Kerk, Staat en School

Overheid en onderdaan.

Socialisme. Vervolg van 47

Marx meende dat de maatschappelijke krachten die in zijn tijd werkzaam waren, alleen bestonden uit produktie-verhoudingen. De produktie-middelen waren in handen van de kapitalisten en zij hadden daarmee de feitelijke macht. De proletariërs (bezitlozen) waren daardoor tot een bestaan van loonslaven gedoemd volgens Marx. De strijd tussen het kapitalisme en het proletariaat, de klassenstrijd, is de voornaamste kracht in de historische ontwikkeling. Marx trachtte aan te tonen dat het kapitalisme zijn eigen ondergang tegemoet ging; de rijken zouden steeds rijker worden en de armen steeds armer. Volgens Marx moet dat uidopen op een gewelddadige revolutie. Deze „leer" werd door hem en Engels tot uitdrukking gebracht in het zogenaamd communistisch Manifest in 1847, eindigend met de bekende woorden „Proletariërs aller landen verenigt u." Marx meende dat het socialisme verwezenlijkt zou worden door de dictatuur van het proletariaat. Die dictatuur zou weliswaar een arbeiders-democratische grondslag hebben maar de bourgoisie, de meer gegoeden die inkomen hadden uit handel en nijverheid of van rente leefde, zou uit zijn positie gestoten worden. De produktie-middelen zouden daarom niet meer particulier bezit mogen zijn maar aan de gemeenschap toebehoren.

Na de dood van Marx is het door hem gepredikte marxisme uiteengevallen in twee stromingen: het leninisme, aanvankelijk bolsje-, vnsme genoemd, en dat als communisme in de Sovjet-Unie overheersend is geworden. De andere stroming handhaaft theoretisch wel de marxistische leer maar is meer gematigd. Voor wereldoorlog II was daarvan in Nederland de vertegenwoordiger de SDAP, die na de oorlog de rode tulp verwisselde met het wat mildere rose van de PvdA. Op rekening van het socialisme moet voorts geschreven worden de oprichting van de arbeiders-„bonden", thans wat bescheidener „vakbeweging" genoemd.

Het is duidelijk dat de tegenstellingen tussen rijken en armen en voedingsbodem gevormd hebben voor het socialisme in al zijn vormen en uitingen. Echter was de uitgangstelling van Marx fout, praktisch en principieel. De les van de geschiedenis leert niet wat Marx stelde dat de drijvende krachten in de samenleving uitsluitend bestaan uit produktie-verhoudingen.' Het is Gods vinger die de geschiedenis schrijft en daarbij gelden gans andere maatstaven dan die Marx aanlegde. De Heere heeft beiden, rijken en armen gemaakt! De praktijk bewijst dat het historisch materialisme van Marx met zijn tweedeling in kapitalisme en proletariaat geen rekening houdt met andere faktoren als godsdienst, beroep, persoonlijke prestaties en voorkeur. De toestanden in Rusland, achter het ijzeren gordijn en in China tonen aan dat het marxisme tot een eigen cultus is geworden met een veel ernstiger slavernij dan onder het gesmade kapitalisme.

Geschiedenis wordt door God gemaakt met een oneindig veel grotere wijsheid en vooral tot een gans ander doel dan Marx meende te ontdekken. Met recht noemde Groen het socialisme de „staathuishoudkunde van de revolutie." Die revolutie was de ontkenning van de Goddelijke soevereiniteit in het wereldbestuur. Treffend wordt dat door het socialisme getoond. Niet alleen in de vereenvoudigde tweedeling van kapitaal en proletariaat maar bijzonder in de socialistische overwaardering van de arbeid. Ook het communisme met zijn idee van een schier alvermogende staat vertoont deze revolutionaire oorsprong.

Wordt vervolgd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen