BEDOELD VOOR HELE KERK

Ds. K. van den Broeke en dr. A.J. Plaisier, achtereenvolgens voorzitter en algemeen secretaris van de generale synode, namen de bundel in ontvangst. Volgens de algemeen secretaris van de Gereformeerde Bond ging het om meer dan aanbieden. ‘We komen ook rapporteren.’ Vergunst refereerde aan het gesprek dat hij in de zomer van 2010 met dr. Plaisier had over de herdenkingen van 450 jaar Nederlandse Geloofsbelijdenis en 450 jaar Heidelbergse Catechismus. ‘Wat zou de kerk daaraan doen? Dr. Plaisier reageerde met de vraag: ‘Willen jullie vanuit de Gereformeerde Bond daarin het voortouw nemen, jullie hebben daar de mensen en de middelen voor.’ Zulke dingen hoeven we maar één keer te horen. Maar we willen meer dan een voortouw nemen. Want de Heidelbergse Catechismus staat in de grondslag van de Protestantse Kerk en daarom heeft heel de kerk een boodschap aan haar inhoud.’

Eenheid
Vergunst verklaarde dat de titel Catechismus.nu duidelijk maakt dat het om meer gaat dan een ontsluiting van het kerkelijk en theologisch verleden. Hij wees op de eenheidstichtende bedoeling die de toenmalige keurvorst van de Palts, Frederik III, met de catechismus had. ‘Frederik was er diep van overtuigd dat het in het christelijk geloof aankomt op maximaal gehoorzaam zijn aan de Bijbel. In de eerste decennia na de Reformatie tekenden zich diverse stromingen in het kerkelijk landschap af. Het lijkt me ook voor onze tijd en voor onze kerk veelzeggend dat de catechismus van Heidelberg een eenheid scheppend document wilde zijn, dat tegelijk gezaghebbend was. Prof.dr. G. van den Brink maakt in het nieuwe boek duidelijk dat diverse stromingen uit de begintijd van de Reformatie in de Heidelbergse Catechismus samenkomen. De catechismus had een oecumenische intentie, wat we ook van onze kerk kunnen zeggen. Zowel Luther, Calvijn, Zwingli als Melanchthon staan te boek als geestelijke vader van dit document, zo heeft prof.dr. Lyle Bierma aangetoond. Gezien deze brede armslag – al heeft er zowel naar rooms-katholieken als naar dopersen wel afgrenzing plaats – kan het niet anders dan dat de catechismus onze kerk veel te zeggen heeft, zowel voor het onderlinge gesprek alsook voor de contacten in de oecumene.’

Synodeleden
Dr. Verboom wees erop dat het de blijvende taak van de kerk is ‘om onze generatie en vooral ook een nieuwe generatie te leren zijn winst te doen met de Heidelbergse Catechismus. Ons boek leent zich heel goed voor gesprekskringen en catechese aan volwassenen in de gemeente. Maar het kan ook als bezinningsmateriaal door kerkenraden gebruikt worden. Eigenlijk zou het mooi zijn dat alle synodeleden zo’n jubileumboekje kregen. Maar dat is uiteraard uw beslissing.’

Lied
In Catechismus.nu belichten twaalf auteurs, onder wie dr. prof.dr. G. van den Brink, ds. J. Westland, dr. A.J. Kunz en ds. A.J. Mensink, de kernen van het christelijk geloof zoals die zijn verwoord in de 450 jaar oude Heidelbergse Catechismus. Dr. Verboom: ‘Deze bijdragen hebben ook de toon van een lied. En terecht. Wie aandachtig leest wat de catechismus bijvoorbeeld zegt over de troost die we als gelovigen vinden in de persoon en het werk van Jezus Christus, wie zich verdiept in de visie van de Heidelbergse Catechismus op ons mensen en op onze God, op de kerk en andere vitale kernen van ons geloof, wordt geraakt door een blijvende actualiteit en spiritualiteit.’
De hoogleraar noemde de catechismus een ‘open huis’. ‘Ze nodigt binnen te komen en weer naar buiten te gaan om te vertellen wat het verblijven in dat huis met je doet.’ Daarbij verwees hij naar de interviews uit het boek waarin duidelijk wordt wat de catechismus in het gewone dagelijkse leven betekent. ‘Het liefdeslied van Heidelberg wil wederliefde wekken, die gestalte krijgt in een leven in gebod en gebed. In alles staat Jezus Christus in het middelpunt.
Het unieke van de catechismus is dat de inhoud van het geloof (fides quae) en de acte van geloven (fides qua) samen op gaan, als schering en inslag. Daardoor wordt de hele mens er bij betrokken: er wordt gehuild en gejuicht, gemediteerd en gewerkt. Hoofd, hart en hand doen als een eenheid mee.’

Samenbindend
De hoogleraar noemde het mooi dat de Heidelbergse Catechismus ‘iets irenisch’ kent. ‘De polemiek is marginaal. Het gaat veel meer om: wat baat het ons dat je dit alles gelooft? De Heidelbergse Catechismus is als een gids, die niet voorschrijft maar voorzingt en zegt: kijk daar eens naar, let daar eens op. Maar ook: pas op die valkuil. Ik denk dat deze wijze, samenbindende gids goud is voor ons als kerk van vandaag.’

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen