Welkom op het dorp

Op veel plaatsen is zo’n situatie realiteit, zowel in grote steden als op het platteland. Ds. N. de Jong deed onderzoek naar stadskerken die een hoopvolle uitzondering vormen, vaak na een zorgwekkende neergang. In de grote steden vond hij vijf wijkgemeenten waar de meeste kerkgangers tussen de 20 en 35 jaar oud zijn. In het magazine YUP krijgen tien van zulke jonge mensen het woord, evenals hun predikanten. YUP staat hier voor Young Urban Protestants, oftewel: jonge stedelijke protestanten.

Jonge gezinnen
De vraag is hoe je de inhoud van dit magazine verwerkt buiten de studentensteden. Hoe kunnen gemeenten elders hun winst doen met de gevonden lessen? Dorpskerken zien veel jongeren voor een studie of woning wegtrekken. Juist jongvolwassenen verdwijnen in groten getale zelfs helemaal uit de kerk. Menselijk gesproken is het voor een gemeente een ernstig probleem wanneer de generatie van 18 tot 35 jaar gaat ontbreken. Als er geen leeftijdsgenoten zijn, haken jongeren sneller af. Nieuw ingekomenen van deze categorie gaan op zoek naar een andere kerk. De neergang lijkt onstuitbaar. Echter, in de crisis kan de Heere God een opleving geven. Daarvan getuigen de verhalen uit YUP. Laat het in ieder geval niet ontbreken aan gebed en geloof.
Volgens ds. P.L. de Jong heeft de sociale structuur in de christelijke kerk altijd bestaan uit gezinnen.
Die zorgen voor samenhang, waar anderen dan in meestromen. Toen hij twintig jaar geleden in Delfshaven begon, waren de jongvolwassenen duidelijk in de minderheid.
Toch besloot hij zijn aandacht speciaal te richten op deze doelgroep.
En dat blijft hij doen. Als deze groep positief betrokken meeleeft, trekt dat leeftijdsgenoten aan.

Inhoud
Waarom raken bij de onderzochte stadskerken zoveel twintigers en dertigers betrokken? Wat is voor hen belangrijk om zich te willen verbinden aan hun wijkgemeente?
Volgens het YUP-onderzoek moet je als gemeente voldoen aan vijf voorwaarden.
In de eerste plaats moet het ‘wel echt ergens over gaan’. Een beetje vage uitdrukking, die zegt dat het niet vaag mag zijn. Waar moet het dan over gaan? Jonge mensen komen niet voor vermaak naar de kerk, lees ik. Het gaat hen om een kerk ‘zonder poespas, waar rust te vinden is, een plek van verdieping’. Als de kerk alléén een sociaal netwerk zou bieden, kwamen ze niet. Ze komen om van God iets te horen en te beleven. Karel (36) waardeert het dat de verkondiging zich concentreert op kernzaken: het geloof in God, de verzoening door Jezus Christus, het leven door de Geest. Lennert (28) wil zich ‘graag verdiepen in de Bijbel en het geloof ’.
Uit de 91 ingevulde YUP-enquêtes komt als belangrijkste thema naar voren: Jezus Christus. Mooi is dat.
Waar komt de bijzondere belangstelling voor Hem vandaan? Ik denk dan: de liefde tot Christus wordt geboren onder een prediking van zonde en genade. Waar het Woord mij veroordeelt en vrijspreekt, ga ik de Zaligmaker uitermate hoog waarderen. Dat Evangelie dient overigens ook centraal te staan waar (nog) niemand het waardeert. Vervolgens vinden de stadsjongeren het erg belangrijk dat het dagelijks leven als christen aan de orde komt. Een dorpsdominee hoort hetzelfde geluid.
De jeugd heeft behoefte aan goede toerusting. Onder eenvoudige christenen proef ik nogal eens een klimaat waarbij het verstand als een obstakel voor het geloof geldt.
Geloven staat dan tegenover denken. Daarmee lijkt het vooral iets voor de dommen en dat stoot veel mensen af. Jongeren krijgen op die manier ook geen antwoord op hun vragen. De gaven van het verstand mogen ten dienste staan bij de doordenking van het geloof. Deze overweging onderstreept het nut van academisch gevormde predikanten.

Ruimte
Een tweede voorwaarde is dat de yuppen de ruimte willen hebben voor zichzelf. Een afwijkende opvatting of minder doorsnee gedrag dient geen probleem te zijn. Naar mijn mening kan deze behoefte aan vrijheid in botsing komen met de stevige boodschap, die immers ook werd gewaardeerd. Jonge intellectuelen kunnen bovendien in studentensteden gemakkelijker dan daarbuiten het beeld van de gemeente bepalen. De plattelandsbevolking beleeft vaak sterker de waarde van tradities.
Toch zie ik in deze voorwaarde een goede les. Jonge mensen hebben ruimte nodig om hun mening te vormen en eigen beslissingen te nemen. Laat er daarom een open gesprek mogelijk zijn als ze andere opvattingen naar voren brengen.
Laat afwijkend gedrag of uiterlijk geen reden zijn om hen te negeren of buiten te sluiten. Dat gebeurt vaak onbewust. Kom met goede argumenten en een consequent voorbeeld, maar word niet opdringerig. Een beknellende sfeer is funest.

Erkenning
Het volgende is naar mijn inzicht belangrijker. Er moet echt een plek voor deze generatie zijn. Aan wat voor gemeente wil zij zich verbinden? Aan één waar erkenning is van hun persoonlijke kwaliteiten en waar ze verantwoordelijkheid mogen dragen. Gewoon volwaardig meetellen. Niet verwend worden, maar wel gezien en gewaardeerd. Bram (34): ‘Een kerkgemeenschap moet aanvoelen als een familie, waar je welkom bent en gekend bent.’ Twintigers en dertigers kunnen veel betekenen voor de kerk, juist voor haar toekomst.
Ondertussen ziet ds. P.J. Visser ‘dat veel jonge mensen gewoon moe zijn’. Hun leven is hectisch. Je kunt niet veel van hen eisen. Toch willen ze heel graag iets betekenen. Maar hun taak moet dan wel goed bij hen passen, zinvol zijn en behapbaar. Dit signaal uit de stad waarschuwt het platteland om deze tendens tijdig serieus te nemen.

Hoger opgeleiden
Blijkbaar is het onder jongvolwassenen steeds meer in trek om in de stad te gaan wonen. Bart (33) en Marleen (33) voelden zich prettig in de stad en kochten daarom een flat in Utrecht-Overvecht. Harmen (26) had niet kunnen voorspellen dat hij zich er ooit nog eens zo thuis zou voelen. Alleen Everdina (25) noemt haar voorliefde voor een rustiger, mooiere omgeving, dichter bij haar familie. Maar voorlopig kan ze in Rotterdam God beter dienen en daarom heeft ze na veel dubben en bidden daar een huis gekocht.
Hoe kijkt de plattelandsbevolking op afstand van de Randstad hier tegenaan? Die ziet veel talentvolle jongeren wegtrekken. Volgens mij laat dit fenomeen niet alleen een spijtig gevoel achter, maar ook onbegrip. Je woont hier toch veel mooier, ruimer en veiliger? Stratenmakers en agrariërs hebben soms de indruk dat studiebollen op hen neerzien. Er is niet vanzelfsprekend een wederzijds vertrouwen. Zou de dorpsgemeente deze jonge mensen terug willen, mét de persoonlijke ontwikkeling en vorming die zij hebben doorgemaakt?
Krijgen hun talenten waardering?
Je kunt hun inbreng opvatten als bedreiging, maar dan zullen zij zich niet welkom voelen. Terwijl zij met hun gaven andere jongeren zo goed van dienst kunnen zijn bij de vragen van de huidige tijd.
Anderzijds, waar veel intellectuelen bij elkaar zitten, dreigt de kerk een elitair groepsgebeuren te worden. Op het platteland is het hogeropgeleide gemeentelid meer genoodzaakt erkenning te geven aan de gewone man. Behoort in de gemeente niet ieder zich te oefenen in bescheidenheid en geduld? Vanuit deze grondhouding kun je bij anderen geestelijke en praktische wijsheid ontdekken. Juist de bijbelse nederigheid helpt de sociale afstand te overbruggen. ‘Daarin is noch Jood noch Griek, daarin is noch dienstbare noch vrije, daarin is geen man en vrouw; want gij allen zijt één in Christus Jezus.’ (Gal.3: 28) Deze eenheid is een prachtig geschenk van de Geest Gods.

Zichtbaar
Volgens het YUP-onderzoek zien jonge mensen graag dat hun gemeente zich inzet voor de omgeving. Velen vinden het lastig om als individu uit te komen voor het geloof. Ze willen deel uitmaken van een gemeente waarin men gezamenlijk iets betekent voor de buitenwacht. Ik herken dit wel. Jongeren ervaren sterk dat we als christenen een kleine minderheid gaan vormen. Zij komen veel negatieve beeldvorming over de kerk tegen.
Het helpt hen als ze in hun gemeente mooie dingen zien gebeuren. Ze durven er beter mee voor de dag te komen. Was Paulus ook niet blij met wat er in de gemeenten zichtbaar werd van de genade? ‘Wij danken God altijd voor u allen, wanneer wij […] denken aan het werk van uw geloof, de inspanning van uw liefde en de volharding van uw hoop op onze Heere Jezus Christus.’ (1 Thess.1:2-3)

Verhuizen
Het grootste deel van de jonge christenen verwacht hun stad binnen vijf of tien jaar te verlaten.
Waar zullen ze dan gaan wonen?
De algemene tendens is om te verhuizen naar de plaatsen rondom de grote steden. Maar je taak kan ook liggen in een gemeente op de Zeeuwse klei of op het Groninger platteland. Welkom op het dorp!

Het YUP-magazine is te bestellen bij de IZB voor € 2,95 per stuk (excl. verzendkosten).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen