NUCHTER EN DANKBAAR

We belijden dat God niet alleen het grote wereldgebeuren leidt en stuurt, maar ook het leven van ieder mens afzonderlijk. De haren van ons hoofd zijn door Hem geteld en geen musje valt op de aarde zonder Zijn wil. Tegelijk horen we dat God oproept tot het gebed, waarin we ook onze dagelijkse zorgen mogen benoemen. Jezus bidt in het Onze Vader om het dagelijkse brood. We mogen dus ook voor gezondheid bidden.

Hoewel we dit allemaal weten, spelen gevoel en verstand hierbij een grote rol. Wanneer bij een jonge moeder een ongeneeslijke ziekte wordt vastgesteld, is er intens gebed binnen haar familie en binnen de kerkelijke gemeente. Hopelijk zegent God de medicijnen. En zo niet, dan is Hij nog een God van wonderen. Daar bidden we om.

Heel anders wordt het wanneer bij een hoogbejaarde de ziekte van Alzheimer wordt vastgesteld. Haar kleinkind van zes jaar kan aan tafel wel bidden ‘of oma beter mag worden’, maar als volwassenen nemen we die woorden niet zomaar in de mond. Zo’n ziekte hoort bij het leven en we verwachten geen Godswonder. We bidden daarom om Gods nabijheid en kracht.

Deze wijze van bidden is niet verkeerd. We hoeven niet krampachtig om te gaan met de precieze formulering van ons bidden, zolang we ons maar in alle dingen afhankelijk weten van Gods zorg en genade.

De vraag kan zich opdringen: wat is de betekenis van ziekte en gezondheid? Kan ziekte een zegen zijn? Wat betekent het wanneer iemand wonderlijk herstelt en de ziekte komt binnen enkele maanden weer terug? Is het gebed (en de zalving) een laatste strohalm? Mogen we bidden voor herstel bij ouderdomskwalen?

ALWETEND

Wat bij het nadenken over deze vragen direct opvalt, is het grote verschil tussen God en ons. Wij zijn kleine mensen met beperkt inzicht. God daarentegen is groot, alomtegenwoordig en alwetend. Deze laatste woorden kunnen we alleen maar uitspreken, want de betekenis overstijgt ons denkvermogen.

Ziekte en gezondheid gebeuren niet toevallig, maar liggen in Gods vaderlijke hand besloten

Desondanks heeft God Zichzelf geopenbaard in Zijn Woord. Hij heeft woorden tot ons gesproken. Het Woord is zelfs vlees geworden. De Heilige Geest is uitgestort. Daardoor kennen wij Hem, ook al is dat kennen ten dele.

Daarmee geeft de Bijbel wel richting bij bepaalde vragen rond genezing en gebed. Laten we er een paar kort bespreken.

Wat betekent het wanneer een jonge moeder ernstig ziek wordt?

Komt die ziekte van de boze? Trekt God Zijn Geest in?

De Bijbel geeft verschillende antwoorden. Een mooie samenvatting lezen we in zondag 10 van de Heidelbergse Catechismus. Daarin worden ziekte en gezondheid in één adem genoemd. Beide gebeuren niet toevallig, maar liggen in Gods vaderlijke hand besloten. God gebruikt dus een ziekte om ons dichter bij Hem te brengen.

De satan daarentegen gebruikt een ziekte om ons van Hem af te houden. En als vervolgens genezing uitblijft, ondanks intens gebed, blijft de bedoeling van God hetzelfde. De bedoeling van de boze blijft overigens ook hetzelfde.

Want wanneer het gebed niet wordt verhoord, zaait hij extra twijfel en onrust.

GEEN GEBED, WEL GENEZEN

Wat te denken van wonderlijke genezingen, terwijl er helemaal niet om gebeden is?

Denk aan een zwangere vrouw, die bij de twintig-weken-echo een onheilsboodschap krijgt: het ongeboren leven vertoont ernstige afwijkingen. De schrikreactie is begrijpelijk. Ze heeft geen affiniteit met het christelijk geloof en overweegt abortus. Maar wanneer deze jonge vrouw enkele dagen later in een academisch centrum komt voor een uitgebreidere echo, blijkt er niets aan de hand te zijn. Hoe is dat mogelijk? Een wonder?

In zekere zin is dat zo. Misschien spreekt deze jonge vrouw ook van een wonder. Maar zij erkent niet de hand van God in haar leven. God laat haar dit echter overkomen met de bedoeling dat ze van Zijn vaderlijke zorg leert leven.

Wat te denken van iemand die wonderlijk op het gebed herstelt, maar die vervolgens toch weer ziek wordt? Hoe moeten we dat duiden?

De Bijbel laat dergelijke situaties zien. Denk aan koning Hizkia. Hij werd ziek, maar kreeg toch nog vijftien jaren extra. Een wonder van God. Hizkia zag dat ook zo.

Maar aan het einde van die periode is hij, misschien na een ziekbed, alsnog overleden. Denk verder aan Lazarus. Jezus toonde Zijn goddelijke macht door hem tot het leven te roepen. Later – hoelang daarna? – is hij weer gestorven.

Dus als een ziekte omslaat in een onverwachtse genezing, mogen we God danken voor Zijn trouw en genade. Komt de ziekte na verloop van tijd terug, dan gelden dezelfde bijbelwoorden nog steeds: ‘Mijn genade is u genoeg.’

VOLKOMEN

Wanneer Petrus schrijft over het werk van de boze, die rond gaat als een brullende leeuw, geeft hij de lezers twee kernwoorden mee: wees nuchter en waakzaam (1 Petr.5:8).

Vergelijkbaar zijn twee kernwoorden die van toepassing zijn op het werk van Gods Geest bij ziekte en gezondheid: wees nuchter en dankbaar (1 Joh.4:1 en 1 Thess.5:18).

Er zijn nogal wat spectaculaire genezingsverhalen in omloop, die vaak mooier worden weergegeven dan de werkelijkheid is. Wanneer we eerlijk naar deze verhalen luisteren, zijn het nogal eens vage klachten en dito ziekte (die ik overigens niet wil bagatelliseren).

Blijkbaar genezen sommige ziekten ‘beter op het gebed’ dan andere aandoeningen. Dat moet op zijn minst te denken geven. Hiermee hoeven we deze verhalen niet af te wijzen of te veroordelen, maar wees in elk geval nuchter. Wie deze verhalen vergelijkt met de bijbelse wonderen, bemerkt een groot verschil. De bijbelse wonderen zijn allemaal volledig en volkomen van aard. Ze omvatten ook alle type ziekten. Geen enkele patiënt, welke aandoening hij of zij ook had, ging half genezen bij Jezus vandaan. Dat zou ook vreemd zijn, want Jezus is een volkomen Zaligmaker. Daarom waren Zijn wonderen ook radicaal en totaal van aard. Wie dit vergelijkt met de huidige verhalen, mag best een kritische nuchterheid in acht nemen.

Maar let wel, sla niet door. Val niet in de kuil van scepsis en cynisme, alsof er geen wonderen meer gebeuren. De Heere werkt nog steeds en doet wonderen, ook al halen ze vandaag niet ‘het niveau’ van de bijbelse genezingen.

KRUISDRAGEN

Vandaar het tweede kernwoord: wees dankbaar. Dankbaar voor iedere dag die God ons geeft. Dankbaar voor de belofte van Zijn trouw en genade. Dankbaar in gezonde en zieke dagen. Dankbaar dat er medische middelen zijn.

Dankbaar wanneer een ziekte onverwachts een positieve wending neemt. Dankbaar dat God ons niet loslaat en zelf Zijn Zoon heeft gezonden. Kortom, dankt God in alles. Soms gaat dat heel ver. Betsie ten Boom (zus van Corrie) citeerde deze woorden toen ze onder de vlooien zat in het concentratiekamp. Dat daarvoor genade nodig is, hoeft geen toelichting.

Tot slot: bij vragen over genezing en genezingswonderen wordt vaak het kruis vergeten. Aan de ene kant is kruisdragen niet hetzelfde als blijmoedig met je ziekte omgaan. Aan de andere kant staan ze niet los van elkaar. Want aan het kruishout van Golgotha heeft Hij niet alleen de zonden vergeven, maar ook onze ziekten geheiligd. Dat biedt troost en houvast.

Dr. A.A. Teeuw is als arts verbonden aan het verpleeghuis Salem in Ridderkerk.

Volgende keer in deze reeks dr. S.D. Post over satan en zijn demonen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen