Spanningen en conflicten

Conflictstof binnen de gemeente is een ontdekkend en leerzaam boek over het verband tussen de eenheid van Christus’ gemeente en haar geestelijke groei’, zo luidt de eerste zin van het ‘Woord vooraf ’ in Conflictstof binnen de gemeente en de weg van het Evangelie.
Deze woorden van ds. P.H. van Trigt zijn een schot in de roos. Het is op zichzelf al een ontdekkende gedachte dat dit boek ooit is verschenen en nu op deze manier een herdruk beleeft.
‘De (…) kerk leeft van de verzoening die in de ene Naam wordt gepredikt. In dat licht gezien is het absurd en triest dat er juist binnen de kerk zo veel spanningen, conflicten en verschillen van mening voorkomen.’
Dit boekje heeft een spiegelfunctie.
Vooral als je bedenkt: ‘De gemeente, dat zijn wij.’ Ik beveel dit boekje van de hand van dr. W. van ’t Spijker zeer aan voor kerkenraden als bezinning tijdens de vergaderingen, als toerusting voor ambtsdragers persoonlijk.

Vruchteloos
In het eerste hoofdstuk trekt dr. Van ’t Spijker lijnen vanuit het Nieuwe Testament. De gemeente als: volk van God, lichaam van Christus, tempel van de Heilige Geest. Met deze omschrijvingen voor de gemeente is haar eenheid én haar verscheidenheid gegeven.
Diep is ook de gedachte die de auteur verbindt aan zondag 21 van de Heidelbergse Catechismus. ‘Binnen de relatie tussen Geest en kerk functioneert het werk van Christus.’ Het gaat in de gemeente niet om onze activiteiten maar om de activiteit van Christus.
In dat verband lees ik prikkelende, waardevolle gedachten over de tucht als ‘middel van genade’. Ze wil namelijk ‘winnen voor Christus’.
Door onze kerkelijke verdeeldheid is dit middel echter voor een groot deel met ‘vruchteloosheid’ geslagen.
Met alle gevolgen van dien.
Zomaar verliezen we uit het oog dat we een gemeente zijn voor Christus, bruid voor de Bruidegom. En als we dat uit het oog verliezen gaan we ons zomaar te buiten aan conflicten. Het ontbreken van de eenheid ‘is op zichzelf wel een van de belangrijkste oorzaken van geestelijke achteruitgang’. Als ik dat lees dan blijf ik even steken, ik word aan het denken gezet. En we worden vruchteloos in deze wereld, gelijkvormig aan deze wereld, waar mensen elkaar genadeloos afbranden. Een stolp over de kandelaar.

Roeping
Eén van de kerngedachten waar dr. Van ’t Spijker op ingaat, is het feit dat eenheid geen ‘extra’ is, maar ‘roeping’. En de vraag die terecht kan worden gesteld is: ‘Als de eenheid ontbreekt, sorteert dan de roeping van God nog wel enig effect in de gemeente?’ Dus het ligt veel dieper dan een opdracht, het gaat ten diepste om de vraag ‘of het effectieve werk van Gods genade nog wel geschiedt, of dat wij die in ongehoorzaamheid ten onder houden’.
Hier zijn we bij de diepste kern van de vragen die Van ’t Spijker stelt.
Voor kerkenraden geroepen om leiding te geven aan het geestelijk leven in de gemeente zijn dit kernvragen. Eenheid is geen gevolg van een machtswoord. Het is ook geen eenvormigheid.
Het is nog veel minder kleurloosheid of de grootste gemene deler.
Het is in alle verscheidenheid samen gericht zijn op het Hoofd van de gemeente. Bovendien ben ik niet de enige die de waarheid verstaat, daar heb ik ook de andere broeder of zuster voor nodig, om samen de wil van de Heere te verstaan.

Zonden
De zonde heeft een verwoestende kracht en is het grootste gevaar om de eenheid te bedreigen. De kern van de zonde is ook hier dat we niet (samen) buigen voor de heerschappij van Christus, maar onze wil doorzetten ten koste van de ander. Anders gezegd: de hoogmoed. ‘Opbouw van de gemeente is alleen mogelijk als opbouw in de liefde (Ef.4:16). Dat is de liefde van Christus. En dan ook oprechte en ongeveinsde liefde voor elkaar.’

Oorzaken
Wie de geschiedenis van de kerk overziet, beseft dat zij voor ‘een groot deel een geschiedenis van conflicten is’. Verhelderend werkt het dat dr. Van ’t Spijker laat zien hoe daar diverse oorzaken aan ten grondslag liggen.
Het schrijft over theologische, culturele en sociale factoren.
Het kerkelijk leven voltrekt zich in dorpen en steden met hun eigen cultuur en eigen verhoudingen, eigen geschiedenis en achtergrond. Juist in én door de genade van onze God worden mensen ook samen verbonden. Als zondaar leven we immers van dezelfde genade, van hetzelfde bloed, worden we leden van hetzelfde Lichaam.
Daarom is het ‘onwerkelijk, onkerkelijk en onoprecht om, wanneer er van persoonlijke conflicten sprake is, deze niet bij de naam te noemen. Laat men het doen!
Maar laat men dan meteen ook toegeven dat het Evangelie in de gegeven situatie blijkbaar niet in staat is om mensen met botsende karakters bij elkaar te brengen.
Dan weten we in ieder geval wat het Evangelie hier waard is, en wat die broederschap voorstelt. Niets.’
Een schokkende conclusie. Wanneer nemen we dit ter harte? Samen moeten we terug naar het Evangelie en leren ‘wat het Evangelie voor zondaren is.’

Beproeving
Uit het geheel van het Nieuwe Testament reikt de auteur diverse gedeelten aan waar conflicten dreigen of waar er reeds sprake van is. Vanuit Mattheüs 20:20- 28 laat de auteur zien hoe Christus allen tot Zich roept. Daar ligt toch altijd ergens de ‘oplossing’: ‘allen tot Hem’. Verschillen vallen weg, daar worden we klein, Hij is en blijft Heere en Meester.
Andere voorbeelden die de auteur beschrijft, komen uit Handelingen 6, Handelingen 15, Galaten 2, 1 Korinthe 11 en 1 Korinthe 6. Verrassend om op deze manier, vanuit dit perspectief deze hoofdstukken te lezen.
Vooral is me opgevallen dat er ook sprake is van: ‘er moeten ook scheuringen en ketterijen zijn’. Dat lijkt een legitimatie, maar dat is het niet. Het is ‘een beproeving’. Het gaat erom dat we ‘beproefden worden’, opdat blijkt dat we oprecht zijn. ‘Wat is er gemakkelijker dan partij kiezen?’ Dit is wat de Heere vraagt: ‘Blijf in Mij’. En bij dat blijven in Hem hoort zorgvuldig en ‘standvastig waken tegen schisma en heresie’.

Vergeving
Het boek eindigt met een hoofdstuk over het basisprincipe van de christelijke gemeente: de vergeving.
Kernwoord in de Bijbel, vooral als werkwoord. Daar leeft de gemeente, de gelovige, de ambtsdrager van.
Leven is leven van vergeving, leven met God, Die vergeeft om wille van Jezus. Wie van die vergeving leeft, verlangt te vergeven.
Vergeven is: het verleden loslaten, zicht ontvangen op een nieuwe toekomst. Omdat de Heere ons Zijn hand bood, wij van vergeving moeten en mogen leven, zijn we bereid om de hand te reiken aan de ander. We tellen niet, raken zelfs de tel kwijt. Zo overwint de liefde van Christus. Zo wordt de gemeente gebouwd. Neem en lees deze les in praktische godsvrucht voor ambtsdragers en gemeenteleden.

N.a.v. Dr. W. van ’t Spijker, ‘Conflictstof binnen de gemeente en de weg van het Evangelie’, uitg. Groen, Heerenveen; 103 blz.; € 12,50.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen