Buiten de gebaande wegen

De viering maakt deel uit van het project ‘Feest van Aarde en Hemel’, een initiatief van de Protestantse Kerk in Nederland. Het gaat om vieringen waarin de wisseling van de seizoenen verbonden wordt met oude vergeten tradities en rituelen. Ds. Prosman woonde slechts een klein deel van de viering bij. Hij voelde zich ‘overbodig en bijna een sta-in-de-weg worden’ en is maar naar huis gegaan. Van een andere deelnemer hoorde hij het verdere verloop van de viering. ‘Wat hier plaatsvindt, heeft niets te maken met verschil in denken en geloven binnen de kerk of met de diversiteit van modaliteiten’, zo luidde Prosmans conclusie. ‘Dit gaat over christelijk geloof vermengd met heidendom.’ Dit oordeel doet ernstig tekort aan wat er feitelijk is gebeurd en de mensen die de viering voorbereidden.

Zoeken naar religieuze beleving
Het staat buiten kijf dat dit project buiten de gebaande wegen gaat. De tijd waarin we leven, vraagt soms om een onorthodoxe aanpak. Het is steeds weer zoeken naar de beste woorden en vormen. Hoe bedoel ik dat? De Protestantse Kerk in Nederland verliest zo'n duizend leden per week. De Rooms-Katholieke Kerk presenteert toekomstplannen waarin de sluiting van talloze kerken aangekondigd wordt. Tegelijkertijd blijkt uit onderzoek dat grote groepen in de Nederlandse samenleving zoeken naar religieuze belevingen. Maar deze zoektocht leidt niet tot een vergrote belangstelling voor het geloof, zoals dat door de gevestigde kerken wordt verkondigd. Integendeel, over het algemeen lijkt het erop dat deze kerken geen brug kunnen slaan tussen het Evangelie, de goede boodschap, en het verlangen naar existentiële ervaringen dat buiten de kerkmuren aanwezig is.

Verbindingen leggen
Ds. Prosman woonde een zogenaamde Beltaneviering bij. Beltane is geen kerkelijk feest. Met het feest Beltane wordt gevierd dat de natuur na de winter weer uitgelopen is en dat de zomer, de vruchtbaarste tijd van het jaar, aan zal aanbreken. Vruchtbaarheid, die van de aarde en van onszelf, is het belangrijkste thema van dit feest. Wel zijn er relaties te leggen met Pasen, Pinksteren en de volksgebruiken in mei. De palmpaasstok is te zien als een gekerstende versie van de meiboom. Ook de palmpaasstok beeldt vruchtbaarheid uit. Met Pinksteren wordt gevierd dat het geloof vrucht draagt in ons en wij het doorgeven. In deze zin correspondeert de vruchtbaarheid van de natuur in mei met het feest van Pinksteren. Het gaat er in dit project om mensen die niet (meer) vertrouwd zijn met de bijbelse traditie langs een andere weg te benaderen en zodoende de levenservaringen van die mensen te verbinden met dat wat in het christelijk geloof en de Schrift aan de orde is. In dit geval dus door terug te gaan naar bepaalde oude volksfeesten en -gebruiken die verbonden zijn met de natuur. Dat betekent echter niet dat we terugkeren tot het heidendom, van welke snit dan ook. Deze invalshoek is gekozen omdat de menselijke relatie tot de natuur een wezenlijk aspect van het bijbelse geloof is. Dan gaat het uiteraard niet om de natuur op zichzelf maar om de schepping. Dan gaat het om het beschouwen van de werkelijkheid – inclusief de mens zelf – als gefundeerd in en bestemd voor Gods bedoelingen. In deze zin is Gods scheppend handelen voluit heilshandelen. De poging is in dit project het alledaagse opnieuw in beeld te brengen, en wel als een door God geschapen werkelijkheid. In de kerk is dat eerder vertoond. Bepaalde gebruiken, vormen en tijdstip van de viering van bijvoorbeeld Kerst en Pasen zijn voortgekomen uit oudtijdse feesten.

Integer
Omdat het hier gaat om heel fundamentele ervaringen die in alle tijden ervaarbaar zijn, worden in het project vieringen ontwikkeld waarbij gebruik gemaakt wordt van oude en nieuwe elementen die in dat kader passen. Naast teksten, liturgische en andere werkvormen uit verschillende bronnen, waarin getracht wordt aan de laag van de menselijke ervaring te raken, staat in elke viering een gedeelte uit de Schrift centraal. Zo wordt gepoogd de verbinding te leggen tussen ervaring en het Woord. Op de website is een aantal voorbeeldvieringen te vinden. De voorbereiding gebeurt door een werkgroep van predikanten en mensen die gespecialiseerd zijn in nieuwe vormen van liturgie. Het werk gebeurt ‘met vallen en opstaan’. En de vormen en woorden zijn voor mensen die de gebruikelijke kerkdiensten gewend zijn, soms ongewoon. Maar de bedoelingen zijn helder en integer.


www.feestvanaardeenhemel.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen