderlijke Schrift- en scheppingsgegeven heen kunt. Het mag gelezen en verkondigd worden. Heilzaam is het. Zou ik er als predikant dan over zwijgen? Nodig is dan ook dat ik weet wat de vragen zijn die jongeren bij een bijbelwoord kunnen hebben. Hoe verhoudt zich zo’n woord met het dagelijks leven anno 2011? Het vinden van die wetenschap en de uitleg ervan kan een predikant moeite kosten. Als vrijgesteld en afgezonderd theoloog kun je je wel eens wereldvreemd ten opzichte van het leven van je gemeenteleden voelen. Veel gaat er langs een predikant heen. Daarom schrik ik met Hoek-van Kooten van de gegevens die uit de enquêtes onder christelijke jongeren naar voren komen. Weet ik wat de vragen zijn waar mijn catechisanten mee lopen? En wat voor hen allang geen vraag meer is? Hoe kom ik daar nog beter achter?

Inspectietocht
Onmisbaar is een voortdurende inspectietocht van de maatschappij en de cultuur waar we in leven. Dat doen we in de lijn van Paulus, die zocht hoe hij het leven in Athene kon doorgronden. Een voorganger moet daar tijd voor maken, zodat hij kan ontdekken waarin en hoe de media het leefklimaat bepalen. Met die wetenschap moet de predikant, verlegen om de Geest, raad in het Woord van God zoeken.

Verkering
Jongeren willen best weten wat de Bijbel over seksualiteit zegt. Uit het onderzoek waar Hoek-van Kooten op reageert, blijkt dat ze ‘honger hebben naar informatie over seks’. De beste voeding die je ze kunt geven, is vanuit de Schrift. Onder andere als het gaat om de vraag hoe je als christenjongere je verkeringstijd invult. Onze jongeren hebben soms zeven of meer jaren verkering. Zie dan maar eens, als je gezond bent en steeds meer van elkaar gaat houden, te wachten bij de grens van de lichamelijke eenwording. Dat is zeker vandaag een hele exercitie. Maar wachten kan. Dat lees ik in Genesis 29:20. Jakob moet zeven jaar wachten voor hij zijn Rachel krijgt. Toch staat er prachtig: ‘Zo werkte Jakob zeven jaar om Rachel; die jaren waren in zijn ogen als een paar dagen, omdat hij haar liefhad.’ En na die zeven jaar zei Jakob tegen Laban: ‘Geef mij mijn vrouw, want mijn tijd is om, zodat ik gemeenschap met haar kan hebben.’ Aan de hand van dit vers, in combinatie met andere gedeelten, is uit te leggen wat in de Bijbel wachten betekent en hoe dat ook heel praktisch in de verkeringstijd werkt. En dat je daar psychisch en relationeel niet slechter of armer van wordt.

Naam en toenaam
In alle rust kan in de verkondiging worden uitgelegd wat dat concreet betekent voor de omgang met elkaar. Ik denk aan Leviticus 18, waarin ik lees over het verbod om elkaars schaamte te ontbloten. Het betekent concreet voor verliefden en verloofden dat je bij alle aanraking uit de zone van de geslachtsdelen blijft. Het is spannend om het een en ander te benoemen, maar de Heere gaat ons daarin voor in Zijn Woord. Hij noemt het met naam en toenaam en dat doet Hij niet voor niets. In verband met het wachten zijn ook alternatieven aan te wijzen en uit te leggen. Zo valt er veel te zeggen voor de keuze van een studentenhuwelijk. Als je veel van elkaar houdt en je wilt naar de geboden van God leven, is dat een mooie optie. Maar dat vraagt het nodige van het bruidspaar, van de ouders en misschien ook wel van de christelijke gemeente.

Zesdaagse prediking
Vele Schriftplaatsen willen ons helpen in de ontmaskering van de tijdsgeest, die de Geest van Christus weerstaat. Teksten van waaruit een predikant jongeren en ouderen op profetische wijze heeft op te roepen tot bekering. Als hij maar nooit vergeet hen ook te zien zoals de Heere Jezus Christus ze zag en ziet. Priesterlijk, met barmhartigheid bewogen. Want onze Heere is eerlijk in Zijn ontmoetingen, maar nooit ongenadig. Laat een predikant mensen die in verlegenheid zijn gebracht leiden naar Hem, bij Wie ze zich kunnen uitspreken, waar nodig schuld belijden én genade ontvangen. Laat hij leren hoe kinderen van God door de Heilige Geest weerbaar kunnen worden. Het in de preek ter sprake brengen van seksualiteit is voor een predikant een mooie maar niet eenvoudige roeping. De twijfel kan je zomaar bespringen of het wel zin heeft om eens in de zoveel tijd dertig à veertig minuten over dit thema te preken. Want hoe verhoudt zich dat tot de zesdaagse prediking die onze jongeren horen, zien en voelen? Je voelt je bij tijden machteloos. Het lijkt soms alsof je druk bent met een achterhoedegevecht, met een zinloos gebeuren. Maar dat is het niet. Tegen alles in mag een predikant het Woord van God vertolken, in het geloof dat een enkel woord een leven kan veranderen. Laat het gebeuren in de gehoorzaamheid aan de opdracht van de Heere Jezus Christus om jongeren en ouderen te onderwijzen in al die dingen die Hij geboden heeft. En Hij heeft beloofd: Ik ben (daarin) met u al de dagen, tot de voleinding van de wereld.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen