JEZELF VERNEDEREN

De Heere Jezus velt een scherp oordeel over de Farizeeën en schriftgeleerden: wie zichzelf zal verhogen, zal vernederd worden. Wie zichzelf zal vernederen, zal verhoogd worden. Maar wat is jezelf vernederen? Deze vraag is nog niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Het tegenovergestelde van nederigheid is hoogmoed, eerzucht, egoïstische trots. Nederigheid past niet in onze samenleving. Helaas soms ook niet in de kerk. Je laat toch zeker niet over je heen lopen? Echter, God schept behagen in nederigheid (Ps.147).

De Bijbel spreekt over ‘nederig zijn van geest’. Je bent bereid de minste te zijn. Een nederige van geest is bereid zich te schikken naar de ander. Je geeft de zwakke in het geloof óók ruimte.

Die houding kan er alléén zijn, wanneer we die houding allereerst aannemen ten opzichte van God. Een nederige van geest is doordrongen van de grote afstand tussen God en mens. God is de Rechter. Hij vernedert de een en verhoogt de ander (Ps.75:8). Wie bouwt op eigen prestatie, wordt door God van de troon gestoten.

Christus typeert Zichzelf als ‘nederig van hart’. ‘Leer van Mij dat Ik zachtmoedig ben en nederig van hart.’ (Matt.11:29b) Wie van ons is als Hij? Nooit heeft iemand zich zó diep vernederd als Christus:

Zelfvernedering, Zelfontkenning, Zelfvernietiging, Zelfovergave om ons te dienen (Filip.2:6-8). Een christelijke gezindheid kenmerkt zich door ootmoed.

Ootmoed is: de moed opbrengen de ander te dienen. Je hebt oog voor de belangen van de ander. Je kijkt niet op de ander neer (Filip.2: 3-5). De woorden nederigheid, ootmoedigheid, zachtmoedigheid, onderdanigheid zijn sterk met elkaar verbonden. Waar het één is, is het andere. Waar het één niet is, is het andere óók niet.

ACTIEF

Jezus is in gesprek met de menigte (godsdienstige leiders, het volk en de discipelen). Tegen hen zegt Hij: Wie zichzelf zal verhogen, zal vernederd worden. Wie zichzelf zal vernederen, zal verhoogd worden. Deze tekst bevat actieve en passieve woorden. Actieve woorden staan in de gebiedende wijs. Ze roepen ons op actie te ondernemen. Verneder jezelf. Verhoog jezelf niet. Bij een passief woord daarentegen spelen wij helemaal geen rol. Je wórdt verhoogd en je wórdt vernederd. Dat doet de HEERE door Zijn Geest.

Paulus vergelijkt ‘nederig zijn’ regelmatig met het aantrekken van kleding. Wie kleedt mij aan? Dat doe ik zelf. Het zal ons niet moeilijk vallen om te zeggen: ik heb mij aangekleed. Het is óók niet moeilijk om te zeggen: ik betaal mijn kerkelijke bijdrage. Ik ben trouw aan mijn man of vrouw. Ik bid iedere dag. Ik ga op zondag naar de kerk.

Maar als we dit eens proberen met de uitspraak ‘ik ben nederig’, dan klinkt dat om een of andere reden nét even anders dan de vorige uitspraken. We voelen ons niet op ons gemak als we iemand zoiets horen zeggen, ook al weten we allemaal dat wij geacht worden nederig te zijn. Als wij niet nederig zijn, zal God ons niet verhogen. Als we onszelf verhogen, dan zullen we vroeg of laat door God vernederd worden.

We zien het bij Nebukadnezar, die trots is op het grote Babel dat hij heeft gebouwd ter ere van zijn eigen heerlijkheid. Zijn straf: hij kruipt op zijn knieën door het weiland. Hij eet gras als het vee (Dan.4).

Eerzucht brengt ook Ananias en Saffira ten val. Zij verkopen hun land (Hand.5). Ze besluiten een deel van de opbrengst voor zichzelf te houden en een ander deel aan de gemeente te schenken. Ze kiezen ervoor zichzelf te verhogen, want ze beweren dat ze alles geven. God grijpt onmiddellijk in. Hij vernedert het echtpaar en maakt abrupt een einde aan hun leven.

ZICHTBAAR

Vernederen is een actief werkwoord. Zijn wij nederig van hart? Is de plaatselijke gemeente een nederige christelijke gemeente? Wanneer wij nederig zijn (van hart), dan is dat hoorbaar en zichtbaar in kerk en samenleving. Laten wij Jezus volgen en ernst maken met nederigheid (Joh.13).

Een goed voornemen voor 2018 is gehoor geven aan de opdracht – er staat een gebiedende wijs: Bekleed u met nederigheid. (Kol.3:12) We krijgen er een belofte bij: Zalig zijn de zachtmoedigen (of de nederigen), want zij zullen de aarde beërven. (Matt.5:5)

Ds. A. ten Brinke is predikant van de hervormde gemeente te Goedereede.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen