Sint en Piet

Wanneer het sinterklaasfeest ooit begonnen is, weet ik niet. Maar wij vierden het als kinderen in een bevindelijk nest al. Later hoorde ik dat het niet in ieder christelijk gezin gevierd werd. Het zou een vorm van bijgeloof zijn. Deze opvatting heeft ons nooit overtuigd. We vierden als ouders zelf het feest elk jaar weer met onze kinderen en nu als grootouders ook met onze kleinkinderen. Wat geniet je ervan als kinderen hun sinterklaasgedichten voorlezen, elkaar onschuldig op de korrel nemen en kleinkinderen hun cadeautjes uitpakken. Moet je die gezichten zien. En daar horen voor kinderen Sinterklaas en Zwarte Piet, getooid met hun liedjes, gewoon bij.

DISCRIMINATIE

En nu ineens wordt er roet in het eten gegooid. Het huidige sinterklaasfeest is eigenlijk iets heel ergs. Het is een vorm van discriminatie en racisme. Zwarte Piet staat voor (het discrimineren van) zwarte medemensen. Blanke mensen vermaken zich door hen een vernederende rol te laten spelen. Alles is in rep en roer. Iedere Nederlander heeft hier natuurlijk een mening over. De kritiek op de rol van Zwarte Piet krijgt bijval en roept tegenspraak op. Gemeentebesturen komen bijeen en de middenstand raakt in verlegenheid. Voor of tegen wordt hier voornamelijk bepaald door politieke en commerciële redenen. Op mij komt de hele discussie over als iets schimmigs, geabstraheerd van de belevingswereld van onze kinderen. Zou het echt zo zijn dat onze kleine kinderen door het fenomeen van Zwarte Piet verwerpelijke ideeën krijgen over de superioriteit van het blanke ras over het zwarte? Ik heb dat nog nooit meegemaakt. Zwarte Piet hoort er gewoon bij, met zak en al, net als de Sint. Welk kind legt hier een verbinding met de slavernij, die inderdaad zeer verwerpelijk was en is. Welk kind denkt als het zingt: ‘Kom maar binnen met je knecht’: o, wat is die Zwarte Piet een minderwaardige knecht? Laten we een beetje nuchter blijven. Het valt me trouwens op dat alle aandacht hier uitgaat naar Zwarte Piet. Maar hoe staat het eigenlijk met die andere man, Sinterklaas? Daar hoor je niets over. Hij staat voor een goedheilig man, een bisschop van de Rooms-Katholieke Kerk. Ik kan me voorstellen dat er morgen iemand opstaat die zegt: ‘Dat gemanipuleer met een bisschop van de kerk en daarmee met de kerk zelf, is ook een vorm van discriminatie. Wie neemt een bisschop nog serieus na een sinterklaasfeest?’ De heilige wordt tot een schijn-heilige gemaakt (Toon Hermans).

GELIJKWAARDIG

Ik zie het zo dat het sinterklaas- en zwartepietfeest in een christelijk gezin geen enkel probleem hoeft te zijn. In zo’n gezin, dat zich laat leiden door de normen van de Bijbel, wordt de kleinste kinderen al geleerd dat alle mensen gelijkwaardig zijn. Het maakt niet uit welke kleur je hebt, zwart, blank, geel, rood − en als er blauwe mensen zouden zijn, dan ook zij. In het verhaal van Handelingen 8 gaat het om de kamerling van Kandakè, de koningin van de Ethiopiërs. Zijn huidskleur was zwart. Misschien voor de blanke Filippus even wennen. Gaat het Evangelie zulke grenzen over? Jazeker. In Christus is noch Jood, noch Griek (Gal.3:28). In een christelijk gezin doen huidskleuren er dus niet toe. Soms zijn kinderen er al helemaal aan gewend door adoptiekinderen. Ze horen er gewoon bij. Mensen met de meest uiteenlopende huidskleuren zullen eenmaal, volkomen gelijkwaardig, samen om de Troon staan (Openb.7:9). Tussen Sinterklaas en Zwarte Piet, als heer en knecht is volgens Galaten 3:28 al evenmin verschil in waarde. Ieder mens is even kostbaar. Kinderen hebben allang van hun ouders geleerd dat God niet wil dat mensen als slaven behandeld en verhandeld worden. Als het kind dat maar weet, kan het ongehinderd door discussies van (on) volwassen mensen sinterklaasfeest vieren.

SECULARISATIE

Zo bezien moeten we misschien zeggen dat het hele gedoe rond Zwarte Piet een teken is van de doorgaande secularisatie van ons land. Waar bijbelse normen en waarden over de gelijkwaardigheid van alle mensen verdwijnen, komen mensen tegenover elkaar te staan, met alle gevolgen dien. En kinderen worden het kind van de rekening. Laat het gedoe om Zwarte Piet alsjeblieft geen afleidingsmanoeuvre zijn voor de echte problemen van racisme en discriminatie, zoals dit jaar in Den Haag te horen viel: ‘Dood aan de Joden.’ Ik hoop dat onze kleine kinderen niet opgezadeld worden met wat ‘grote’ mensen bezighoudt. Ik hoop dat ze een fijn, gezellig sinterklaasfeest zullen vieren. En voor de Rijssenaren: geniet van het ‘Riessens Härtjen’ (Rijssens hartje).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen