Bij Joden en Palestijnen

Gods zending begint bij God en eindigt bij God. In die beweging wordt de kerk meegenomen, uiteindelijk is dat het werk van God zelf. In die beweging staat de kerk naast Israël en weet de kerk zich met Israël verbonden in dezelfde opdracht, vanuit dezelfde bron. Maar de kerk heeft ook een opdracht in de richting van Israël. Wat houdt dit nu concreet in? Het Centrum voor Israëlstudies (CIS), waarin de GZB participeert, trekt hierin enkele principiële en praktische lijnen.

Staat
Dit jaar is het 65 jaar geleden dat de staat Israël werd opgericht. Op dit moment heeft het volk Israël dus een eigen staat. Het is de enige plaats waar Joden onder eigen bestuur in een zekere veiligheid kunnen wonen.
Maar juist de staat Israël maakt het voor veel christenen lastig om te zien dat Gods specifieke beloften voor dit volk blijven gelden. Zij zien beelden van Palestijnen die opkomen voor het recht om te blijven leven op het land, waar hun vaderen al eeuwen lang gewoond hebben. Voor deze Palestijnen, onder wie niet alleen moslims maar ook veel christenen, is Israël een bezettende macht. Wanneer wij uit het westen met deze Arabische christenen spreken over Gods verbondenheid met Israël, kunnen zij dat niet los zien van het concrete volk dat in deze staat woont, van het volk dat hun het leven moeilijk maakt. Staat God dan tegenover deze christenen? Staat God meer aan de kant van Israël dan aan de kant van deze Palestijnen, eenvoudig omdat zij geen Jood zijn?

Blijvende trouw
Wanneer de vraag zo gesteld wordt, vinden verschillende kortsluitingen plaats. De vraag veronderstelt dat als God specifiek met één volk verbonden wil zijn, alle daden van dat volk gezien kunnen worden als daden waar God achter staat. Wie de Bijbel kent, weet dat dat zeker niet zo is.
Bovendien gaat de vraag ervan uit dat de stáát Israël gelijkgesteld kan worden aan het vólk Israël. Ook dat is niet het geval. De vraag trekt de dingen scheef, waardoor het geheim van Gods verkiezing van Israël en van Zijn trouw aan dit volk twijfelachtig lijkt te worden.
Het CIS neemt de blijvende trouw van God als uitgangspunt en wil op basis daarvan het gesprek aangaan, zowel met Joden als met Palestijnen. Wij zoeken in het bijzonder contact met hen die met de Bijbel willen leven, om zo te proberen bruggen te slaan over de grenzen van het conflict heen. We willen daar tekenen van laten zien. Maar we willen dat niet doen vanuit de gedachte dat Gods bijzondere werk met Israël heeft opgehouden te bestaan.

Doelgroepen
Welke gestalte moet christelijke missionaire presentie in Israël en Palestina dus hebben? In het algemeen is te zeggen dat het om een presentie zal moeten gaan, die rekent met de genoemde beweging beweging. Hierin houdt Israël een blijvende bijzondere plaats, zonder dat we daarmee de daden van Israël, laat staan de staat Israël, sanctioneren.
Concreet betekent dit voor het Centrum voor Israëlstudies dat wij ons richten op verschillende doelgroepen, die het CIS in gezamenlijkheid wil blijven bereiken. De drievoudige loyaliteit die wij hebben ten aanzien van Joden, Messiasbelijdende Joden en Palestijnse christenen, levert spanningen op, maar is in de praktijk niet onoverbrugbaar.
Juist die initiatieven die vanuit een van de bevolkingsgroepen zelf al bruggen willen slaan om tekenen van verzoening op te richten, willen we stimuleren. We willen bij dergelijke initiatieven aansluiten en zien die als tekenen van hoop waarmee we ook anderen kunnen bereiken.

Joden
Het CIS stimuleert de Joodschristelijke ontmoeting in de breedste zin van het woord. Daarin willen we in wederkerigheid van elkaar leren door naar elkaar te luisteren. Tegelijk – en juist zó – heeft ook het aspect van getuigen in deze ontmoeting een plaats. Wij willen dat doen in een houding van dienstbaarheid, vanuit het besef dat de houding van de kerk in het verleden ten aanzien van het Joodse volk tot op de dag van vandaag diepe wonden heeft nagelaten.
Het is onze ervaring dat er vanuit het concrete dienen relaties groeien waarin we elkaars motivaties leren kennen. Dit gebeurt met name door het steunen van diaconale projecten waarin het aspect van verzoening een rol speelt. Om een voorbeeld daarvan te noemen: het CIS werkt samen met een Joodse stichting die Joodse en Arabische schoolkinderen te eten geeft als de eigen financiën daarvoor ontbreken.
In de praktijk komen we elkaar dan tegen: Joden en christenen met hetzelfde doel voor ogen. In die ontmoetingen vinden wezenlijke gesprekken plaats waarin we elkaar laten zien wat ons beweegt. Voor ons is dat de liefde van Christus, voor onze Joodse partners is het de liefde van God die ons opdraagt te helpen waar geen helper is, zoals men dat verwoordde vanuit Psalm 72:12. Zo ontstaan er momenten waarop we over en weer iets kunnen laten zien van onze persoonlijke verhouding met God. Telkens als dat gebeurt, voelen we de pijn van het verschil, dat er tussen ons is. Tegelijk beseffen we dat er toch een diepe verbondenheid is, op basis van de roeping die er van God uitgaat in ons leven.
We hopen dat de Heere zelf deze ontmoetingen tot zegen laat zijn. In elk geval worden hier oude karikaturen weggenomen en groeit er een wederzijds begrip. Dat is de noodzakelijke basis voor elke volgende stap.

Messiasbelijdende Joden
Een tweede groep waarvoor binnen het CIS bijzondere aandacht is, zijn de Messiasbelijdende Joden. De verhouding met hen is bijzonder gecompliceerd, alleen al omdat zij onderling sterk verschillen. Het is belangrijk dat we daar enig zicht op krijgen. Zie hiervoor de inzicht gevende studie van ds. Kees Jan Rodenburg, Joodse volgelingen van Jezus (Artiosreeks 2010).
Toch neemt deze complexe situatie niet weg dat het Centrum voor Israëlstudies op al zijn studiereizen, in publicaties, tijdens studiedagen en door middel van praktische ondersteuning wil laten merken hoe belangrijk het is oog te houden voor deze groep. Messiasbelijdende Joden zijn in zekere zin eerstelingen uit Gods volk, de eerste oogst voor Jezus als de Messias. Het CIS stimuleert uitwisselingen tussen gemeenten en tussen jongeren. Ook dat kan als een onderdeel van missionaire presentie worden gezien.

Palestijnse christenen
Als derde groep heeft het Centrum voor Israëlstudies aandacht voor het Palestijnse volk in het algemeen en voor Arabische en Palestijnse christenen in het bijzonder. Dat is geen kerntaak voor het CIS, maar als wij present zijn in Israël, moeten we ons onmiddellijk met hen verhouden. Dat willen we ook graag. We willen onze ogen niet sluiten voor de gecompliceerde verhouding waarin Joden en Arabieren leven. We beogen zoveel mogelijk in daadwerkelijke steun die projecten te zoeken die bruggen kunnen slaan. We willen in de berichtgeving over Israël en de kennismaking met Israël in studiereizen altijd een plaats geven aan concrete ontmoetingen met Arabieren, met name met christenen.
Het zou het hele land goed doen, als er vanuit het Westen meer aandacht zou zijn voor ondersteuning van goed christelijk onderwijs voor Arabieren. Hierin kan vredesonderwijs een plaats krijgen, met – als dat lukt – parallelprojecten aan Joodse onderwijsinstellingen. Waar mogelijk wijzen wij hierop. Dit zal de missionaire presentie van christenen in Israël en Palestina versterken. Het CIS zoekt dan ook met name Arabische gesprekspartners die zich door de roeping van God in beweging gezet weten en die metterdaad bruggen zoeken te slaan. Een voorbeeld daarvan zijn de staf en de docenten van het Bethlehem Bible College. Op dit college spreekt men op een gematigde manier over Israël.
Ook is te denken aan verschillende initiatieven in het noorden van het land om bruggen te slaan met Messiasbelijdende Joden en aan het werk van de verzoeningsbeweging Musalaha onder leiding van Salim Munayer. Hij heeft een curriculum ontworpen om het door hem ontwikkelde verzoeningsproces uit te zetten in verschillende kerken die lid zijn van de Council of Evangelical Arabic Churches in Israël.

Geheimenis
Zo zoekt het CIS gestalte te geven aan de onopgeefbare verbondenheid met Israël. We willen luisterend, dienend en getuigend present zijn. Ondertussen respecteren we het geheimenis waar de apostel Paulus over spreekt als hij het heeft over Gods trouw voor Israël (Ef.2,3; Rom.11). Zo blijft Israël betrokken bij de beweging die bij God begint en bij God eindigt. Wij mogen daar in verwondering een klein onderdeel van zijn.

Dr. M.C. Mulder is directeur van het Centrum voor Israëlstudies.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen