Een geweldig gevecht

In kerk en theologie is momenteel veel aandacht voor het thema discipelschap. Onder meer de IZB heeft de doordenking van dit thema tot een belangrijk speerpunt van beleid gemaakt. Ik ben persoonlijk blij met deze aandacht.
In mijn omgeving merk ik dat veel mensen inmiddels hun geloof communiceren met taal ontleend aan de metafoor van ‘navolging en discipelschap’. Het lijkt me daarom nuttig en nodig dat de sterkten en zwakten van dit theologische begrip op niveau en systematisch worden doordacht.

GEVOELIG PROCES
Eén van de sterktes van het beeld van discipelschap is dat het afrekent met allerlei vormen van parmantig en gearriveerd christendom. Het beeld van de leraar en de leerling spreekt wat dat aangaat boekdelen. Een christenmens blijft zijn hele leven leerling. Discipel zijn en het aanleren en inoefenen van discipline hebben alles met elkaar te maken. De discipline waar het in het leven met de Heere om gaat, is daarbij niet een kwestie van zelfregulering. Het is een gevoelig proces van jezelf laten voegen naar en vormen door de discipline van het Koninkrijk. Je wordt binnenstebuiten gekeerd en uit jezelf getrokken.
Paulus gebruikt voor dit proces van levenslang leren de alles of niets taal van ‘sterven en opstaan’. Wat je in dit proces vooral leert, is dat je als leerling niet veel verder komt dan het ootmoedig vasthouden van de hand van de Meester, in de hoop en de verwachting dat Hij je er op de cruciale momenten doorheen trekt.

PIJNLIJKE LEERSCHOOL
In veel opzichten is deze leerschool van de Heilige Geest ook een heel pijnlijke. Wat er allemaal ook over de Bergrede te zeggen is, deze indrukwekkende preek van Jezus bezorgt je bij eerlijke lezing in ieder geval een ongemakkelijk gevoel. Er is nog veel werk aan de winkel en veel te winnen, er valt nog veel te leren. Gelukkig heeft de Heere het niet alleen bij voorzeggen gelaten. Hij heeft het ook voor ons volbracht.
Ook voor het gebed gaat dit op. Als het over bidden gaat, overheerst vaak een gevoel van ‘het gaat vanzelf of het gaat niet’. Het onderwijs van de Heere Jezus in Mattheüs 6 over het gebed spreekt andere taal. Bidden moet je leren. Hij adviseert om vooral ook werk te maken van het gebed in de binnenkamer.

STILLE PLEK
Hij roept op om een stille plek te zoeken, jezelf af te sluiten voor alles en iedereen en je dan te wenden tot de levende Heere. Persoonlijk heb ik dit advies eigenlijk vooral opgevat als een aansporing om dagelijks tijd in te ruimen voor een stiltemoment. Het is goed om enige discipline aan te brengen in je gebedsleven. Nu zit dat, denk ik, ook wel in deze woorden besloten, maar de spits van het advies van Jezus is in Mattheüs 6 toch net even anders.
Jezus laat, als mensenkenner bij uitstek, de gevaarlijke kant van bidden zien. Jazeker, het gebed is een heerlijk en genadig geschenk van God Zelf. Tegelijkertijd is het in handen van gevallen mensen ook een gevaarlijk ding. Voor je het namelijk in de gaten hebt, ben je vooral in de weer met het zoeken van jezelf of wordt het gebed een etalage van je eigen mooie woorden, geloof en intenties. Daar is het niet voor bedoeld.
Bidden volgens Jezus, in de discipline van het Onze Vader, is vooral een oefening in van jezelf af bidden. Het is een kwestie van jezelf verloochenen, je bekeren en richten op het Koninkrijk van God en op de zaak van Christus. Wat dat betreft kan juist het gebed in de binnenkamer van tijd tot tijd ook een geweldig gevecht zijn. Het is dan een strijd met jezelf, je eigen intenties, verlangens en inzichten, die maar al te vaak verre van ‘Koninkrijk-proof ’ zijn.

RICHTING
In het gebed trekken we God niet naar ons toe, maar bewegen we zelf in de richting van de Heere. Het is in dat opzicht te vergelijken met het zitten in een bootje dat met een touw aan de wal vastzit. Als je aan het touw trekt, breng je niet de oever dichter bij het bootje, maar het vaartuig dichter bij de oever.
Ieder mens kan zijn handen vouwen, ogen sluiten en al dan niet hardop iets zeggen. Maar dat betekent nog niet dat ieder mens dus ook kan bidden. Bidden, in de geest van Jezus, moet en mag je leren. En dat begint inderdaad wat Hem betreft steeds weer in de binnenkamer.

Ds. C.A. van der Graaf is predikant van de hervormde gemeente te Hendrik-Ido-Ambacht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen