De herkomst van de BIJBEL 36

Zijn gedachten waren zuiver Schriftuurlijk en zijn strijd tegen Romes leer en kerkinrichting bleven niet zonder aangrijpende gevolgen. Hij was de man die de Vulgata als eerste in het Engels overzette. Vooral het laatste gedeelte van zijn leven was hij een principieel bestrijder van de kerk van Rome en haar leersysteem. Nd zijn dood kon men zijn gebeente niet vredig in het graf laten rusten. Zijn leer werd op het concilie van Constanz veroordeeld en in 1417 lieten de toenmalige regeerders zijn verdorde gebeente opgraven en verbranden. De as werd in de wind verstrooid. Met deze handeling vralde men bereiken dat zoals zijn as naar aUe windhoeken verstoven was en totaal onvindbaar, ook zijn leer teniet zou gaan.

Hiëronymus van Praag bracht de leer van Wicliff over naar Bohème. Daar vond zij een warme sympathie bij Johannes Husse, die daar kloekmoedig de strijd aanbond tegen de dwalingen zijner kerk.

Zo kan men allerwege op het einde van de Middeleeuwen een ontwakende en groeiende belangstelling voor de Bijbel waarnemen. Nu is het opmerkelijk dat twee geestelijke stromingen hiertoe krachtig hebben meegewerkt, stromingen uit de 15e eeuw die wij aanduiden met de naam van Renaissance en Humanisme, hoewel zij uit een andere bodem voortsproten dan de oprechte geestelijke bekering.

Het Humanisme is een geestesrichting die de antieke wetenschap en cultuur weer wilde doen opbloeien. De Renaissance arbeidde slechts voor herleving van de antieke kunst.

Het Humanisme stelde zich in zekere zin te­ vreden met de uiterlijke schone vorm, die werd verheerlijkt ten koste van de inhoud. Het humanistisch beginsel, dat der ware menselijkheid, leidde tot de beschouwing van de mens als zonder zonde en dreef alzo door tot mensen-verheerlijking. De studie der classieke oudheid (op zichzelf wel goed) werd zo overdreven dat men ook de wereld- en levensbeschouwing der heidense denkers boven het christendom ging stellen.

Overigens valt niet te ontkeimen dat het Humanisme en de Reformatie samen gingen in de strijd tegen de dorre scholastiek, het bijgeloof en de misbruiken in de R.K. kerk.

Er bleef echter een groot verschil in de maatstaf. Het Humanisme toetste de waarde in hoeverre die overeenkwam met het schone van de oudheid. De Reformatie daarentegen stelde de Bijbel als richtsnoer. De strijdmiddelen liepen ook ver uiteen. Het Humanisme nam als bestrijdingsmiddel het vernuft en de spot te baat, maar de Reformatie de zuivere verkondiging van Gods Woord. Er zijn dus zeer opmerkelijke verschillen.

Waarin vond het Humanisme haar begin; hoe is deze geestelijke richting ontstaan ? kan men zich afvragen. De oorzaak moet men zoeken in het feit dat in 1453 Constantinopel door volgelingen van Mohammed werd ingenomen. Dit heeft voor ons werelddeel verstrekkende gevolgen gehad. Vele christenen, beducht voor vervolgingen, vluchtte naar Italië met zich mee brengende menig voortbrengsel van de oude Griekse cultuur. Zo werd in het Westen en vooral in Florence belangstelling gewekt voor oude kunstschatten en de oude Griekse schrijvers. Die herleving van de klassieke oudheid duiden wij aan met het woord: Renaissance. ^'^^So'é

De belangstelling voor de oude kunstschatten en de oude Griekse Schrijvers kwam ook ten

goede aan de vertaling van de Bijbel. De verflauwde kennis van het oude Grieks en Hebreeuws sloeg om tot ijverige en meerdere studie en mede daardoor ontwaakte de lust om zich niet langer tevreden te stellen met de Vulgata, maar men wilde een Bijbel die regelrecht overgezet was uit het oorspronkelijke in de landstaal.

Sedert de uitvinding van de boekdrukkunst werd het mogelijk gemaakt om ook de Bijbel onder het bereik te brengen van de grote menigte.

Johann Reuchlin geboren in 1455 en overleden in 1522, hoogleraar in het Grieks en Hebreeuws, vertaalde de Psalmen rechtstreeks uit het Hebreeuws. Hoewel hij ook leraar Grieks was schijnt de Hebreeuwse taal zijn voorliefde gehad te hebben. Hij was vooral een hebraicus zo men dat noemt. Deze man was een geleerde Humanist. Zijn vertaalarbeid viel niet in de smaak van de inquisiteur Van Hoogstraten. Integendeel, hij heeft daardoor de haat van de inquisiteur zich op de hals gehaald. Op bevel van Van Hoogstraten moesten al zijn geschriften verbrand worden.

Wordt vervolgd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen