God doet recht op aarde

Miskotte preekte na de bevrijding dat Gods vijanden vergaan, Nahum verkondigt voor de bevrijding de ondergang van Gods vijanden. We bevinden ons ergens in de zevende eeuw voor Christus. Assyrië is de schrik van het Midden-Oosten. Ook het koninkrijk Juda heeft te lijden onder de Assyrische macht. Uitgerekend in dat kleine koninkrijkje loopt een man rond met ‘de last van Ninevé’. Hij heeft in een gezicht de ondergang van Ninevé gezien.

Troost
We weten niet veel van Nahum. Hij is afkomstig uit Elkos. Over de ligging van die plaats zijn de meningen verdeeld. De één denkt aan een plaats in Galilea, een ander vermoedt dat het om een plaats gaat in Assyrië, maar een oude traditie pleit voor de opvatting dat Elkos een plaats is in het stamgebied van Simeon, een gebied dat is opgegaan in het gebied van de stam Juda. Daarmee is gezegd dat Nahum afkomstig is uit het Tweestammenrijk. Hoe vaag echter de fi guur van deze profeet ook blijft, zijn naam is veelzeggend. ‘Nahum’ is namelijk een afgeleide van het Hebreeuwse woord voor ‘troosten’. Zijn boodschap is troost voor Juda. Voor Assyrië zal de troost ver te zoeken zijn: ‘Dan zal het gebeuren dat allen die u zien, bij u vandaan zullen vluchten en zeggen: Ninevé is verwoest! Wie zal haar zijn medeleven betuigen? Waar zal ik troosters voor u zoeken?’ (3: 7).

Datering
Op de vraag wanneer Nahum zijn profetie precies heeft uitgesproken, worden verschillende antwoorden gegeven. Het staat wel vast dat hij dit voor 612 v. Chr. heeft gedaan. Dat jaartal staat in de boeken als het jaar van de val van Ninevé. De Babyloniers nemen de stad na een beleg van drie maanden in. De profetie van Nahum is uitgekomen. Nahum profeteert voor 612 v. Chr. Hij doet het – en dat is de andere grens – na 663 v. Chr. In dat jaar werd de Egyptische stad Thebe ingenomen door de Assyrische koning Assurbanipal. In Nahum 3: 8 confronteert de profeet Ninevé met de verovering van Thebe, hier No- Amon genoemd: ‘Bent u beter dan No-Amon, dat aan de rivieren ligt, met water eromheen?’ Er zijn uitleggers die de profetie vlak voor de val van Ninevé dateren (Th.C. Vriezen/A.S. van der Woude), anderen geven de voorkeur aan een datering vlak na de val van Thebe (K. Spronk; J. Vlaardingerbroek in Tekst voor Tekst). Voor het laatste pleit wellicht dat Juda heeft meegemaakt hoe of de Assyriërs als overwinnaars door hun gebied trokken na de slag om Thebe. Ze waanden zich oppermachtig! Wie zou Ninevé kunnen weerstaan? Niemand toch? Alleen de God van Israël. Hij weet al dat Ninevé vergaat.

Kennis van zaken
Aan de verwoording van zijn profetie is te merken dat we in Nahum te maken hebben met een taalkunstenaar. Zijn profetie staat literair gezien op een hoog niveau. In de manier waarop de Herziene Statenvertaling de tekst van Nahum heeft afgedrukt, zien we daar iets van terug. Lees bijvoorbeeld Nahum 3: 1-3 om een goede indruk te krijgen van de krachtige en beeldrijke taal die deze profeet hanteert. Verder verraadt Nahum kennis van de Assyrische taal en van Assyrische verdragsteksten. Een voorbeeld daarvan las ik bij J. Westerink (Nahum, Habakuk en Zefanja, profeten van het oordeel van God). Hij wijst op Nahum 1: 14, waar staat: ‘Uw naam zal zich niet meer voortplanten’. In een voetnoot vermeldt de HSV de letterlijke vertaling: ‘Van uw naam zal niet meer gezaaid worden’. Deze manier van spreken komt voor in Assyrische verdragen. Men zwoer dan dat iemands naam mocht worden uitgewist en zijn zaad vernietigd van de aardbodem, wanneer betreffende persoon niet nakwam wat in het verdrag was overeengekomen. In hun bekende bewoordingen laat de HEERE, de God van Israël, de Assyriërs weten dat ze getroffen zullen worden door Zijn vloek. Want de HEERE is een wreker (driemaal in Nahum 1: 2!). Hij kan het onrecht niet blijven aanzien. Hij doet recht op aarde.


Volgende keer: Habakuk

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen