SCHEPPINGSORDE ACTUEEL

Als we bedenken dat God liefde is, barmhartigheid en gerechtigheid, dan is het toch de bedoeling dat die begrippen ook in onze relaties gestalte krijgen? Prachtig hoe God in Zijn schepping al rekening hield met een heel bijzondere relatie, namelijk die tussen man en vrouw: ‘...mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen.’ Om samen één te zijn in Hem.

Goed om in onze tijd, waarin veel in beweging is, opnieuw na te denken over de vraag in hoeverre deze bij de schepping gegeven ordening nog steeds van kracht is.

HERDERLIJK SCHRIJVEN

Ik denk aan het principiële en pastorale herderlijk schrijven dat de synode van de toenmalige Nederlandse Hervormde Kerk publiceerde in 1952, getiteld Het huwelijk. Prachtige, bijbelse lijnen werden daarin getrokken naar de praktijk van het huwelijk en het gezinsleven. Graag citeer ik er uit, omdat het ons nog steeds een spiegel voorhoudt: ‘Het huwelijk is de van God gegeven orde voor die samenleving van man en vrouw, waardoor zij in liefde verbonden van twee tot één worden, zonder dat daarbij hun eigen individualiteit wordt opgeheven. De huwelijksverbondenheid is zo diep, dat het tot het wezen van het huwelijk behoort, dat het onontbindbaar is en de eenheid die man en vrouw beleven, alle levensuitingen bevat. (...) Daarom is het huwelijk, waarin man en vrouw door de belofte van trouw verbonden zijn, de enige plaats waarin man en vrouw zich lichamelijk en geestelijk aan elkaar ten volle kunnen geven. De geslachtsdaad staat onder de verantwoordelijkheid jegens elkander en jegens het gezin, dat man en vrouw willen stichten. Huwelijks- en gezinsleven staan in dienst van God en Zijn Rijk.’

Dat was toen. Inmiddels zijn we bijna zeventig jaar verder en in die zeventig jaar is er veel veranderd, vooral op het terrein van huwelijk en seksualiteit: jongeren die al op jonge leeftijd met elkaar ‘de sponde delen’, alternatieve relaties. In zo’n tijd is het niet eenvoudig om een eeuwenoud Boek uit een patriarchale cultuur als leidraad voor te houden. Toch is en blijft de Bijbel een betrouwbare en veilige gids.

AANVULLEN

Laten we ons eerst focussen op de bijbelwoorden zelf. Meteen al in Genesis 1 gaat de drie-enige God met Zichzelf te rade. Hij wil een wezen naar Zijn beeld en gelijkenis. Een wezen dat met Hem overeenkomt, met wie Hij kan spreken, dat naar Hem luistert en dat tot Hem spreken kan. Een wezen dat innerlijk en uiterlijk Zijn heerlijkheid en glans weerkaatst, waarin Hij zich herkent. Zijn afbeelding op aarde...

En meteen wordt aan dat wezen, die mens naar Gods beeld en gelijkenis, het geslacht gekoppeld: mannelijk en vrouwelijk. Samen naar Gods beeld. Henri Nouwen wijst in zijn boek over de terugkeer van de verloren zoon op de sterke mannelijke linkerhand en de troostende vrouwelijke rechterhand van de Vader, die hij ontdekte op het schilderij van Rembrandt. Hij schrijft dan: ‘Hij is ook moeder.’

We zijn dan ook pas echt mens naar Gods beeld als beide geslachten aanwezig zijn, om samen helemaal mens te zijn, elkaar wederzijds aan te vullen, te completeren en bij te staan. Hoe bijzonder dat we onze vervulling vinden in die andere mens die aan ons gelijk is en toch ook zo heel anders.

G. van den Brink en C. van der Kooi wijzen erop (in hun Christelijke dogmatiek) dat onze geslachtelijkheid een fundamentele nadere bepaling van ons mens-zijn is, hoewel het ook weer niet alles is. En dat we goed voor ogen moeten houden dat de geslachtelijkheid niet te maken heeft met onze zondigheid, maar met onze geschapenheid. ‘We zijn van meet af aan door en door lichamelijke, seksuele wezens, mannelijk en vrouwelijk schiep God ons.’

ZONDEVAL

Helaas is door de zondeval het beeld van God diep geschonden. Adam was niet tevreden met het bééld van God, hij wilde zijn als God. Met alle gevolgen van dien, ook voor huwelijk en seksualiteit. De onderlinge verhouding werd danig verstoord. In Genesis 3 lezen we weldra niet meer over ‘zij’, maar over ‘ik’. Het ene ‘ik’ volgt op het andere. Eenzaamheid alom. Ook de natuurlijke aantrekkingskracht tot het andere geslacht was geen vanzelfsprekendheid meer. Het beeld van God leek onherstelbaar beschadigd. Maar God beloofde dat er Iemand zou komen om dat beeld weer te herstellen. Iemand die Gods heerlijkheid volop zou afstralen en in wie Gods luister weer zou schitteren. Iemand die in de gestalte van God zou zijn (Fil.2); het beeld van de onzichtbare God (Kol.1). Zijn naam is Jezus, van wie Paulus in 2 Korinthe 4 onomwonden getuigt dat Hij het beeld van God is. Wat wij zijn kwijtgeraakt, heeft Hij in alle volkomenheid geopenbaard. Helaas waren wij vanuit onszelf er blind voor. ‘...als wij Hem aanzagen, was er geen gedaante dat wij Hem begeerd zouden hebben.’

Toch getuigt Johannes ervan wie Hij werkelijk was: ‘En wij hebben Zijn heerlijkheid gezien, een heerlijkheid als van de Eniggeborene van de Vader, vol van genade en waarheid.’ (Joh.1:14)

HERSCHEPPING

Om het beeld van God in ons te herstellen, wilde Hij, Die de gestalte van God had, Zijn heerlijkheid afleggen en tot zonde gemaakt worden. Hij wilde plaatsvervangend de dood aan het kruis sterven, opdat wij vernieuwd zouden worden naar het beeld van Hem, die ons geschapen heeft en onze oude mens met al zijn daden – zoals ontucht, onreinheid, hartstocht, kwade begeerte en hebzucht – zouden uittrekken. En ook al zullen we hier op aarde Zijn beeld nog niet ten volle vertonen, toch zal het aan ons gezien en gemerkt moeten worden. Vanuit die herschepping willen we toch niet anders meer dan Hem volgen en dienen? En vanuit Prediker 12 weten we dat de roeping om God te vrezen en Zijn geboden te houden, voor alle mensen geldt. Ook wat Hij ons voorhoudt over huwelijk en seksualiteit, opdat ook daarin Zijn beeld zichtbaar wordt.

MISKENNING

Daarom kunnen we wat de Bijbel ons voorhoudt over relaties, niet afdoen als cultuur- of tijdgebonden. De christelijke gereformeerde ethicus W.H. Velema stelt terecht dat de hedendaagse miskenning van het verschil tussen man en vrouw, uitkomend in de erkenning van homoseksuele relaties als gelijkwaardig met heteroseksuele relaties, een aantasting betekent van de bijbelse gedachte van het beeld Gods. En dat geldt natuurlijk ook voor andere relaties.

De rooms-katholieke priester en kunsthistoricus Antoine Bodar, die zelf andersgeaard is en aan den lijve ervaren heeft hoe zwaar het gelovig dragen van het kruis van de onthouding kan zijn, zegt in zijn fijnzinnige boekje Ongeordende liefde: ‘Bij alle teksten waarover je kunt spreken, blijft de scheppingstheologie fundamenteel. De eenheid van man en vrouw, zoals man en vrouw zich aan elkaar geven, verwijst naar de eenheid van God en naar zijn verbond met ons mensen. En de homoseksuele gerichtheid hoort bij de gevallen natuur.’

WONDERLIJK GEMAAKT

Ik ben me ervan bewust dat artikelen als deze pijn kunnen veroorzaken bij mensen met een homoseksuele gerichtheid, of hun ouders. Laten we echter bedenken dat ook homo’s door God geschapen zijn en dat Hij met hen grote plannen kan hebben. Met David mogen we allen – of we nu homo of hetero zijn – zeggen: ‘Heere, U doorgrondt en kent ook mij (...) U hebt ook mij in de schoot van mijn moeder geweven. Ik loof U omdat ook ik ontzagwekkend wonderlijk gemaakt ben; wonderlijk zijn Uw werken. Mijn ziel weet dat zeer goed.’

Ieder mens draagt op de een of andere manier de gevolgen van de zondeval met zich mee. Mensen met een andere geaardheid zullen daar op hun eigen manier mee te kampen hebben. Laten we als kerk liefdevol om elkaar heen staan als een warm gezin, waar we ons allen veilig en geborgen mogen weten.

Ds. H. Liefting uit Gouda is emeritus predikant en lid van het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen